สงกรานต์ ปีใหม่ เทศกาลไหน ๆ ของไทยจะมีเพลงประจำเทศกาล แต่หลาย ๆ เพลงที่คุ้นหูนั้น จะต้องมีเพลงจากสุนทราภรณ์ มาร่วมเปิดสร้างบรรยากาศ เนื่องในวันที่ 21 มกราคม วันคล้ายวันเกิด "ครูเอื้อ สุนทรสนาน" จะพามาซึบซึบบรรยากาศกับเพลงเหล่านี้
เทศกาลปีใหม่ : สวัสดีปีใหม่ และรื่นเริงเถลิงศก
เทศกาลสงกรานต์ : รำวงวันสงกรานต์, รำวงเริงสงกรานต์
วันลอยกระทง : รำวงลอยกระทง
จุดเริ่มต้นวงดนตรีสุนทราภรณ์
วงดนตรีของกรมโฆษณาการ วงที่สร้างความบันเทิงให้กับผู้คนในสมัยนั้น โดยวงนี้บรรเลงเพลงกันสด ๆ ออกอากาศผ่านทางวิทยุกระจายเสียง มี "ครูเอื้อ สุนทรสนาน" เป็นผู้ควบคุมวง แต่เมื่อมีผู้ว่าจ้างไปงานของเอกชน ทางครูเอื้อเกรงว่า หากนำวงดนตรีของราชการไปบรรเลงในสถานที่เอกชน อาจดูไม่เหมาะสม จึงคิดใช้ชื่ออื่นใช้ในการแสดง โดยนำนามสกุลของครูเอื้อ สุนทรสนาน และชื่อของภรรยา "อาภรณ์ สุนทรสนาน" มารวมกันเป็นชื่อใหม่ของวงว่า สุนทราภรณ์
สวัสดี...ปีใหม่แล้ว
เมื่อถึงเทศกาลปีใหม่ หลายคนมักจะนึกถึงเพลงและเสียงร้องประสานสุดอมตะของสุนทราภรณ์ อย่างเพลง สวัสดีปีใหม่ และรื่นเริงเถลิงศก ด้วยเนื้อร้องที่ส่งความสุขให้กับผู้ฟัง และถ่ายทอดบรรยากาศปีใหม่ จนได้รับความนิยมตลอดกาล และหลายที่ก็ยังเปิดเพลงนี้กันในทุก ๆ ปีใหม่ สำหรับเทศกาลนี้มีเพลงของสุนทราภรณ์ 12 เพลง ซึ่งมากกว่าทุกเทศกาล
วันนี้เป็นวันสงกรานต์
หากเดินทางไปไหนมาไหนช่วงสงกรานต์ จะได้ยินเพลงของสุนทราภรณ์เกือบแทบทุกที่ ด้วยจังหวะเพลงที่สนุกสนาน และเสียงร้องที่เป็นเอกลักษณ์ที่เราได้ยินกันติดหูกันทุกปี ทั้งรำวงวันสงกรานต์ ที่ร้องว่า "ฟ้าใหม่กันแล้วน้อง สงกรานต์เราร้องทำนองเพลงโทน" และ เพลงรำวงเริงสงกรานต์ กับเนื้อร้อง "วันนี้เป็นวันสงกรานต์ หนุ่มสาวชาวบ้านเบิกบานจิตใจจริงเอย" หรือจะเป็นเพลงรำวงปิดทองพระ เพลงทำนองคึกคักชวนไหว้พระทำบุญในวันสงกรานต์ ด้วยเนื้อเพลงที่บอกเล่าถึงประเพณีในช่วงสงกรานต์ ไม่ว่าจะผ่านไปกี่สงกรานต์จะขาดเพลงเหล่านี้ไม่ได้
วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
เมื่อถึงวันลอยกระทง ก็ต้องเพลงรำวงลอยกระทง ไม่ว่าคนไทยหรือต่างชาติก็คุ้นหู และร้องกันจนจบเพลง เพราะมีเนื้อร้องสั้น ๆ จากฝีมือการแต่งเนื้อร้องของครูแก้ว อัจฉริยะกุล และทำนองโดย ครูเอื้อ สุนทรสนาน จุดเริ่มต้นเพลงนี้เป็นเพลงที่แต่งในงานวันลอยกระทง ที่ทางวงสุนทราภรณ์ไปบรรเลงเพลงที่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ด้วยจังหวะที่สนุกสนานและเนื้อเพลงยังถ่ายทอดเรื่องราวประเพณีวันลอยกระทง ไม่ว่าจะลอยกระทงปีไหน ๆ ก็ยังได้ยินเพลงนี้ตลอดมา และยังมีการทำเป็นเวอร์ชันภาษาอังกฤษโดย Harvard Boys' Choir อีกด้วย
เด็กเอ๋ย เด็กดี ต้องมีหน้าที่ 10 อย่างด้วยกัน
ยังจำเพลงนี้ได้หรือไม่ เพลงหน้าที่ของเด็กที่จะเปิดให้ได้ยินกันทุก ๆ วันเด็ก แต่เพลงนี้มีอายุไม่น้อยกว่า 60 ปี จากการแต่งของครูชอุ่ม ปัญจพรรค์ จากเนื้อหาประกาศปฏิญญาสากลว่าด้วยหน้าที่ของเด็ก เมื่อปี พ.ศ. 2498 และไทยได้เริ่มจัดงานวันเด็กตามคำเชิญชวนขององค์การสหพันธ์เพื่อสวัสดิภาพเด็กระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ ในปีดังกล่าว สำหรับเนื้อเพลง ครูชอุ่ม แต่งเป็นกลอนให้คล้องจองกัน และได้ครูเอื้อ สุนทรสนาน แต่งทำนองให้เพลงนี้ และอยู่ในชุดเยาวชนไทยของสุนทราภรณ์อีกด้วย
ชวนมาย้อนเรื่องราวของ ครูเอื้อ สุนทรสนาน และเพลงดังที่ยังอมตะผ่านกาลเวลาของสุนทราภรณ์ ที่สร้างสรรค์กว่า เพลง ในรายการความจริงไม่ตาย ตอน 80 ปี เพลงสุนทราภรณ์
แหล่งข้อมูล
