ไม่ว่าจะเก่งเพียงใด บรรดานักเปียโนทุกคนล้วนต้องประสบภาวะศักยภาพ “ชนเพดาน (ceiling effect)” เมื่อฝึกฝนเปียโนอย่างเข้มข้นไปได้ระยะหนึ่งก็จะพัฒนาฝีมือต่อไปไม่ได้อีก แต่งานวิจัยชิ้นล่าสุดเผยว่า “มือกล” อาจช่วยแก้ปัญหานี้ได้

จากบทความวิจัยซึ่งตีพิมพ์บนวารสาร Science Robotics เมื่อวันที่ 15 ม.ค. 68 กลุ่มนักวิจัยญี่ปุ่นจาก Sony Computer Science Laboratories และสถาบัน NeuroPiano Institute เปิดเผยว่า “มือกล (hand robotic exoskeleton)” ซึ่งคล้ายกับโครงเหล็กสวมบนข้อมือและนิ้วนั้น สามารถเพิ่มศักยภาพการเล่นเปียโนได้แม้แต่ในกลุ่มนักเปียโนมืออาชีพ ผู้ค้นคว้าวิจัยได้คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างนักเปียโน 118 คน มาฝึกเปียโนจนแตะเพดานศักยภาพสูงสุด จากนั้นจึงให้กลุ่มตัวอย่างสวม “มือกล” หนึ่งข้าง และปล่อยให้ “มือกล” ควบคุมการขยับนิ้วมือ (passive training) ระหว่างที่ฝึกแพตเทิร์นเปียโนต่าง ๆ

ภาพของ "มือกล" (ภาพจาก Shinichi Furuya via Tech Xplore)

เมื่อให้กลุ่มตัวอย่างถอด “มือกล” ออกและเล่นแพตเทิร์นเปียโนแบบเดียวกัน พบว่าพวกเขาเล่นได้เร็วและมีขีดความสามารถเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ แม้นักเปียโนจะสวม “มือกล” เพียงข้างเดียว แต่ทักษะการเคลื่อนไหวของมืออีกข้างหนึ่งก็ดีขึ้นตามไปด้วย ชินนิจิ ฟุรุยะ (Shinichi Furuya) ผู้นำการวิจัยกล่าวว่า หลังจากที่ “มือกล” ควบคุมนิ้วมือ สมองจะจดจำแพตเทิร์นเปียโนต่าง ๆ ได้ “เมื่อคุณมีประสบการณ์กับสิ่งใหม่ สมองก็จะสามารถเรียนรู้ได้ว่า ‘นี่คือวิธีขยับนิ้วมือนะ ไม่เคยรู้มาก่อนเลย’ จากนั้น พวกเรานักเปียโนก็จะสามารถเข้าใจสิ่งใหม่โดยสัญชาตญาณ” ฟุรุยะเสริม

มือเป็นอวัยวะส่วนหนึ่งที่ซับซ้อนของร่างกาย เพราะมีกล้ามเนื้อมากกว่า 30 มัดพร้อมเส้นเอ็นต่าง ๆ เพียงแค่ฝ่ามือส่วนเดียวก็ประกอบด้วยปลายประสาทและจุดรับสัมผัสกว่า 17,000 จุด และการขยับมือทุก ๆ ครั้งต้องใช้การควบคุมการเคลื่อนไหวคู่กับการสะท้อนกลับด้านการรับรู้ความรู้สึก การพัฒนาเทคโนโลยีหรือเกี่ยวกับมือจึงเป็นเรื่องยาก อย่างไรก็ดี เอไอ (AI) หรือปัญญาประดิษฐ์นั้นถูกนำมาใช้วิเคราะห์การทำงานของมือ อีกทั้งยังเริ่มทำนายรูปแบบการขยับมือโดยเฉพาะในกลุ่มผู้พิการได้แม่นยำขึ้น

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของ #ThaiPBS ได้ที่ https://www.thaipbs.or.th/news/playlists/SciAndTech

อ่านเนื้อหาอื่นจาก Thai PBS Sci & Tech

ภาพปก: Shinichi Furuya via Tech Xplore

อ้างอิง

BBC Global News Podcast (Jan 22, 2025)
Human hands are astonishing tools. Here's why robots are struggling to match them, BBC
Surmounting the ceiling effect of motor expertise by novel sensory experience with a hand exoskeleton, Science Robotics, 10(98)
Use of robotic hand exoskeleton helps pianists improve their playing speed, Tech Xplore

รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech