“สวย มั่นใจ สตรอง ไม่ง้อใคร” นิยามของผู้หญิงยุคใหม่ที่ไม่ต้องสร้างคุณค่าตัวเองให้ผูกติดกับขนบธรรมเนียมแบบเก่า  สะท้อนถึงการปลดแอกผู้หญิงออกจากค่านิยมสมัยก่อน ผู้หญิงสามารถมีบทบาทในสังคม ดูแลตัวเองได้ และ ‘ได้ทำในสิ่งที่ตนเองชอบ’

ดังแขกรับเชิญวันนี้ของรายการ ‘Made My Day วันนี้ดีที่สุด’ เธอคือหนึ่งในไอดอลของ ‘ผู้หญิงยุคใหม่’ เราต่างได้เห็นเธอในบทบาทนักแสดงจอเงินและจอแก้ว ผู้ดำเนินรายการ ครู และเมนเทอร์ในรายการ The Face Thailand แน่นอนว่าเรากำลังพูดถึง ‘คริส หอวัง’ เพียงแค่การปรากฏตัวของเธอในกองถ่ายรายการ ด้วยน้ำเสียงอันเป็นเอกลักษณ์ พร้อมความเป็นกันเอง ทำให้เราสัมผัสได้ถึงสิ่งดี ๆ ที่เธอพร้อมจะมอบให้กับเราในวันนี้

หากนึกถึงชื่อ คริส หอวัง สิ่งที่ทุกคนน่าจะนึกถึง คงไม่พ้นบทบาทจากภาพยนตร์ที่ทำให้เธอเป็นที่รู้จักทั่วฟ้าเมืองไทย นั่นคือ ‘เหมยลี่’ จากเรื่อง ‘รถไฟฟ้า มาหานะเธอ’ ที่ถูกฉายในโรงภาพยนตร์ปี 2552 แม้จะผ่านมาถึง 15 ปี แต่ตัวละครเหมยลี่ก็ไม่เคยเลือนลาง ด้วยความที่เหมยลี่ คือ ตัวแทนของภาพสาวออฟฟิศที่ครองโสดท่ามกลางมหานครอันวุ่นวาย

อีกทั้งยังกลายเป็นนิยามที่ใช้แซวอย่างตลกขบขัน ถึงหญิงสาววัยทำงานที่อยู่ในสถานะ ‘โสดเหงาเปล่าเปลี่ยว’ เหมยลี่จึงไม่ใช่แค่ชื่อตัวละครในโลกสมมติ แต่กลับมีชีวิตในโลกแห่งความเป็นจริง ?

ปัจจุบันผู้หญิงได้ใช้ความสามารถในการทำงานหรือทำในสิ่งที่รัก พร้อมทั้งเลี้ยงดูตัวเองและครอบครัวได้ ‘ความเป็นผู้หญิงยุคใหม่’ อาจผูกกับสิ่งที่เรียกว่า ‘เหมยลี่’ ก็อาจไม่ผิดนัก เมื่อชีวิตหมกมุ่นกับการทำงาน หาเช้ากินค่ำ จนไม่มีเวลาให้ตัวเองได้เสพสุข จึงอาจทำให้เกิดความเหงา ที่นำไปสู่ความโสดอย่างเดียวดาย 

จากผลสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ปี 2566 พบว่า คนไทยกว่า 1 ใน 5 เป็นคนโสด หรือคิดเป็นร้อยละ 23.9 และเมื่อเจาะลึกในวัยเจริญพันธุ์ที่ช่วงอายุ 15 - 49 ปี พบว่า มีคนโสดถึงร้อยละ 40.5 และคนโสดส่วนใหญ่อยู่ในวัย 15 - 25 ปี ซึ่งส่วนมากจบการศึกษาระดับปริญญาตรีขึ้นไป และเพศหญิงมีสัดส่วนการจบการศึกษาระดับปริญญาตรีมากถึงร้อยละ 42.0 ซึ่งสูงกว่าเพศชายเกือบเท่าตัว

จากที่กล่าวมา ตัวละครเหมยลี่จึงเข้าข่ายตามสถิติในทุกประเด็น ตั้งแต่เพศ ช่วงอายุ และการศึกษา แล้วเหตุหรือปัจจัยอะไร ที่ทำให้ผู้หญิงไทยหลายคนถึงเป็นเหมยลี่ ?

เหตุผลแรกคือ ‘ค่านิยมทางสังคม’ ปัจจุบันผู้คนยุคใหม่เริ่มใช้จ่ายเพื่อตอบสนองความสุขของตัวเอง หรือเรียกได้ให้เวลากับตัวเอง พร้อมที่จะพัฒนาตัวเอง ส่งผลให้เกิดความรักตัวเอง เช่น การใช้เงินไปกับการท่องเที่ยว การซื้อคอร์สในสถาบันความงาม หรือการใช้จ่ายเพื่อสุขภาพ ขณะเดียวกันเมื่อผู้หญิงมีโอกาสเข้าถึงการศึกษามากขึ้น ยิ่งทำให้เกิดการสร้างรายได้และมีอาชีพเลี้ยงดูตนเองและคนในครอบครัว ไม่ต้องพึ่งพาผู้ชายหรือการสร้างครอบครัว

เหตุผลที่สอง คือ ‘ความต้องการและความคาดหวังที่ไม่ตรงกัน’ จากเหตุผลข้อแรกเมื่อค่านิยมเปลี่ยน การมองโลกของผู้หญิงก็เปลี่ยนไปเช่นกัน ผู้หญิงมีสิทธิ์เลือกคู่ชีวิตมากขึ้น ทั้งจากการศึกษา สถานะทางสังคม หรือแม้แต่ทางกายภาพของผู้ชาย หรือผู้หญิงบางคนพึงพอใจกับการใช้ชีวิตโสดเพราะมีอิสระ และปราศจากข้อผูกมัด

เหตุผลที่สาม คือ ‘โอกาสในการพบปะผู้คน’ เนื่องด้วยสังคมการทำงานค่อนข้างกดดันและมีการแข่งขันสูง เวลาของชีวิตจึงต้องทุ่มเทให้กับการทำงานและการสร้างตัว ส่งผลให้เกิดความเหนื่อยล้า
ต้องการเวลาพักผ่อนหรือการจัดการกับชีวิต มากกว่าการออกไปใช้ชีวิตเพื่อพบปะผู้คน หรืออีกมุมมองหนึ่ง การคมนาคมที่ยังไม่เอื้ออำนวยให้สามารถจัดการเวลาได้เพียงพอ ทำให้เสียเวลาชีวิตกับการเดินทางไปกลับ หรือการออกไปพบปะใครสักคน ก็ต้องเผื่อเวลาค่อนข้างมาก หรือต้องวางแผนให้รอบคอบ

เหตุผลที่สี่ คือ ‘เศรษฐกิจและนโยบายจากภาครัฐ’ จากสถานการณ์เศรษฐกิจที่ไม่แน่นอน รวมถึงค่าครองชีพที่สวนทางกับรายรับ ทำให้ผู้หญิงหลายคนเลือกที่จะตัดสินใจไม่มีลูกหรือสร้างครอบครัว เพราะการมีลูก หมายถึงการต้องแบกรับรายจ่ายที่สูงด้วยเช่นกัน อีกทั้งนโยบายจากภาครัฐที่ตอบสนองให้คนมีบุตรในระยะยาว ก็ยังไม่ครอบคลุมหรือสร้างความมั่นใจได้เท่าไรนัก

ในอีกมุมมองหนึ่งการเป็นเหมยลี่ ก็ไม่ใช่ข้อเสียเสมอไป ผู้หญิงหลายคนกลับ ‘ภูมิใจ’ ด้วยซ้ำ เพราะเป็นการสร้าง ‘ความมั่นใจรูปแบบหนึ่ง’ และถูกมองว่าเป็น ‘สาวเฟียซ’ (Fierce) ซึ่งเป็นศัพท์สมัยใหม่ที่นิยามผู้หญิงที่มีบุคลิกมั่นใจ สาเหตุที่ทำให้ผู้หญิงเฟียซหรือผู้หญิงที่ครองภาวะโสดมีความสุข เป็นเพราะ ผู้หญิงมีอิสระในการใช้ชีวิตที่ไม่ต้องผูกมัด มี passion ในการใช้ชีวิตที่จะทำสิ่งที่ตัวเองรัก รวมทั้งมีความมั่นคงทางจิตใจและอารมณ์  

จากเหตุผลและปัจจัยของการเป็นเหมยลี่ในชีวิตจริงข้างต้น ล้วนเกิดจากพลวัตของสังคม ที่สร้างทางเลือกให้กับผู้หญิง พร้อมกันนั้นก็อาจเป็นสังคมเองที่บีบบังคับให้ผู้หญิงต้องเลือกเส้นทางนี้ การเป็นเหมยลี่แม้จะเหมือนเป็นเรื่องเล็ก หรือถูกมองในเชิงตลกขบขัน แต่กลับแฝงไปถึงประเด็นระดับมหภาค นั่นคือ ประเด็น ‘อัตราการเกิดของเด็กไทยน้อยลง’ 

จากรายงานสถาบันวิจัยประชากรและสังคม พบว่า ในปี 2566 มีจำนวนเด็กเกิดใหม่ต่ำกว่า 500,000 คน และประเด็นการเข้าสู่ ‘สังคมผู้สูงอายุในไทยอย่างสมบูรณ์’ ที่อาจกระทบต่อโครงสร้างเศรษฐกิจในแง่ของการจ้างงานและการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ ไม่อาจปฏิเสธได้ว่า การที่ผู้หญิงหรือแม้แต่ผู้ชายครองโสดกันมากขึ้น ก็เป็นหนึ่งในปัจจัยของปัญหาเหล่านี้

สุดท้ายนี้ “การเป็นเหมยลี่ในยุค 2024 หรือการที่เราเป็นโสด อยู่ที่ ‘เราเลือกที่จะเป็น’ หรือ ‘สภาพแวดล้อมบีบบังคับ’ แล้วถ้าวันหนึ่งเรากลายเป็นเหมยลี่จริง จะมีโอกาสโดนตราหน้าว่า ไร้ความรับผิดชอบต่อปัญหาสังคมไทยในอนาคตไหม?”

พบกับ ‘คริส หอวัง’ กับเรื่องราวที่จะเป็นแรงบันดาลใจให้ใครหลายคนได้เห็นคุณค่าของการมีชีวิต หรือได้มุมมองความรักใหม่ ๆ และพร้อมมีวันนี้ดีที่สุดในรายการ “Made My Day วันนี้ดีที่สุด” วันจันทร์ที่ 21 ตุลาคม 2567 เวลา 21:30 น. ทาง Thai PBS หมายเลข 3 หรือ รับชมออนไลน์ผ่านทาง www.thaipbs.or.th/Live และชมย้อนหลังได้ที่ https://www.thaipbs.or.th/program/MadeMyDay  หรือ https://vipa.me/