เว็บในเครือ
เราพบเพจที่ชื่อ "อาสาปทุม" โพสต์ภาพระบุข้อความ "ภาพรอยเลื่อนสะกาย - ยักษ์หลับแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : สาเหตุแผ่นดินไหวที่ไทยและเมียนมา" ซึ่งภาพดังกล่าวมีผู้สนใจกดถูกใจไปกว่า 760 ครั้ง และแชร์ภาพดังกล่าวไปแล้วถึงกว่า 1,100 ครั้ง
อย่างไรก็ตามเมื่อเรานำภาพดังกล่าวไปทำการตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพของ Google Lens และพบว่าภาพดังกล่าวไปตรงกับแหล่งอื่น ๆ อีก 2 ที่ด้วยกัน ได้แก่ นี่ และ นี่
อย่างไรก็ตามจากการตรวจสอบพบว่า โพสต์จากทั้ง 2 แหล่ง มีการโพสต์ที่ช้ากว่าโพสต์ของเพจ "อาสาปทุม" ที่ได้มีการตรวจสอบ จึงไม่ใช่แหล่งต้นทางของภาพดังกล่าว
เราจึงนำภาพดังกล่าวไปตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพจาก AI ซึ่งผลการตรวจสอบพบว่า ร้อยละ 99 ถูกสร้างจาก AI ของ midjourney (ลิงก์บันทึก)
เราพบว่ารอยแยกที่คล้ายกับภาพดังกล่าว มีอยู่จริงในประเทศจีน โดยเป็นรอยแยกขนาดใหญ่ ในเมืองผิงหลู มณฑลซานซี บนที่ราบสูง Loess ซึ่งเป็นพื้นที่สูงทางตอนเหนือของจีน
รอยแยกดังกล่าวมีพื้นที่ครอบคลุมประมาณ 400,000 ตารางกิโลเมตร เกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลก และมีความยาวประมาณ 10 กิโลเมตร ซึ่งไม่ใช่รอยเลื่อนสะกาย และไม่เกี่ยวข้องกับรอยเลื่อนสะกายแต่อย่างใด
เราสามารถตรวจสอบภาพต่าง ๆ ด้วยตัวเองเบื้องต้นได้ดังนี้
คู่มือฉบับย่อ "ตรวจสอบข่าวปลอมเบื้องต้น" : https://www.thaipbs.or.th/now/content/2010
รู้จัก "Metadata" เครื่องมือ Fact check ตรวจสอบภาพจริง-ปลอม : https://www.thaipbs.or.th/now/content/2277
จับผิดภาพ #AI อย่างไร ? เรียนรู้ "ประโยชน์-โทษ" เสริมทักษะใหม่ในยุคดิจิทัล : https://www.thaipbs.or.th/now/content/2263