วันนี้ (25 พ.ย.2566) หลังจากองค์การอนามัยโลก ขอให้สาธารณรัฐประชาชนจีน แสดงข้อมูลทางระบาดวิทยาและทางคลินิก กรณีพบคลัสเตอร์โรคปอดอักเสบในเด็ก
ทางการของจีนชี้แจงว่า โรคระบบทางเดินหายใจที่พบในขณะนี้ ส่วนหนึ่งอาจเพราะความบังเอิญ และมาจากหนี้ภูมิคุ้มกัน (immunity debt) ภูมิคุ้มกันของประชากรในประเทศ โดยรวมลดลงและมีความเสี่ยงมากขึ้นที่จะติดเชื้อโรค
ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านว่า จากบทเรียนของการระบาดของโรคโควิด-19 ที่มีจุดเริ่มต้นจากประเทศจีน ทำให้ขณะนี้มีการตระหนักถึงการระบาดของโรคทางเดินหายใจ ในเด็ก ที่เกิดขึ้นในประเทศจีน ที่กรุงปักกิ่ง และเมืองเหลียวหนิง
กลุ่มอาการดังกล่าว ส่วนใหญ่เกิดขึ้นในเด็ก มีไข้สูงและมีการอักเสบลงปอด ทางการจีนได้แถลงตั้งแต่วันที่ 13 พ.ย. และจากบทเรียนโควิด-19 องค์การอนามัยโลกจึงให้ความสนใจเป็นพิเศษ และได้ออก Statement ให้ทางการจีนสอบสวนและให้ข้อมูล จนกระทั่ง 22 พ.ย. โดยเฉพาะเรื่องรายละเอียดต่างๆ และมาตรการในการป้องกัน
ฤดูหนาวทำเด็กป่วยกลุ่มก้อน
เมื่อดูตามเหตุการณ์ ฤดูนี้เป็นฤดูหนาวของซีกโลกเหนือ โรคทางเดินหายใจจะมีการระบาดมากตามฤดูกาล ไม่ว่าจะเป็น โควิด-19 ไข้หวัดใหญ่ RSV Rhinovirus Parainfluenza และมักจะระบาดในเด็กโดยเฉพาะเด็กนักเรียนเป็นกลุ่มก้อนได้
เช่นเดียวกับประเทศไทย ที่ผ่านมามีการระบาดอย่างมาก ของไข้หวัดใหญ่ RSV และไวรัสทางเดินหายใจ ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมามีการเข้มงวด เพราะการระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้โรคที่เกิดจากไวรัสอื่นๆ ก็ไม่ระบาดไปด้วย
หลังจากมีการผ่อนคลายโควิด-19 ภูมิต้านทานต่อโรคทางเดินหายใจโดยเฉพาะในกลุ่มเด็กก็จะลดลง หรือไม่มีภูมิต้านทาน จึงทำให้ปีนี้มีการระบาดมากของไข้หวัดใหญ่ RSV และโรคทางเดินหายใจอื่น ๆ
สาเหตุผู้ใหญ่ป่วยก่อนเด็ก
ถ้าเป็นโรคอุบัติใหม่อย่างเช่นโควิด-19 ในการระบาดเริ่มต้น เราจะพบในผู้ใหญ่เป็นจำนวนมาก เพราะไม่ว่าผู้ใหญ่หรือเด็กทั้งหมดจะไม่มีภูมิต้านทานต่อโรคอุบัติใหม่ จึงทำให้เกิดมีความรุนแรงขึ้น
ต่อมาไวรัสก็วิวัฒนาการลดความรุนแรงของโรค ประชากรส่วนใหญ่ก็มีภูมิต้านทานมากขึ้น ความรุนแรงโรคจึงลดลง และประชากรส่วนใหญ่ที่เป็นโรคต่อไปก็จะพบในเด็กมากกว่าผู้ใหญ่
ในปัจจุบัน เทคโนโลยีที่ทันสมัยและรวดเร็ว การเกิดโรคอุบัติใหม่หรือไวรัสตัวใหม่ น่าจะวินิจฉัยได้แล้ว การตรวจ รหัสพันธุกรรมหาไวรัสตัวใหม่ ในปัจจุบันทำได้เร็วมาก เหตุการณ์นี้ก็เกิดขึ้นมานานพอสมควรแล้ว (มีการพูดถึงว่ามีการระบาดเริ่มต้นตั้งแต่เดือนตุลาคม)
ไวรัสตัวเดิมทำระบาด
จากข้อมูลทั้งหมดขณะนี้ จึงอยากจะคิดว่าการระบาดในจีนครั้งนี้ น่าจะเป็นโรคไวรัสที่รู้จักกันอยู่แล้ว มาพบมากเป็นกลุ่มก้อนหลังจากที่มีการผ่อนคลายของโควิด-19 แต่อย่างไรก็ตามคงต้องรอข้อมูลอย่างเป็นทางการจากประเทศจีน
นพ.โสภณ เอี่ยมศิริถาวร รองอธิบดีกรมควบคุมโรค
กรมควบคุมโรคให้ข้อมูลเหตุจีนป่วยตรงกัน
ด้าน นพ.โสภณ เอี่ยมศิริถาวร รองอธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า สาเหตุที่จีนพบการป่วยโรคระบาดทางเดินหายใจเพิ่มขึ้นในขณะนี้ ส่วนหนึ่งเพราะช่วงนี้ตรงกับฤดูหนาว ส่วนใหญ่พบในผู้ป่วยเด็ก แต่ไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต
ส่วนอีกสาเหตุหนึ่งคือ ที่ผ่านมาจีนปิดประเทศถึง 3 ปี คนจำนวนมากไม่ได้เดินทางมานาน ทำให้คนจีนไม่มีภูมิต้านทานโรคระบบทางเดินหายใจ ที่เป็นกลุ่มโรคเดิมไม่ใช่โรคใหม่
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
"ปอดอักเสบ" ระบาดปริศนาในจีน-WHO จี้ถามคนไข้เด็กล้น รพ.
สธ.ติดตามข้อมูลปอดอักเสบในจีน - ยังไม่จำเป็นตั้งด่านตรวจสุขภาพ