เมื่อวันที่ 18 มี.ค.2568 โลกจับตาการเจรจาผ่านโทรศัพท์ครั้งสำคัญระหว่าง ปธน.สหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ และ ปธน.รัสเซีย วลาดิเมียร์ ปูติน ที่ทรัมป์หวังจะโน้มน้าวให้เกิดการหยุดยิง 30 วันเต็มรูปแบบในยูเครน แต่สิ่งที่ได้กลับมาคือข้อตกลงเล็ก ๆ ที่แทบไม่เปลี่ยนสถานการณ์สงครามเลย
ทรัมป์และทีมงานของเขาคาดหวังการหยุดยิงทั่วแนวรบโดยไม่มีเงื่อนไข แต่หลังจากรอคอย 1 สัปดาห์เต็ม ซึ่งมีผู้เสียชีวิตเพิ่มอีกนับร้อย ปูตินตอบกลับด้วยข้อเสนอที่ดูเหมือนยอมรับ แต่จริง ๆ แล้วเต็มไปด้วยชั้นเชิง เขายอมแค่หยุดโจมตี "โครงสร้างพลังงาน" ของยูเครน เช่น โรงไฟฟ้าและท่อก๊าซ เป็นเวลา 30 วัน พร้อมแลกตัวเชลยศึก 175 คน และส่งคืนทหารยูเครนบาดเจ็บสาหัส 23 นาย รวมถึงเสนอให้มีการแข่งขันฮอกกี้และการเจรจาเพิ่มเติม แต่ทั้งหมดนี้ดูเหมือนเป็นแค่ฉากละครที่ปูตินกำกับเอง
ปัญหาคือ ความหมายของ "โครงสร้างพลังงาน" กับ "โครงสร้างพื้นฐาน" ที่สหรัฐฯ และรัสเซียตีความไม่ตรงกัน
ฝั่งทรัมป์ระบุว่าเป็น "พลังงานและโครงสร้างพื้นฐาน" ซึ่งอาจรวมถึงสะพาน ถนน หรือท่าเรือ แต่ปูตินยืนยันว่าเขาจะหยุดแค่การโจมตีระบบไฟฟ้าและก๊าซเท่านั้น ความคลาดเคลื่อนนี้ทำให้ข้อตกลงกลายเป็นกับดักทางเทคนิค เพราะรัสเซียยังคงโจมตีเป้าหมายอื่น ๆ ต่อไปได้ตามปกติ ซึ่งก็เกิดขึ้นจริงในคืนวันอังคารหลังการโทร
สำหรับรัสเซีย การหยุดโจมตีพลังงานในช่วงนี้ไม่ใช่การเสียสละมากนัก เพราะฤดูร้อนใกล้เข้ามา ความต้องการไฟฟ้าสำหรับความร้อนในยูเครนลดลง แต่สำหรับยูเครน การถูกขอให้หยุดโจมตีโครงสร้างพลังงานของรัสเซีย เช่น โรงกลั่นน้ำมันและท่อส่งก๊าซ ซึ่งเป็นแหล่งรายได้หลักของเครมลิน ถือเป็นการสูญเสียอาวุธสำคัญที่ยูเครนใช้ตอบโต้มาหลายเดือน
ปธน.โวโลดิเมียร์ เซเลนสกี แสดงท่าทีพร้อมพิจารณาข้อตกลง แต่ย้ำว่าต้องรู้ "รายละเอียด" ให้ชัดเจนก่อน ด้านปูตินยังฉวยโอกาสนี้ตั้งเงื่อนไขหนัก ๆ เพิ่มเติม เช่น เรียกร้องให้หยุดการส่งอาวุธและข้อมูลข่าวกรองจากชาติตะวันตกให้ยูเครนทั้งหมด รวมถึงตั้ง "คณะทำงาน" ซึ่งเป็นคำศัพท์ที่รัสเซียชอบใช้เพื่อบ่งบอกถึงความไม่จริงจังและการยื้อเวลา เขาดำเนินการหยุดโจมตีพลังงานทันที แต่ทิ้งประเด็นที่เขาไม่ต้องการไว้ให้เจรจากันต่อไปในอนาคตอันคลุมเครือ
ข้อเสนอหยุดยิง 30 วันจากเจดดาห์ที่สหรัฐฯ และยูเครนร่วมกันร่างนั้น ถึงแม้จะดูดีในแง่เจตนา แต่ขาดความรัดกุมอย่างมาก ไม่ระบุว่าใครจะควบคุมการปฏิบัติตามข้อตกลง หรือจะจัดการกับทหารในแนวหน้าที่ติดต่อกับกองบัญชาการไม่ได้อย่างไร รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ มาร์โก รูบิโอ เสนอให้ใช้ "ดาวเทียม" ตรวจสอบ ซึ่งฟังดูดีแต่ไม่น่าจะเป็นไปได้ เพราะรัสเซียคงไม่ยอมให้สหรัฐฯ สอดส่องแนวรบของตนอย่างละเอียด และตัดสินว่าใครผิดถูก
นักวิเคราะห์มองว่า ข้อเสนอนี้ถูกออกแบบมาเพื่อเอาใจทรัมป์ที่ต้องการ "สันติภาพทันที" แต่กลับเปิดช่องให้ปูตินใช้ความคลุมเครือมาเล่นงานคืน ปูตินไม่ได้สนใจ "รายละเอียดปลีกย่อย" เช่น ใครจะเป็นผู้ตรวจสอบแนวรบ แต่เลือกให้สัมปทานน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยไม่ปฏิเสธทรัมป์ตรง ๆ
ผลลัพธ์นี้ไม่ใช่ "การหยุดยิงบางส่วน" อย่างที่เครมลินพยายามเรียก แต่เป็นการเริ่มต้นกลยุทธ์การทูตหลอกลวงที่รัสเซียใช้มานานนับสิบปี ปูตินยอมหยุดโจมตีในส่วนที่กระทบเงินในกระเป๋าของเขาเองน้อยลง แต่เปิดช่องว่างใหญ่พอให้ขับรถถังบุกยูเครนรอบใหม่ได้ในอนาคต การเจรจาครั้งนี้พิสูจน์ว่า ทรัมป์ยังไม่สามารถเกทับหรือเอาชนะปูตินในเกมการทูตได้เลย
สำหรับทรัมป์ นี่คือความพ่ายแพ้ครั้งแรกที่ชัดเจน คำถามคือเขาจะเดินหน้าต่ออย่างไร จะยอมถอยให้ปูตินอีก หรือกดดันหนักขึ้น หรือเลิกสนใจไปเลย ? ชะตากรรมของชาวยูเครนนับล้านขึ้นอยู่กับการตัดสินใจครั้งต่อไปของเขา ส่วนปูตินชัดเจนว่าไม่ได้มองหาความสัมพันธ์ที่ดีกับสหรัฐฯ หรือทรัมป์ แต่โฟกัสที่ชัยชนะในสงครามที่เขามองว่าเป็นการต่อสู้ครั้งสำคัญที่สุดของรัสเซียนับตั้งแต่ยุคนาซี
ที่มา CNN
อ่านข่าวอื่น :
ชาวอิสราเอลเดือด! ชุมนุมต้านรัฐบาล เรียกร้องเจรจาช่วยตัวประกัน
286 วันในอวกาศ ยานสเปซเอ็กซ์นำ "2 นักบินอวกาศ" กลับโลกสำเร็จ