ครั้งแรก! สเต็มเซลล์รักษา "ป้าวันดี" ช้างชราป่วยตับอักเสบ

กรณีลูกช้าง "พังกันยา" ช้างป่าพลัดหลงป่วยตายด้วยโรคเฮอร์ปีส์ไวรัสในช้าง เมื่อวันที่ 4 พ.ย.ที่ผ่านมา ซึ่งถือเป็นโรคไวรัสที่มีความอันตรายร้ายแรงถึงชีวิตในกลุ่มช้างอายุน้อยหรือลูกช้าง

• เฮอร์ปีส์ไวรัสพรากลูกช้างป่า "กันยา" กลับดาวช้าง
• "กัญจนา" ควัก 1 ล้านตั้งกองทุนกันยาวิจัย "เฮอร์ปีส์ไวรัสช้าง"

วันนี้ (7 พ.ย.2567) เพจเฟซบุ๊ก โรงพยาบาลช้าง ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย Elephant Hospital, TECC โพสต์ว่า 

คุณป้าวันดีวัย 60 ปี ได้รับการให้สเต็มเซลล์ ส่งต่อจากน้องกันยา เข้าทางเส้นเลือดเป็นครั้งแรกของประเทศไทยเรียบร้อยแล้ว 

คุณป้าวันดีเป็นช้างที่กำลังเข้าสู่วัยชรา เป็นโรคตับอักเสบ เคยพบติ่งเนื้อที่ระบบสืบพันธ์ุ และในช่วง 1 ปีที่ผ่านมาพบภาวะมดลูกอักเสบร่วมกับการติดเชื้อเรื้อรังเป็นๆ หาย ๆ มาหลายครั้ง

แม้ว่าจะได้รับการรักษามาอย่างต่อเนื่อง อาการของคุณป้าก็ยังทรงตัว หลังจาก สเต็มเซลล์ที่วางแผนว่าจะใช้รักษาน้องกันยาไม่ได้ใช้งาน ทางทีมงานได้ปรึกษากันแล้วจึงอยากส่งต่อให้เกิดประโยชน์กับช้างป่วยตัวอื่นๆ (สเต็มเซลล์ที่จัดเตรียมแล้วจะต้องใช้ภายใน 72 ชั่วโมง) คุณป้าวันดี จึงได้รับเลือกในครั้งนี้ 

โรงพยาบาลช้าง ใช้สเต็มเซลล์จากรกช้าง รักษาป้าวันดี ช้างป่วยภาวะตับอักเสบ (ภาพ:โรงพยาบาลช้าง ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย)

ทดลองใช้สเต็มเซลล์ครั้งแรก 

ให้สัมภาษณ์ไทยพีบีเอสออนไลน์ ว่า งานวิจัยเพื่อทำสเต็มเซล์จากรกช้างมีในต่างประเทศ  ส่วนของไทยเริ่มการทดลองมา 1-2 ปีแต่เนื่องจากการเก็บรกช้างตัวอย่าง มีปัญหาเรื่องการปนเปื้อนไม่สะอาด จึงยังเพาะสเต็มเซลล์ไม่ได้ จนเมื่อหลายเดือนก่อนได้รกช้างคู่แฝดมาใช้และสกัดสเต็มเซลล์ได้แล้ว

เลือกป้าวันดี ช้างชรา เพราะมีภาวะตับอักเสบ มดลูกอักเสบ แต่การใช้สเต็มเซลล์ เพื่อรักษาภาวะตับอักเสบเพราะทำให้โปรตีนในเลือด สเต็มเซลล์จะช่วยลดการสึกหรอในร่างกายต้องติดตามผลเลือดอีก 1 เดือน

ก่อนหน้านี้เคยนำไปทดลองใช้ฉีดกระจกตาช้างที่มีอาการอักเสบ และพบว่าได้ผลดี ช้าง 5-6 เชือกที่รักษามีอาการดีขึ้น แผลแห้งไว และลดการติดเชื้อเห็นแผลแห้งไวขึ้น นอกจากนี้ยังมีแผนขอความร่วมมือเก็บรกช้างเพื่อทำวิจัยสเต็มเซลล์

สัตวแพทย์หญิงวรางคณา ลังการ์พินธุ์ "หมอโบนัส" โรงพยาบาลช้าง สถาบันคชบาลแห่งชาติ

รู้จัก "สเต็มเซลล์" เซลล์ต้นกำเนิด 

สำหรับสเต็มเซลล์ หรือ เซลล์ต้นกำเนิด เป็นเซลล์ที่มีคุณสมบัติในการเปลี่ยน แปลงตัวเองไปเป็นเซลล์ต่าง ๆ ที่ทำหน้าที่ได้หลากหลายในร่างกาย

ด้วยคุณสมบัตินี้ทำให้สเต็มเซลล์สามารถเคลื่อนตัวไปกับหลอดเลือด ไปอยู่ตามอวัยวะต่างๆ เพื่อซ่อมแซมและฟื้นฟูส่วนที่อักเสบและเสียหายได้

ในปัจจุบันมีการนำเอาสเต็มเซลล์มาใช้อย่างแพร่หลายมากขึ้นในวงการสัตว แพทย์ แต่เนื่องจากประเทศไทย เพิ่งจะสามารถเพาะเลี้ยงสเต็มเซลล์จากรกช้างได้ไม่นานมานี้

การรักษาโดยสเต็มเซลล์ในช้างไทยจึงถือเป็นเรื่องที่ยังค่อนข้างใหม่ โดยมีการเอามาใช้ทั้งการฉีดเฉพาะที่ เช่น การฉีดที่เยื่อบุตา กรณีแผลหลุมที่กระจกตา และการให้เข้าทางเส้นเลือดเพื่อช่วยฟื้นฟูอวัยวะที่เสียหาย ลดการอักเสบ และควบคุมการติดเชื้อ

โรงพยาบาลช้าง ใช้สเต็มเซลล์จากรกช้าง รักษาป้าวันดี ช้างป่วยภาวะตับอักเสบ (ภาพ:โรงพยาบาลช้าง ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย)

สเต็มเซลล์ จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการรักษาโรคต่างๆ ซึ่งแม้ว่าจะใช้สเต็มเซลล์ไปแล้ว แต่ก็ยังจำเป็นต้องรักษาด้วยยาและการจัดการสุขภาพอื่นๆ ควบคู่ไปด้วย เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการรักษาสูงสุดนะคะ

ทางโรงพยาบาลช้างขอขอบคุณ น.ส.กัญจนา ศิลปอาชา สำหรับความอนุเคราะห์ค่าใช้จ่ายในการรักษา และสเต็มเซลล์ช้างจาก Precision Vet สุดท้ายนี้ขอขอบคุณ "น้อองกันยา" ที่ได้ส่งต่อสเต็มเซลล์ให้คุณป้าวันดี

อ่านข่าวอื่นๆ

จับ "ทนายตั้ม-ภรรยา" ข้อหาฉ้อโกง-ฟอกเงิน 

กอดเคลียร์ใจ "ชูวิทย์-สนธิ" ให้อภัย-ลืมอดีตขัดแย้ง