เมื่อวันที่ 18 ก.ย.2566 สำนักข่าวต่างประเทศ รายงานว่า สหรัฐอเมริกาและอิหร่านบรรลุข้อตกลงแลกตัวนักโทษ โดยชาวอเมริกัน 5 คนที่เคยถูกจำคุุกอยู่ในอิหร่าน ได้เดินทางไปที่สนามบินนานาชาติโดฮาของกาตาร์ โดยมีเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ มารอรับ
สำนักข่าว Reuters รายงานอ้างแหล่งข่าวว่า บนเครื่องบินมีเอกอัครราชทูตสวิตเซอร์แลนด์ประจำอิหร่าน ร่วมเดินทางไปยังกรุงโดฮาด้วย หลังจากพวกเขาออกเดินทางมาจากสนามบินในกรุงเตหะรานก่อนหน้านี้ ด้วยเครื่องบินที่กาตาร์ส่งไปรับ ซึ่งรับหน้าที่เป็นตัวกลางในการเจรจาแลกตัวนักโทษ
ขณะเดียวกันชาวอิหร่านที่ถูกจำคุกในสหรัฐฯ 5 คนได้รับอิสรภาพเช่นกัน โดยเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ระบุว่า ในจำนวนนี้ 2 คนเดินทางถึงกาตาร์แล้ว ขณะที่อีก 3 คนเลือกจะไม่เดินทางกลับอิหร่าน
ข้อตกลงแลกตัวนักโทษระหว่างสหรัฐฯ กับอิหร่าน ครั้งนี้บรรลุได้หลังจากสหรัฐฯ ไฟเขียวให้โอนเงินจำนวน 6,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือกว่า 214,000 ล้านบาทที่อิหร่านได้จากการขายน้ำมันให้เกาหลีใต้ แต่ถูกอายัดไว้ ไปยังบัญชีธนาคารของอิหร่านในกาตาร์
ขณะที่กาตาร์ ระบุว่า ตามข้อตกลงแล้ว กาตาร์จะทำหน้าที่สังเกตการณ์การใช้เงินจำนวนนี้ของอิหร่านให้เป็นไปตามเงื่อนไข คือการใช้จ่ายเพื่อจัดหาสิ่งของเพื่อการช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมที่ไม่อยู่ภายใต้มาตรการคว่ำบาตร เช่น ยาและอาหาร
แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ เปิดเผยว่า ได้พูดคุยกับชาวอเมริกันที่ได้รับอิสรภาพแล้ว พร้อมระบุว่ารัฐบาลสหรัฐฯ ชุดปัจจุบันนำชาวอเมริกันที่ถูกคุมขังอย่างไม่เป็นธรรมกลับบ้านได้แล้ว 30 คน
แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐอเมริกา
แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐอเมริกา
บรรดาชาวอเมริกันที่ได้รับอิสรภาพ ประกอบด้วย Siamak Namazi วัย 51 ปี เชื้อสายอิหร่าน-อเมริกัน เขาถูกจับเมื่อเดือน ต.ค.2015 พร้อมทั้งมีรายงานว่าเขาถูกทรมานในเรือนจำ อีกคนหนึ่งคือ Emad Shargi วัย 58 ปี เชื้อสายอิหร่าน-อเมริกัน ถูกจับเมื่อเดือน เม.ย. 2018 หลังย้ายจากสหรัฐฯ ไปอยู่ที่อิหร่านเมื่อ 2017 โดยเดือน ธ.ค.2018 เขาได้รับการปล่อยตัวหลังศาลยกฟ้องข้อหาสอดแนม แต่ปรากฏว่าในเดือน พ.ย. 2020 ถูกเรียกตัวไปขึ้นศาลและต้องรับโทษจำคุก 10 ปี ฐานจารกรรม
ส่วนอีกคนที่มีการเปิดเผยชื่อ คือ Morad Tahbaz วัย 67 ปี ถือสัญชาติอังกฤษ-อเมริกัน ถูกจับเมื่อเดือน 2018 พร้อมนักอนุรักษ์ชาวอิหร่านอีก 8 คน ในช่วงที่อิหร่านเดินหน้าปราบปรามนักเคลื่อนไหวเพื่อสิ่งแวดล้อม โดยถูกกล่าวหาว่าใช้โครงการสิ่งแวดล้อมบังหน้าการสอดแนมและเก็บข้อมูลทางลับ เขาถูกตัดสินจำคุก 10 ปีในปี 2019
สัญญาณของกระบวนการแลกตัวนักโทษ เริ่มขึ้นตั้งแต่ที่อิหร่านย้ายผู้ต้องขังชาวอเมริกันเหล่านี้จากเรือนจำไปยังเซฟเฮาส์ เมื่อเดือน ส.ค.2023 หลังจากกระบวนการเจรจาทางอ้อมผ่านกาตาร์ที่ทำหน้าที่เป็นตัวกลางดำเนินต่อเนื่องมานานหลายเดือน โดยเริ่มต้นขึ้นตั้งแต่เดือน ก.พ.2022
สำนักข่าว BBC รายงานอ้างแหล่งข่าวระบุว่า มีการเจรจาเกิดขึ้นที่โดฮาอย่างน้อย 9 ครั้ง ขณะที่ชาวอเมริกันที่ได้รับอิสรภาพอีก 2 คนไม่ประสงค์เปิดเผยตัวตน
แม้ว่าสหรัฐฯ และอิหร่านจะบรรลุข้อตกลงแลกตัวนักโทษครั้งนี้ แต่ความตึงเครียดระหว่าง 2 ชาติยังดำเนินต่อไป โดยเฉพาะในประเด็นโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน
อ่านข่าวอื่นๆ
UN ลดยอดตาย "น้ำท่วมลิเบีย" จากหลักหมื่นเหลือ 4,000 คน
"ลิเบีย" หวั่น "โรคระบาด" จากผู้เสียชีวิต พบป่วยท้องร่วง 150 คน
JAL เปิดบริการให้เช่าเสื้อผ้าเที่ยว ช่วยลดกระเป๋าหนักขึ้นเครื่องบิน