ไซยาไนด์? หาไม่ได้ในร้านขายยา-แต่ช่องโหว่ร้านค้าออนไลน์

ความคืบหน้าคดีนางสรารัตน์ หรือแอมวางยาไซยาไนด์ ซึ่งเหตุการณ์มีผู้เสียชีวิตอันต้องสงสัยว่าเกิดจากการถูกวางยาไซยาไนด์เสียชีวิต 11 คนแล้ว

เมื่อวันที่ 26 เม.ย.2566 พล.ต.อ.สุรเชษฐ์ หักพาล รองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ ตรวจสอบแล้วพบว่าผู้ต้องหามีพี่สาวเป็นเภสัชกร เปิดร้านขายยาใน จ.ราช บุรี ตำรวจพื้นที่อยู่ระหว่างตรวจสอบ เพราะต้องสงสัยว่าผู้ต้องหาอาจจะเข้าถึงไซยาไนด์ จากร้านของพี่สาว

ไทยพีบีเอสออนไลน์ สัมภาษณ์เภสัชกร คนหนึ่งระบุว่า โปตัสเซียมไซยาไนด์ รวมทั้งโซเดียมไซยาไนด์ ไม่ใช่ยา แต่เป็นสารเคมีที่เป็นวัตถุอันตราย ดังนั้นจึงไม่มีความเป็นไปได้ที่ "ร้านขายยา" จะนำไซยาไนด์ เข้ามาสู่ร้านขายยาได้

ไซยาไนด์ เป็นสารเคมี จึงไม่ใช่ยาที่จะมาอยู่ในร้านขายยาได้รวมทั้งในโรงพยาบาล เวลาจัดซื้อจัดจ้าง ก็ไม่เคยเห็นว่าจะมีการใช้สารเคมีตัวนี้

เภสัชกร ระบุอีกว่า สมัยที่เคยเรียนการทำแล็บ ก็ไม่เคยใช้สารไซยาไนด์ แค่เป็นการวิเคราะห์ยา และทำผิดจะเกิดไซยาไนด์ขึ้นมาได้ และไซยาไนด์ จะระเหยเป็นแก๊สได้ง่าย ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น แต่ถ้าของแข็ง และโปแตสเซียมไซยาไนด์ มีเกล็ดสีขาว

อ่านข่าวเพิ่ม สภาเภสัชฯ ออก จม.เปิดผนึก พร้อมพิจารณาโทษ หากพบเภสัชฯเอี่ยวคดีวางยา 

สันนิษฐานว่าหากมีการลักลอบขายในร้านขายยา เป็นเรื่องยาก เพราะร้านขายยาจะถูกควบคุมด้วยกฎหมาย แม้แต่การจ่ายยาอันตรายที่ขึ้นทะเบียน ยังต้องมีเภสัชกร รวมทั้งได้รับการตรวจสอบจาก สสจ.ยกเว้นการขายยาสามัญประจำบ้าน แต่นอกนั้นทุกตัวเป็นยาอันตราย ที่ต้องที่จ่ายโดยเภสัชกร

ส่วนตัวมองว่าในร้านขายยา อาจไม่ใช่ช่องโหว่ที่มีไซยาไนด์ แต่ในร้านผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร และช่องทางออนไลน์ เป็นเป้าหมายหลักที่น่าจะถูกควบคุมตั้งแต่ต้นทางมากกว่า เพราะไม่ใช่แค่ไซยาไนด์ แต่ยาอันตรายก็ยังวางขายได้ และคนเข้าถึง 

ดังนั้นเสนอว่ากระทรวงและหน่วยงานที่ดูแล ต้องสกัดตั้งแต่ต้นทาง ไม่ใช่แค่ต้องรอให้เกิดการร้องเรียนไปก่อนถึงจะถูกบล็อกหรือนำออกจากช่องทางออนไลน์ 

อ่านข่าวเพิ่ม ผบ.ตร.มอบ “บิ้กโจ๊ก” ดูแลคดีวางยา เร่งสอบหาคนร่วมทำผิด

ช่องทางออนไลน์-ร้านขายผลิตภัณฑ์เกษตร

ไทยพีบีเอสออนไลน์ ทดลองค้นหาคำในกูเกิล ไซยาไนด์ หาซื้อได้ ที่ไหน? จากเว็บไซต์ซื้อของออนไลน์ชื่อดัง ถึงแม้จะโชว์คำว่า สั่งซื้อไซยาไนด์ ไซยาไนด์ราคาถูก ขายโซเดียมไซยาไนด์ หรือแม้แต่คำค้นว่าต้องการซื้อโซเดียมไซยาไนด์ พบว่า แม้ในหน้าเว็บไซต์จะโชว์ แต่เมื่อคลิกเข้าไป กลับมีข้อความขึ้นว่า 

ค้นหาไม่พบ ไม่พบสิ่งที่คุณค้นหา ขออภัยในความสะดวก

โดยก่อนหน้านี้ ช่วงของคดีสะเทือนขวัญไซยาไนด์ เมื่อต้นสัปดาห์ ยังคงพบการวางจำหน่ายสารเคมีนี้ในออนไลน์ กระทั่งเมื่อเป็นข่าวโด่งดังและเริ่มมีการขยายผลทางคดีขึ้น และมีรายงานผู้เสียชีวิต ทำให้ไม่สินค้าชนิดนี้ในช่องทางออนไลนืแล้ว 

พิษไซยาไนด์เฉียบพลันถึงตาย

ขณะที่ เพจเฟซบุ๊ก Ramathibodi Poison Center ยังระบุถึงพิษของไซยาไนด์ว่า เป็นสารพิษที่ยับยั้งการหายใจระดับเซลล์แบบสั้นๆ คือ "ทำให้เซลล์ใช้ออกซิเจนในการสร้างพลังงานไม่ได้" อวัยวะที่ใช้ออกซิเจนและพลังงานมากๆอย่าง สมองและระบบหัวใจและหลอดเลือด จึงแสดงความผิดปกติก่อน

หากได้รับขนาดเพียงพอ ก็ทำให้เสียชีวิตเฉียบพลันได้ทั้งการกิน สูดดม หรือสัมผัสทางผิวหนัง

สารไซยาไนด์มีใช้ในอุตสาหกรรมทอง จิลเวลรี่ การทำขั้วโลหะ วางยาสัตว์ และใช้ในห้องปฏิบัติการ ไม่ใช่ทุกคนจะได้กลิ่นอัลมอนด์จากไซยาไนด์ (เป็นกรรมพันธุ์)30-60% ของประชากรเท่านั้นที่จะได้กลิ่นนี้ (โคนันเป็นหนึ่งในนั้นแน่นอน)

ผู้ได้รับสารอาจมีหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน หัวใจเต้นผิดจังหวะ หมดสติ ชัก เลือดเป็นกรดรุนแรง และเสียชีวิตได้

ไทยมียาต้านพิษไซยาไนด์ 

ประเด็นคือประเทศเรา มียาต้านพิษ ในโครงการยาต้านพิษคือ "โซเดียมไนไตรท์และโซเดียมไทโอซัลเฟต" สามารถแก้พิษไซยาไนด์ได้ หากได้รับทันเวลา

โดยในโครงการนี้ได้พยายามให้มีการกระจายยาต้านพิษไซยาไนด์ให้มีอยู่ใน รพ.จังหวัด และโรงพยาบาลอำเภอขนาดใหญ่ หากโรงพยาบาลอำเภอนั้นอยู่ไกลจาก รพ.จังหวัด รวมถึงมีระบบส่งยาต้านพิษไปหา รพ.ที่กำลังช่วยเหลือคนไข้ด้วย ที่สำคัญ "ใช้ได้ทุกสิทธิ์การรักษา"

ขณะที่ในบางประเทศอาจไม่มียาต้านพิษสต๊อกไว้เลย หรือมีแต่ต้องเสียค่าใช้จ่ายและเข้าถึงได้ลำบากมาก  

ความยากคือการวินิจฉัยจากเหตุการณ์ เนื่องจากการตรวจยืนยันนั้นอาจได้ผลกลับมาไม่ทันการช่วยเหลือ อีกทั้งบางเหตุการณ์ประวัติการสัมผัสก็ไม่ชัดเจนทำให้นึกถึงได้ยาก

สำหรับบุคลากรทางการแพทย์ เมื่อไรจะนึกถึง ไซยาไนด์ จะรักษาระหว่างรอยาต้านพิษอย่างไร จะรู้ได้ไงว่าจะไปหายาต้านพิษจากไหน ได้มาแล้วใช้อย่างไร
รอติดตามเนื้อหาแบบละเอียดใน Tox in the News วันที่ 28 เม.ย.นี้  ตั้งแต่เวลา 14.00-15.30 น.

 

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

ภัยใกล้ตัว! "ไซยาไนด์" แค่ปลายเล็บก็ตายได้

ค้นร้านขายยาพี่สาวแอมหาหลักฐานโยง "วางยาไซยาไนด์"

สางปม "ตายปริศนา" คดีวางยา "ไซยาไนด์"

"อ.อ๊อด" ร่วมตรวจพิสูจน์ "ไซยาไนด์" วัตถุพยานคดีวางยา 

"บิ๊กโจ๊ก" ชี้คดีไซยาไนด์มุ่งปม "ฆ่าล้างหนี้" เรียกอดีตสามีตร.สอบปากคำ