วันนี้ (12 พ.ย.2565) นายศุภชัย อาวิพันธ์ นักวิจัยชำนาญการ กลุ่มวิจัยดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะและชีวดาราศาสตร์ สดร. กล่าวว่า ตามที่ สดร.จัดกิจกรรม ชวนเสนอชื่อไทยให้ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ ประจำปี 2565 ให้คนไทยร่วมเสนอชื่อไทยให้ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ GJ 3470b ภายใต้กิจกรรม NameExoWorlds 2022 จัดโดยสหพันธ์ดาราศาสตร์นานาชาติ ซึ่ง สดร.เข้าร่วมเป็นสมาชิกในระดับประเทศ
GJ 3470b เป็นดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะดวงแรกที่นักดาราศาสตร์ไทยได้ศึกษาผ่านกล้องโทรทรรศน์แห่งชาติ ขนาด 2.4 เมตร ณ หอดูดาวแห่งชาติ บนดอยอินทนนท์ อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่ กิจกรรมดังกล่าวยังจัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 10 ปี หอดูดาวแห่งชาติ ในปี 2566 ด้วย
สดร.ได้เชิญชวนประชาชนชาวไทยร่วมเสนอชื่อดาวเคราะห์นอกระบบ GJ 3470b และดาวฤกษ์แม่ GJ 3470 ผ่านช่องทางออนไลน์ในช่วงเดือน ต.ค.2565 ที่ผ่านมา มีนักเรียน ครู และประชาชนทั่วไป ร่วมเสนอชื่อไทยกว่า 340 ชื่อ จากนั้นคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิได้พิจารณาคัดเลือกคู่ชื่อดาวฤกษ์แม่ - ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ ที่มีคุณสมบัติครบถ้วนตามเกณฑ์ที่กำหนด จำนวน 2 ชื่อ เพื่อให้ประชาชนไทยมีส่วนร่วมคัดเลือกชื่อไทยที่ชื่นชอบ
แก้วโกสินทร์ (Kaewkosin) - ไพลินสยาม (Phailinsiam)
สำหรับแนวคิดในการตั้งชื่อ ในความเชื่อแต่โบราณ ดวงดาวที่ส่องแสงระยิบระยับบนท้องฟ้าคือแก้วรัตนชาติที่ประดับสรวงสวรรค์ บนสวรรค์มีพระอินทร์เป็นใหญ่ปกครองเหล่าเทวดาพร้อมด้วยแก้ววิเศษ ดาวแม่จึงมีชื่อว่า “แก้วโกสินทร์” อีกนัยยะ คือ รัตนโกสินทร์ คือยุคที่ค้นพบดาวนี้ และมีดาวบริวารเป็นรัตนชาติสีฟ้า คือ “ไพลินสยาม” ที่มีชื่อคล้องจองกัน เป็น “แก้วโกสินทร์” และ “ไพลินสยาม”
ทับทิบไทย (Thabthimthai) - ไพลินล้อม (Phailinlom)
แนวคิดการตั้งชื่อ ดวงดาวเปรียบเหมือนอัญมณีแห่งท้องฟ้า และนพรัตน์ หรือ นพเก้า ก็เป็นอัญมณีมงคลคู่สังคมไทยมายาวนาน จึงอยากให้ชื่ออัญมณีไทยจารึกไว้บนท้องฟ้าเป็นชื่อของดาวทั้ง 2 ดวงในระบบนี้ ประกอบด้วย “ทับทิมไทย” มาจาก ทับทิมสยาม ราชาแห่งอัญมณีโบราณ มีสีแดงสื่อถึงดาวฤกษ์แม่ GJ 3470 ซึ่งเป็นดาวแคระแดง
ส่วน “ไพลินล้อม” เป็นชื่อดาวเคราะห์ เนื่องจากไพลินมีสีน้ำเงินเช่นเดียวกับ GJ 3470 b และโคจรล้อมรอบดาวฤกษ์แม่
ทั้งนี้จึงขอเชิญชวนประชาชนร่วมโหวตชื่อไทยให้ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ เพื่อเสนอไปยังสหพันธ์ดาราศาสตร์นานาชาติเห็นชอบ และประกาศใช้อย่างเป็นทางการต่อไป ร่วมโหวตชื่อได้ที่ คลิก ตั้งแต่บัดนี้ - 2 ธ.ค.2565