รากสุวรรณภูมิ
จากโถงถ้ำ ใต้ดิน สู่อาณาจักรที่รุ่งเรือง
“บางกอก” ปรากฏพ้นน้ำทะเลเมื่อราว 800 ปีก่อน เรื่องราวนับแต่ยุคเก่าของกรุงเทพมหานครและกรุงธนบุรี เล่าผ่านการศึกษาโบราณคดี หลังผืนแผ่นดินปรากฏจนมีมนุษย์เข้ามาอาศัยกลายเป็นชุมชน ในช่วงเวลาแห่งการเริ่มต้นของกรุงสุโขทัยในฐานะราชธานี ต่อเนื่องถึงกรุงศรีอยุธยา ก่อนเป้นราชธานี ผืนแผ่นดินมีเรื่องราวใดเกิดขึ้น
สำรวจลึก “อยุธยา เมืองโลกาภิวัตน์โบราณ” สถานีการค้าสำคัญของดินแดนสุวรรณภูมิ เมืองที่ผู้คนเดินทางมาค้าขายตั้งถิ่นฐาน พบหลักฐานการขุดค้นที่บ้านโปรตุเกส การศึกษาในหมู่บ้านญี่ปุ่น รวมถึงหมู่บ้านฮอลันดา กลายเป็นพื้นที่ที่รวมเอาผู้คนจากหลากหลายมุมโลกสำคัญมาอยู่ร่วมกัน
สำรวจลึก “อาณาจักรสุโขทัย เมืองมรดกโลกสำคัญ” ภูมิปัญหาด้านต่าง ๆ ที่เชื่อมโยง 3 เมืองโบราณเข้าไว้ด้วยกัน สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร ซึ่งได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกภายใต้ชื่อ “เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร"
พาสำรวจ “ปราสาทพนมรุ้ง” ศาสนสถานเก่าแก่ที่มีอายุกว่าพันปี ทำหน้าที่เชื่อมโยงให้เห็นมิติด้านอำนาจ ศาสนา และภูมิปัญญาโบราณ อันสามารถฉายภาพให้เห็นถึงความสัมพันธ์ในมิติต่าง ๆ ระหว่างพื้นที่อีสานโบราณ กับ อาณาจักรขอมหรือเขมรโบราณ แล้วความหมาย คุณค่า หรือความเชื่อที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังประตูทั้ง 15 บานคืออะไร ? เหตุใดจึงมีจารึกถึงประตูบานที่ 16 มาร่วมสำรวจหาคำตอบไปด้วยกัน
พาสำรวจ “เมืองโบราณศรีเทพ” ที่ปรากฏหลักฐานสะท้อนถึงการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ที่มีมาอย่างต่อเนื่อง จากสมัยก่อนประวัติศาสตร์จนเข้าสู่วัฒนธรรมทวารวดี และขอมหรือเขมรโบราณ ความยิ่งใหญ่ยาวนานกว่า 2,500 ปี ที่ความหลากหลายทางวัฒนธรรมมาอย่างยาวนานจนถูกนำเสนอให้ยูเนสโก้พิจารณาเป็นแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญของโลก
“สุวรรณภูมิ” ในบริบทของศาสนา วัฒนธรรม และการค้าระหว่างประเทศ ที่ได้เกิดการเชื่อมต่อผ่านเส้นทางสายไหมทางทะเลตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ กระทั่งก่อเกิดเป็นรัฐอย่าง “ทวารวดี” โดยพื้นที่เชื่อมโยงระหว่างกันของหลากหลายเมือง ซึ่งมีความเป็นมาอันน่าสนใจ มาร่วมสำรวจไปในประวัติศาสตร์เพื่อค้นหากันว่า เหตุใดพื้นที่เหล่านี้จึงถูกขนาดนามว่า “สามเหลี่ยมมหัศจรรย์แห่งทวารวดี”
แผ่นดินสุวรรณภูมิอาจหมายรวมถึงพื้นที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งส่วนนึงคือพื้นที่ประเทศไทยในปัจจุบัน พื้นที่แถบนี้เองมีเมืองท่าโบราณเชื่อมต่อเส้นทางสายไหมทางทะเล เชื่อมโยงการค้าและอารยธรรมสำคัญของโลก จึงได้ชื่อว่าเป็น “ชุมทางโบราณข้ามคาบสมุทร”
