“บอลไทยในสายเลือด” ทว่าเวลานี้ เลือดของแฟนฟุตบอลชาวไทย อาจกำลังเดือดปุด ๆ เพราะกระแสความร้อนแรงของสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย ที่มีเรื่องราวที่ต้องสะสาง และรอ “เคลียร์” อยู่มากมาย

พักเรื่องร้อน ๆ มาย้อนดูความเป็นมาของ “สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย” โดยว่ากันว่า นี่คือหนึ่งในสมาคมกีฬาที่เป็นที่สนใจของบรรดาแฟนกีฬาชาวไทย เพราะปฏิเสธไม่ไดว่า “ฟุตบอล” คือกีฬามหาชน ที่มีทั้งความสนุก และเต็มไปด้วยความคาดหวัง

Thai PBS ชวนย้อนทำความรู้จัก “สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย” ในหลายหลากแง่มุม ที่บางเรื่อง…คุณอาจจะยังไม่เคยรู้มาก่อน

สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย มีอายุเท่าไร ?

สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย มีชื่อเรียกเต็ม ๆ ว่า สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ มีอายุมากว่า 109 ปี ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2459 อันเนื่องมาจากพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

แรกเริ่มเดิมที การนำกีฬาฟุตบอลเข้ามาเล่นในหมู่คนไทย เกิดขึ้นจากการนำพาของเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา) เป็นผู้นำกีฬาชนิดนี้เข้ามาเป็นครั้งแรก ต่อมาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ก่อตั้งสโมสรคณะฟุตบอลสยามขึ้น

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และคณะผู้ก่อตั้งสมาคมกีฬาฟุตบอลฯ

กระทั่ง พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ก่อตั้งสมาคมฟุตบอลแห่งชาติสยามขึ้น และแต่งตั้งสภากรรมการบริหาร โดยมี เจ้าพระยารามราฆพ (หม่อมหลวงเฟื้อ พึ่งบุญ) เป็นนายกสภาฯ คนแรก พร้อมทั้งริเริ่มให้มีจัดการแข่งขันฟุตบอลรายการระดับชาติ นั่นคือ ฟุตบอลถ้วยพระราชทาน ก และฟุตบอลถ้วยพระราชทาน ข เป็นครั้งแรก

หากนับถึงวันนี้ สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย มีอายุราว 109 ปี ซึ่งถือว่ามีความเก่าแก่ไม่น้อย แต่เมื่อเทียบกับสมาคมกีฬาฟุตบอลระดับชาติที่เก่าแก่ที่สุดในโลก นั่นคือ สมาคมกีฬาฟุตบอลอังกฤษ ที่ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ.1863 หรือปี พ.ศ.2406 ซึ่งปัจจุบันมีอายุกว่า 162 ปี ทั้งสองสมาคมมีอายุห่างกันราว 53 ปีเลยทีเดียว

สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย เคยมีนายกสมาคมฯ มาแล้วกี่คน ?

ในช่วงที่ยังใช้ชื่อว่า สมาคมฟุตบอลแห่งชาติสยาม ผู้้ที่ดำรงตำแหน่งนายกสมาคมฯ คนแรก คือ เจ้าพระยารามราฆพ ซึ่งในเวลานั้น ตำแหน่งดังกล่าว ยังใช้ชื่อว่า นายกสภาฯ โดยหลังจากที่ได้รับการเปลี่ยนชื่อเป็น สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยในช่วงราวปี พ.ศ.2482 ตำแหน่งนายกสภาฯ จึงเปลี่ยนมาเป็น นายกสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทย โดยผู้ที่เข้ามาดำรงตำแหน่งนายกสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยมีทั้งสิ้น 18 คน คือ

เจ้าพระยารามราฆพ (หม่อมหลวงเฟื้อ พึ่งบุญ)
หม่อมเจ้าชัชวลิต เกษมสันต์
พระยานเรนทรราชา (หม่อมหลวงอุรา คเนจร)
พระยาอนิรุทธเทวา (หม่อมหลวงฟื้น พึ่งบุญ)
พระเจริญวิศวกรรม (เจริญ เชนะกุล)
พระยาวิเศษศุภวัตร (เทศสุนทร กาญจนศัพท์)
หม่อมเจ้าสมาคม กิติยากร
พลเรือตรี หลวงเจียรกลการ (เจียม เจียรกุล)
พลโท เผชิญ นิมิบุตร
พลเอก จำเป็น จารุเสถียร
พลตำรวจโท ต่อศักดิ์ ยมนาค
ประชุม รัตนเพียร
พันเอก อนุ รมยานนท์
พลตำรวจโท ชลอ เกิดเทศ
วิจิตร เกตุแก้ว
วรวีร์ มะกูดี
พลตำรวจเอก สมยศ พุ่มพันธุ์ม่วง
นวลพรรณ ล่ำซำ

ทั้งนี้ ในจำนวนนายกสมาคมกีฬาฟุตบอลฯ ทั้ง 18 คน แบ่งเป็นชาย 17 คน และเป็นหญิง 1 คน ซึ่ง นวลพรรณ ล่ำซำ หรือ “มาดามแป้ง” เป็นสุภาพสตรีคนแรกและคนเดียวในเวลานี้ ที่เข้ามาดำรงตำแหน่งนายกสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย

นวลพรรณ ล่ำซำ นายกสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย คนปัจจุบัน

การดำรงตำแหน่งของนายกสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย มีวาระครั้งละ 4 ปี และสามารถดำรงตำแหน่งได้ 2 วาระ หรือ 8 ปี กระทั่งล่าสุด สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (ฟีฟ่า) และสมาพันธ์ฟุตบอลเอเชีย (เอเอฟซี) ได้ปรับให้ประเทศสมาชิกทั้ง 211 ประเทศ (ที่มีประเทศไทยเป็นหนึ่งในนั้น) ต้องยึดถือกฎ และหลักการปฏิบัติร่วมกัน โดยเฉพาะเรื่องการดำรงตำแหน่งนายกสมาคม ซึ่งฟีฟ่าได้กำหนดให้ “นายกสมาคม” สามารถดำรงตำแหน่งได้ 3 วาระ หรือ 12 ปี จากนั้นไม่สามารถเป็นต่อได้อีก และในวันเลือกตั้ง ผู้ลงสมัครต้องมีอายุไม่เกิน 70 ปีอีกด้วย

สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย ทำหน้าที่อะไรบ้าง ?

สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย ถือเป็นนิติบุคคลเอกชนประเภทสมาคมกีฬา จดทะเบียนสมาคมกีฬากับการกีฬาแห่งประเทศไทย ทำหน้าที่ในการกำกับดูแลกีฬาฟุตบอล (ทั้งประเภทชายและหญิง) กีฬาฟุตซอล และกีฬาฟุตบอลชายหาด รวมถึงดูแลให้ทีมชาติในระดับต่าง ๆ เข้าร่วมแข่งขันฟุตบอลระดับนานาชาติ

นอกจากนี้ สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่ประเทศไทยยังมีลักษณะของการส่งเสริม เช่น ส่งเสริมฟุตบอลลีกในประเทศ และรวมถึงรายการฟุตบอลถ้วยอื่น ๆ ทั้งในและต่างประเทศ

สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยยังมีส่วนในการสนับสนุนด้านวิทยาศาสตร์และการแพทย์ฟุตบอล การพัฒนาผู้ฝึกสอน การพัฒนาผู้ตัดสิน และการมีส่วนร่วมกับกีฬาฟุตบอล ครอบคลุมทั้งเรื่องแฟนบอล สื่อมวลชน การตลาดของฟุตบอลไทยทั้งหมด

รวมผลงานเด่นของสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประทศไทย

กว่า 109 ปี กีฬาฟุตบอลในการดูแลของสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย ผ่านเรื่องราวและมีผลงานมากมาย ในภาพความทรงจำของแฟนฟุตบอลไทย เหล่านี้คือผลงานที่เคยสร้างความประทับใจมาแล้วทั้งสิ้น

ทีมฟุตซอลชายทีมชาติไทย ทำผลงานผ่านเข้าไปแข่งขันในรายการฟุตซอลโลก รอบสุดท้าย ได้ถึง 7 ครั้ง คือในปี 2004 ที่ไต้หวัน ปี 2008 ที่บราซิล ปี 2012 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ ปี 2016 ที่โคลอมเบีย และปี 2021 ที่ลิทัวเนีย
ทีมฟุตบอลหญิงทีมชาติไทย ผ่านเข้าสู่ทัวร์นาเมนต์ฟุตบอลโลกหญิง รอบสุดท้าย ได้ถึง 2 ครั้ง คือในปี 2015 และในปี 2019
ทีมฟุตบอลชายทีมชาติไทย เคยผ่านเข้าไปแข่งขันในรอบสุดท้ายฟุตบอลโอลิมปิก 2 ครั้ง คือในปี 1956 ที่ประเทศออสเตรเลีย และในปี 1968 ที่ประเทศเม็กซิโก
ทีมฟุตบอลชายทีมชาติไทย คว้าอันดับ 3 ในรายการฟุตบอลเอเชียนคัพ ปี 1972 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ
ทีมฟุตบอลชายทีมชาติไทย คว้าแชมป์ฟุตบอลอาเซียนคัพได้ถึง 7 ครั้ง คือในปี 1996, ปี 2000, ปี 2002, ปี 2014, ปี 2016, ปี 2020 และปี 2022
ทีมฟุตบอลชายทีมชาติไทย คว้าอันดับ 4 ในกีฬาเอเชียนเกมส์ได้ถึง 2 ครั้ง คือในเอเชียนเกมส์ 1990 ที่ประเทศจีน และเอเชียนเกมส์ 1998 ที่จัดขึ้นที่ประเทศไทย
ปัจจุบัน (มี.ค.68) ทีมฟุตบอลชายทีมชาติไทย ขยับขึ้นมารั้งอันดับ 96 ของโลก เป็นอันดับที่ดีที่สุดในรอบ 16 ปี รวมถึงยังรั้งอันดับ 1 ของอาเซียน และกลับสู่ท็อป 15 ของเอเชีย

สมาคมกีฬาถือเป็น “หลังบ้าน” ที่มีความสำคัญ ที่ช่วยทำให้ผลงานของกีฬานั้น ๆ เป็นเลิศ หากแต่การทำงานก็ไม่ต่างจากการเล่นกีฬา ที่ต้องอาศัยทีมเวิร์คที่ดี และประการที่สำคัญ ต้องมุ่งมั่นทำด้วย “ความตั้งใจ” เพื่อให้ผลงานออกมามีคุณภาพที่สุด

แหล่งข้อมูล : สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

รู้จัก “สมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทย” กีฬามหาชนของแฟนกีฬาชาวไทย