ในวันที่โลกได้รับข่าวการสิ้นพระชนม์ของพระสันตะปาปาฟรานซิส (Pope Francis) ซึ่งทรงครองตำแหน่งตั้งแต่ปี 2013 และเป็นพระสันตะปาปาองค์แรกจากลาตินอเมริกา วาติกันและศาสนิกชนทั่วโลกต่างเตรียมพร้อมสำหรับช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนผ่านที่สำคัญ ด้วยระบอบการปกครองแบบเทวาธิปไตยที่ไม่เหมือนใคร วาติกันมีกระบวนการอันศักดิ์สิทธิ์และเป็นระบบในการจัดการกับการสิ้นพระชนม์ของพระสันตะปาปา
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส สิริรวมพระชนมายุ 88 พรรษา
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส สิริรวมพระชนมายุ 88 พรรษา
การยืนยันการสิ้นพระชนม์
เมื่อพระสันตะปาปาสิ้นพระชนม์ แพทย์ประจำวาติกันจะเป็นผู้ยืนยันการสิ้นพระชนม์อย่างเป็นทางการ จากนั้นเจ้าพนักงานสำนักงานส่วนพระองค์ (Camerlengo) จะเรียกชื่อศีลจุ่มของพระสันตะปาปา 3 ครั้ง เช่น ในกรณีของพระสันตะปาปาฟรานซิสคือ “Jorge Mario” หากไม่มีการขานตอบ Camerlengo จะประกาศการสิ้นพระชนม์ต่อสาธารณชน ตามข้อมูลจาก Vatican News การสิ้นพระชนม์จะนำไปสู่ช่วง “Sede vacante” หรือตำแหน่งว่าง ซึ่งวาติกันจะอยู่ภายใต้การบริหารชั่วคราวของ Camerlengo
Pope Francis
Pope Francis
การทำลายสัญลักษณ์และพิธีไว้อาลัย
หลังการสิ้นพระชนม์ แหวนประมง (Fisherman’s Ring) และตราประทับของพระสันตะปาปาจะถูกทำลายเพื่อป้องกันการปลอมแปลง ตามที่ระบุใน Catholic Encyclopedia ห้องประทับของพระสันตะปาปาจะถูกปิดผนึก พิธีไว้อาลัยจะจัดขึ้นเป็นเวลา 9 วัน (Novendiales) โดยในวันที่ 1-3 พระศพจะถูกนำไปประดิษฐานที่มหาวิหารนักบุญเปโตรเพื่อให้สาธารณชนเข้ามาเคารพศพ วันที่ 4-6 เป็นพิธีศพอย่างเป็นทางการ และวันที่ 7-9 เป็นการสวดอุทิศแด่ดวงวิญญาณ
พระสันตะปาปาฟรานซิสเคยแสดงพระประสงค์ให้พิธีศพเป็นแบบเรียบง่าย โดยทรงเลือกโลงไม้และประสงค์ให้ฝังพระศพที่มหาวิหารซานตามาเรียมายอเรในกรุงโรม แทนการฝังในมหาวิหารนักบุญเปโตรตามประเพณี ตามรายงานจาก Reuters (2023)
การเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่: Conclave
การเลือกตั้งพระสันตะปาปาองค์ใหม่หรือ Conclave เป็นหนึ่งในพิธีการที่ลึกลับและศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของวาติกัน ตาม Universi Dominici Gregis (1996) ซึ่งเป็นกฎบัตรการเลือกตั้งของวาติกัน การเลือกตั้งจะจัดขึ้นภายใน 15-20 วันหลังการสิ้นพระชนม์ โดยมีพระคาร์ดินัลที่มีอายุไม่เกิน 80 ปี จำนวนประมาณ 120 คน เป็นผู้ลงคะแนนในโบสถ์น้อยซิสทีน
ผู้สมัครไม่จำเป็นต้องเป็นพระคาร์ดินัล โดยในทางทฤษฎี ชายคาทอลิกที่รับศีลล้างบาปทุกคนสามารถได้รับเลือก กระบวนการลงคะแนน (Scrutinium) เป็นการลงคะแนนลับ ต้องใช้คะแนน 2 ใน 3 เพื่อเลือกพระสันตะปาปาองค์ใหม่ การลงคะแนนจัดวันละ 4 รอบ จนกว่าจะได้ผู้ชนะ ระหว่างนี้พระคาร์ดินัลจะถูกกักตัวในวาติกันและตัดขาดจากการสื่อสารภายนอก
ควันขาว-ควันดำ
หลังการลงคะแนน บัตรเลือกตั้งจะถูกเผาในเตาพิเศษที่โบสถ์น้อยซิสทีน หากยังไม่มีการตัดสิน ควันสีดำ (จากการเติมสารเคมี) จะลอยออกจากปล่องไฟ แสดงว่ายังไม่มีพระสันตะปาปาองค์ใหม่ แต่หากได้ผู้ชนะ ควันสีขาวจะปรากฏ พร้อมคำประกาศ “Habemus Papam” (เรามีพระสันตะปาปาแล้ว) และพระสันตะปาปาองค์ใหม่จะปรากฏตัวที่ระเบียงมหาวิหารนักบุญเปโตร ตามข้อมูลจาก BBC
ใครจะเป็นพระสันตะปาปาองค์ต่อไป?
ไม่มีผู้สมัครที่แน่นอน และการคาดเดาว่าใครจะได้รับเลือกมักเป็นเรื่องที่ยาก อย่างไรก็ตาม รายชื่อ “Papabile” หรือผู้ที่มีโอกาสได้รับเลือก เช่น พระคาร์ดินัลจากยุโรป แอฟริกา หรือเอเชีย มักถูกพูดถึงในสื่อ เช่น The Tablet และ Crux ตัวอย่างเช่น พระคาร์ดินัล Luis Antonio Tagle จากฟิลิปปินส์ หรือพระคาร์ดินัล Péter Erdő จากฮังการี อาจอยู่ในข่าย อย่างไรก็ตาม ประวัติศาสตร์แสดงให้เห็นว่าผู้ได้รับเลือกอาจไม่อยู่ในรายชื่อที่คาดการณ์ไว้
ความสำคัญของกระบวนการ
กระบวนการนี้ไม่เพียงแต่สะท้อนถึงความศักดิ์สิทธิ์ของศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก แต่ยังแสดงถึงระบอบเทวาธิปไตยที่เป็นเอกลักษณ์ของวาติกัน ซึ่งผสมผสานระหว่างการเมืองและศาสนา การเปลี่ยนผ่านจากพระสันตะปาปาองค์หนึ่งสู่อีกองค์หนึ่งเป็นช่วงเวลาแห่งการใคร่ครวญและการเริ่มต้นใหม่สำหรับศาสนิกชนทั่วโลก
แหล่งที่มา
1. Vatican News. (2023). *The Death of a Pope: Procedures and Protocols*. https://www.vaticannews.va
2. Catholic Encyclopedia. (2020). *Papal Election and Conclave*. http://www.newadvent.org
3. Reuters. (2023). *Pope Francis Wants Simple Funeral, Burial at Santa Maria Maggiore*. https://www.reuters.com
4. Universi Dominici Gregis. (1996). *Apostolic Constitution on the Election of the Roman Pontiff*. http://www.vatican.va
5. BBC. (2013). *How a Pope Is Elected: The Conclave Process*. https://www.bbc.com
6. The Tablet. (2023). *Who Could Be the Next Pope?*. https://www.thetablet.co.uk
7. Crux. (2024). *Papabile: Potential Successors to Pope Francis*. https://cruxnow.com
อ่านข่าว
"สมเด็จพระสันตปาปาฟรานซิส" สิ้นพระชนม์ พระชนมายุ 88 พรรษา
ราคา “ทองคำ” กรอบบ่ายพุ่งต่อ ทำ All-time high ดัน “รูปพรรณ” ขายออก 53,900