หนักสุดคืออาคาร สตง.แห่งใหม่ สูงกว่า 30 ชั้นพังถล่มยับ ทับร่างคนงานค่อนร้อย ท่ามกลางความโศกเศร้าของครอบครัวผู้จากไปอย่างไม่มีวันกลับ
สิ่งที่ถูกทิ้งไว้ ไม่ใช่เพียงสาเหตุการถล่มของอาคาร แต่ยังได้เปิดความจริงให้คนภายนอกได้รับรู้ ถึงการใช้จ่ายงบประมาณที่หรูหรา กับเครื่องอำนวยความสะดวกภายใน ทั้งเก้าอี้ห้องประชุม โต๊ะกินข้าวตัวละเฉียดแสน ยังมีครุภัณฑ์ ฝักบัวอาบน้ำ พรมห้องระดับบิ๊ก โอ่อ่าอลังการ์งานสร้าง
ไม่เพียงเท่านั้น ยังลุกลามขยายผลไปถึงกลุ่มก่อสร้างยักษ์ใหญ่จากจีน บริษัท ไชน่า เรลย์เวย์ นัมเบอร์ 10 ที่รับงานก่อสร้างตึก สตง.ร่วมกับยักษ์ใหญ่ของไทยแบบจอยท์ เวนเจอร์ หรือร่วมทุน แต่ตัวตนกลับเต็มไปด้วยปมคำถามปริศนา
ทั้งที่ตั้งบริษัท งบดุลที่ขาดทุน ลักษณะการประกอบการ ผู้ถือหุ้นคนไทยเพื่อให้เกินเกณฑ์ 51 % กระทั่งคุณภาพและมาตรฐานวัสดุก่อสร้างที่ใช้ ที่กำลังเป็นข้อสงสัย แม้แต่ในแวดวงวิศวกร
ข้อมูลจากดีเอสไอที่เข้ามารับทำคดีนี้ ยิ่งทำให้น่าตกใจมากขึ้น
บริษัท ไชน่า เรลเวย์ No.10 จดทะเบียนเป็นกิจการร่วมค้า เจตนาประมูลโครงการภาครัฐ ถึง 11 กิจการร่วมค้า ฟันงานประมูลภาครัฐไปถึง 29 โครงการ มูลค่า 2.7 หมื่นล้านบาท
ในทางลึก ดีเอสไอยังพบเป็นบริษัท 0 บาท เพราะไม่ได้นำเงินเข้ามาลงทุนในไทยจริง ตัวเลขงบดุลก็ขาดทุน และมักอ้างเป็นของคนไทย
ทำให้หวนนึกไปถึง “ทัวร์ 0 เหรียญ” ของกลุ่มกิจการทัวร์ของจีน ที่เคยเป็นข่าวคราวมาก่อนหน้านี้ คือเป็นกิจการที่ไม่ได้ก่อให้เกิดรายได้แก่ประเทศไทยเลย เพราะทุกอย่างเป็นนอมินีของคนจีน แต่สุดท้ายก็หลุดคดีจากหลายสาเหตุ หนึ่งในจำนวนนั้น คือได้รับการช่วยเหลือแนวทางสู้คดีจากกูรูทางกฎหมายของไทย
เป็นเหตุให้ดีเอสไอต้องวางแนวทางรับมือคดีนี้ โดยด้านหนึ่งคือ ตรวจหาคนไทย สมอ้างถือหุ้นเป็นนอมินีให้ ทั้งที่มีรายได้แค่หลักหมื่นบาทต่อเดือน และบางสำนักข่าว ขุดคุ้ยถึงขั้นใส่เสื้อผ้าแบบพนักงานของบริษัท
ส่อเค้าความไม่ปกติของกลุ่มทุนจีน ที่เข้ามาทำกิจการในไทย เฉพาะงานรับเหมาก่อสร้างโครงการภาครัฐมีมากกว่า 300 บริษัท
ที่สำคัญมีคนระดับ “บิ๊ก” ของไทย คอยเป็น “แบ๊คอัพ” ประสานเจรจาให้ โดยมีผลประโยชน์ต่างตอบแทน
ไม่เพียงการรุกคืบหลั่งไหลเข้ามาของกลุ่มรับเหมาประมูลงานเท่านั้น การลงทุนแยกประเภท อย่างกิจการเหล็กเส้นหรือเหล็กข้ออ้อยก็ไม่แตกต่างกัน
อาศัย “แบ๊คดี” และ “มือเติบ” ทำเม็ดเงินตกหล่นตามรายทางแค่นี้ด่านเจ้าหน้าที่รัฐก็เอาหูไปนาเอาตาไปไร่ หนทางโล่งสะดวกแล้ว
จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ผู้ผลิตเหล็กบางราย แม้จะโดนคำสั่งปิดโรงงานผลิต แต่กลับฝ่าฝืนอยู่ต่อไปได้ ทั้งยังได้สิทธิประโยชน์ด้านการลงทุนจากบีโอไอ
ท่ามกลางการส่งสัญญาณเอาจริง ของรัฐมนตรีอุตสาหกรรม นายเอกนัฎ พร้อมพันธุ์
เข้าข่ายอุตสาหกรรม 0 บาทอีกหนึ่งประเภท
ความจริง เรื่องทุนจีนสีเทา เป็นเรื่องที่นายชูวิทย์ กมลวิศิษฏ์ อดีตนักการเมืองชื่อดัง เคยออกโรงแฉยิบ เป็นข่าวใหญ่ต่อเนื่องบนหน้าสื่อ แต่พอเจ้าตัวเกิดปัญหาสุขภาพต้องพักรักษาตัว เรื่องนี้ก็กลับเงียบไปด้วย
หากไม่เกิดแผ่นดินไหว คนทั่วไปจะมีโอกาสรู้ความจริงที่ยังซุกซ่อนอยู่ภายในเรื่องทุนจีนสีเทานี้อีกหรือไม่
แม้ทุนจีนที่เข้ามา ส่วนใหญ่อาจไม่ใช่ “ทุนสีเทา” ทั้งหมดก็ตาม แต่รัฐบาลไทยต้องพึงตระหนักและจริงใจสำหรับการรับมือเรื่องนี้อย่างเป็นระบบ
เพราะตอผุดหลังน้ำลดครั้งนี้ หากยังปล่อยไว้ สุดอันตรายเกินจะคิด
วิเคราะห์ : ประจักษ์ มะวงศ์สา บรรณาธิการอาวุโส
อ่านข่าว : 10 วันกู้ซากตึก สตง.ถล่ม มท.1 สรุปผลสอบสวนต่อนายกฯ พรุ่งนี้
"กรมบัญชีกลาง" เตรียมปรับสัญญาจัดซื้อจัดจ้าง-เพิ่มโทษผู้รับเหมา