ฝ่ายค้านยังไม่ได้ยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลด้วยซ้ำ แต่รัฐมนตรีของพรรคเพื่อไทย นายพิชัย นริพทะพันธุ์ ถูก สส.ของพรรคซักฟอกเสียแล้ว ในการประชุมพรรคเพื่อไทย 18 ก.พ.ด้วยเหตุผลไม่พอใจผลงาน ดีแต่เดินสายต่างประเทศ แต่ปล่อยให้สินค้าเกษตรราคาตกต่ำ ทั้งมันสำปะหลัง และโดยเฉพาะอย่างยิ่งข้าว ที่ดิ่งลงจนน่าใจหาย
อ้างสาเหตุประเทศอินเดีย กลับมาส่งออกข้าวอีกครั้งหนึ่ง หลังจากห้ามส่งออกข้าว ตั้งแต่กลางปี 2566
ผลจึงตกกับชาวนา ที่ล่าสุดบางพื้นที่ขายข้าวเปลือกได้เกวียนหรือตันละ 5,500-6,500 บาทเท่านั้น เทียบกับช่วงกลางเดือนมีนาคม 2567 ชาวนาขายข้าวได้ตันละ 11,000-16,000 บาท สูงที่สุดในรอบ 17 ปี
จึงถูก สส.ภาคเหนือตอนล่างและภาคกลาง ฐานเสียงสำคัญของพรรคเพื่อไทย พร้อมใจสามัคคีวิพากษ์เละ ไล่เลี่ยกับการเคลื่อนไหวของชาวนาในหลายจังหวัด อาทิ พระนครศรีอยุธยา พิจิตร นครสวรรค์ ทั้งชุมนุมในพื้นที่และเข้าไปยื่นข้อเรียกร้องที่ทำเนียบรัฐบาล
เสนอหลากหลาย แต่หลักๆ ให้มีประกันราคาข้าวตันละ 12,000 บาท จ่ายชดเชยเกษตรกรที่ขึ้นทะเบียนไว้ไร่ละ 2,000 บาท รายละไม่เกิน 25 ไร่ ควบคุมราคาปัจจัยการผลิต อาทิ ปุ๋ย ยาปราบศัตรูพืช น้ำมัน เมล็ดพันธุ์ข้าว ยกเลิกคำสั่งห้ามเผาตอข้าว และพักชำระหนี้เกษตรกร 2 ปี
แต่ยังไม่ได้ข้อสรุป เพราะต้องรอประชุมอนุกรรมการนโยบายและบริหารข้าวแห่งชาติด้านการตลาด หรือ อนุ นบข.ด้านตลาด ที่นายพิชัยเป็นประธาน 20 ก.พ. ก่อนชงมาตรการให้นบข.ชุดใหญ่ ที่มีนายพิชัย ชุณหวชิร รองนายกฯ และ รมว.คลัง เป็นประธาน เพื่อพิจารณาต่อไป
แต่นอกเหนือจากม็อบชาวนา ที่บุกถึงทำเนียบฯ ต้องมีคนสนับสนุนเงินทุนค่าใช้จ่ายแล้ว ในอีกด้านหนึ่ง การถูกรุมซักฟอกจาก สส.ของพรรค หลังโดนเกษตรกรในพื้นที่ของของตนเองไล่บี้มาอีกต่อหนึ่ง ย่อมไม่ใช่เรื่องดีสำหรับนายพิชัย ซึ่งไม่ได้มีกลุ่มก้อนสส.คอยหนุนหลัง เพราะไม่ใช่นักเลือกตั้ง
และหากพิจารณาจากเป้าหมายของรัฐบาล ที่มีพรรคเพื่อไทยเป็นแกนนำ และนายใหญ่ นายทักษิณ ชินวัตร ที่ทุ่มสุดตัว เพื่อช่วยฟื้นฟูความเชื่อมั่นในพรรคแล้ว เป้าหมายชัดเจนว่า หวังให้พรรคเพื่อไทยกลับมาเป็นอันดับหนึ่ง ดังนั้น กลุ่มเกษตรกรชาวนาทั่วประเทศที่มีไม่ต่ำกว่า 12-13 ล้านคน จึงเป็นฐานเสียงที่สำคัญและจำเป็นที่ต้องรักษาให้ได้
แม้นายกฯ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร จะพยายามแสดงบทบาทผู้มีอำนาจตัวจริง ยังไม่ปรับ ครม.ช่วงนี้ แต่ขอให้รัฐมนตรีทำงานต่อเนื่องก่อน แต่ถึงอย่างไรก็เลี่ยงไม่พ้น เพราะนายทักษิณก็เคยพูดถึงเรื่องปรับ ครม. เนื่องจากมี “รัฐมนตรีรำวง” คอยรำป้อไปป้อมา แต่หาผลไม้ได้ เพียงแค่จะเป็นเมื่อไหร่เท่านั้น
การถูกซักฟอกโดย สส.ในพรรคของนายพิชัย จึงเป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่า คงเลี่ยงไม่ได้ เพียงแต่ถูกตีความใน 2 ด้าน ด้านหนึ่ง ต้องการให้นายพิชัยเร่งแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยเร็ว เพื่อหวังรักษาเก้าอี้รัฐมนตรีพาณิชย์ โควตาของพรรคเพื่อไทยเอาไว้
ป้องกันการเข้ามาฮุบของพรรคอื่นร่วมรัฐบาลที่จ้องตาเป็นมัน โดยเฉพาะพรรคกล้าธรรม ที่ ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า ประธานที่ปรึกษาพรรค เคยพูดหลายครั้งในทำนองจะแก้ปัญหาราคาพืชผลการเกษตร รวมทั้งข้าวได้ ต้องประสานและทำงานเป็นหนึ่งเดียวกับกระทรวงพาณิชย์ ซึ่งอาจมีนัยถึง ควรเป็นรัฐมนตรีจากพรรคเดียวกัน แล้วจะตอบโจทย์นี้ได้ในทางปฏิบัติ
ขณะที่อีกด้านหนึ่ง ถูกมองว่าการโดนซักฟอกของนายพิชัย เป็นฝีมือไส้ศึกที่ต้องการชี้เป้าและเปิดทางให้ฝ่ายค้าน โดยมีเป้าหมายเพื่อให้นายพิชัยพ้นจากรัฐมนตรีพาณิชย์ เพื่อเปิดโอกาสให้ตนเองหรือคนอื่นในพรรค ได้เข้าไปนั่งเก้าอี้รัฐมนตรีแทน แต่ยังมีหนึ่งแนวทาง คือนำกระทรวงพาณิชย์ ไปแลกกับกระทรวงอื่นที่พรรคร่วมรัฐบาลดูแลอยู่ โดยเฉพาะกระทรวงพลังงาน ที่บางคนคาดหวังมานาน ก็เป็นได้
ทั้งหมด อาจขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของผู้มีบารมีตัวจริงของพรรค ว่าจะตัดสินใจอย่างไร จะเลือกแนวทางไหน หรือจะมองสมการทางการเมืองนับจากนี้อย่างไร
ที่แน่ ๆ เก้าอี้รัฐมนตรีพาณิชย์ของนายพิชัย สั่นสะเทือนอย่างหนักแล้ว
วิเคราะห์ : ประจักษ์ มะวงศ์สา บรรณาธิการอาวุโส
อ่านข่าว : จับ "สุธี เชื่อมไธสง" คดีข้าวจีทูจี หนีนาน 10 ปี ส่งตัวรับโทษคุก 32 ปี