“ทัวร์ลงหนัก" เลือก อบจ. เหตุ “ชาวบ้านรู้แต่กกต.ไม่รู้”

มีเสียงวิพากษ์ กกต. ทั้งเรื่องกำหนดวันเสาร์ที่ 1 ก.พ.2568 เป็นวันเลือกตั้ง นายก อบจ.และส.อบจ. แทนที่จะเป็นวันอาทิตย์เหมือนเลือกตั้งทั่ว ๆ ไป เพราะเลือกตั้งท้องถิ่นไม่มีการเลือกตั้งล่วงหน้า และไม่มีเลือกตั้งนอกเขต ขณะที่ภาคเอกชนส่วนใหญ่ก็ไม่ได้กำหนดให้วันเสาร์เป็นวันหยุด จึงเป็นเรื่องยากสำหรับคนมีทะเบียนบ้านอยู่ต่างจังหวัด จะไปใช้สิทธิ์เลือกตั้ง อบจ.ได้

กับเรื่องประเด็นทำหน้าที่ของ กกต. เพื่อให้การเลือกตั้งเป็นไปอย่างบริสุทธิ์ ยุติธรรม โปร่งใส ทั้งจากหลายภาคส่วน และฝ่ายการเมือง โดยเฉพาะฝ่ายค้าน ก็มีอย่างต่อเนื่อง

อ่านข่าว : เลือกตั้ง อบจ.2568 เช็กสิทธิ-หน่วยเลือกตั้งออนไลน์ก่อนเข้าคูหา

นายรังสิมันต์ โรม รองหัวหน้าพรรคประชาชน พูดชัดล่าสุดว่า มีข่าวหนาหูมากเรื่องการซื้อเสียง บางพื้นที่จ่าย 500 บาท บางพื้นที่ 1,000 บาท บางพื้นที่มีสัญญาแบ่งจ่ายเป็นรายงวด รวมทั้งที่จังหวัดเชียงใหม่ ที่เพิ่งไปช่วยหาเสียงให้ผู้สมัคร มีคนแจ้งเบาะแสว่า มีการจ่ายเงินซื้อเสียงไปแล้ว

หรือกรณีอดีตแกนนำกลุ่มพิราบขาว 2006 นายนพรุจ วรชิตวุฒิกุล เปิดประเด็นพร้อมส่งมอบคลิปภาพเหตุการณ์แจกเงินและคูปอง ที่จังหวัดมหาสารคาม 2 เหตุการณ์ ยื่นต่อ กกต. ให้มีการตรวจสอบข้อเท็จจริง

ที่ จ.มหาสารคาม ยังมีเหตุการณ์ “ป้าสาย” อดีตมวลชนที่เคยร่วมชุมนุมกับกลุ่มคนเสื้อแดง โยนขวดน้ำดื่มขึ้นบนเวทีระหว่างนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกฯ ในฐานะผู้ช่วยหาเสียงกำลังปราศรัยบนเวที จนโดนชุด รปภ.และตำรวจรวบตัวไปจากหน้าเวที ก่อนจะโพล่งวลี “200 ก็ไม่ได้” ซึ่งถูกตีความหมายว่า มาร่วมฟังคำปราศรัย โดยมีคนรับปากจะจ่ายให้ 200 บาท แต่ไม่ได้ เพราะจำนวนคนฟังมาเกิน

ไม่เฉพาะที่มหาสารคาม ที่ลำปาง นายอิทธิพร บุญประคอง ประธาน กกต.ก็พูดเองว่า มีเรื่องร้องเรียน ซื้อสิทธิ์ขายเสียงทำผิดกฎหมายเลือกตั้ง ไม่น้อยกว่า 5 เรื่อง ที่นครราชสีมา ผอ.สำนักงานกกต.จังหวัด ก็ยอมรับตั้งแต่กลางเดือนม.ค.ว่า มีเรื่องร้องไม่ต่ำกว่า 5 เรื่อง ส่วนใหญ่เป็นเรื่องซื้อสิทธิ์ขายเสียง

อ่านข่าว : นับถอยหลัง! รับบัตร-หีบเลือกตั้ง อบจ.2568

จึงกลายเป็นว่า การซื้อสิทธิ์ขายเสียง ชาวบ้านในหลายพื้นที่ที่รู้ กูรูหรือนักสังเกตการณ์การเมืองหลายคน พูดตรงกันว่า หลายพื้นที่ เป็นการสู้กันด้วยกระสุนบ้าง บางพื้นที่ใช้ทั้งกระแสและกระสุน ระหว่างกระแสกับกระสุน

เช่น รศ.ธนพร ศรียากูล ผอ.สถาบันวิเคราะห์การเมืองและนโยบาย ยืนยันหลายพื้นที่ต้องใช้อั่งเปาถึง 3 ใบ วิธียิงในแต่ละจังหวัดก็ต่างกัน บางจังหวัดในภาคอีสานตอนกลาง บางค่ายบางสียิงรายบุคคล แต่บางค่ายบางสียิงรายครอบครัว ขณะที่นายทวิสัณฑ์ โลณานุรักษ์ นักวิชาการอิสระ ย้ำว่า การยิงกระสุนจะเข้นข้นไปจนถึงคืนวันที่ 31 ม.ค. ที่รู้จักกันดีในชื่อ “คืนหมาหอน”

สะท้อนการแข่งที่เข้มข้น สู้กันไม่ยั้งในสนามเลือกตั้ง ยิ่งกรณีผู้สมัครตัวเต็ง หรือที่สังกัดพรรคการเมืองบางพรรค ต้องแสดงศักยภาพให้ “ผู้ใหญ่” ในพรรคเห็นว่า ฐานเสียงทางแน่นหนาและมั่นคงขนาดไหน เพราะไม่เพียงมีผลต่อการเลือก อบจ.เท่านั้น แต่ยังจะเป็นเครดิตต่อการเลือกตั้งใหญ่ครั้งหน้า การันตีได้ว่าคนในตระกูล จะได้เป็นตัวยืนสำหรับผู้ลงสมัคร สส.

หากพิเคราะห์ในอีกด้านหนึ่ง ก็น่าเห็นใจ กกต.ที่โดนทัวร์ลงหนักว่า “ชาวบ้านรู้ แต่กกต.ไม่รู้” เพราะพยายามชี้แจงว่าพยานหลักฐานไม่เพียงพอ และเกรงสุ่มเสี่ยงในเรื่องข้อกฎหมาย เช่น กรณีจัดเลือกตั้งวันเสาร์ อย่างไรก็ตาม กดต.ถือเป็นที่คาดหวังของผู้คนสำหรับเรื่องการเลือกตั้ง หากคนยังพูดถึง กกต. ย่อมแสดงว่ายังไว้ใจและมีความคาดหวังต่อ กกต.ว่าจะที่พึ่งได้

อ่านข่าว : "แสวง" โพสต์แจงยิบปมคุณสมบัติ "ผู้ช่วยหาเสียง"

จึงเป็นความท้าทายสำหรับ กกต.ที่ต้องทำหน้าที่อย่างเข้มแข็ง ไม่ใช่แค่ชักแม่น้ำทั้งห้า และไปมุ่งเน้นที่แคมเปญรณรงค์ หวังให้คนออกไปเลือกตั้งมาก ๆ เป็นสำคัญ แต่การให้ความรู้เรื่องความสำคัญ อบจ. เรื่องการใช้งบประมาณ เรื่องข้อมูลของผู้สมัคร หรือให้รายละเอียดการทุจริตคอร์รัปชั่น โกงกินของแต่ละพื้นที่ คือสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามเช่นกัน และจะมีส่วนช่วยเพิ่มจำนวนคนที่ออกไปเลือกตั้งได้

ที่สำคัญ กกต.มีอำนาจตามกฎหมาย ว่าด้วยกรรมการการเลือกตั้ง ที่กำหนดไว้ชัดเจนว่า “มีเหตุอันควรเชื่อได้ว่า...” ก็สามารถใช้อำนาจที่มีได้ กรณีใบเหลืองและใบส้ม ก่อนจะมีการรับรองผลเลือกตั้ง แม้ปัจจุบันใบแดงและใบดำ จะต้องเป็นอำนาจของศาลก็ตามที

นอกจากนี้ กกต.ควรต้องกล้าคิดกล้าทำนอกกรอบจากที่ผ่านมา กล้าลงไปในพื้นที่ ที่เป็นข่าวว่ามีเรื่องอิทธิพลสูง มี “ขาใหญ่” หรือพบว่า มีการ “แตกแบงก์ร้อยใส่ลังกระดาษขนย้ายกันทีเป็นสิบล้านบาท ดังที่มีภาพจากกล้องวงจรปิดโชว์ให้เห็น” หรือแม้แต่จังหวัดที่ผู้ช่วยหาเสียงบางคน พูดชัดบนเวทีหาเสียงว่า กำนันผู้ใหญ่บ้านถูกเรียกไปสั่งการ

กกต.ต้องกล้าลงไปตรวจสอบ ทำความจริงให้กระจ่าง แสดงจุดยืนให้เห็นว่า ไม่ได้หวาดหวั่นหรือเกรงกลัวต่ออิทธิพลใคร

วิเคราะห์ : ประจักษ์ มะวงศ์สา บรรณาธิการอาวุโส

อ่านข่าว : จับตา "2 สมุทร" ชิงเก้าอี้นายก อบจ.เมืองมหาชัย-แม่กลอง