หาดูยาก! "สมเสร็จ" สัตว์ป่าหายากโผล่ใกล้หมู่บ้านบูเก๊ะตา

วันนี้ (17 ต.ค.2567) ผู้สื่อข่าวรายงาน Forest for Wildlife กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช โพสต์คลิปความยาว 15 วินาทีเป็นภาพของสมเสร็จขนาดใหญ่อยู่กลางถนน ไม่ไกลกันพบมีรถมอเตอร์ของชาวบ้าน และอีกคนหนึ่งพยายามส่งเสียงไล่ให้เข้าป่า

โดยคลิปดังกล่าวถ่ายโดย Faridin Hayiberaheng พร้อมข้อความว่า ฮือฮา พบสมเสร็จเดินใกล้หมู่บ้าน ต.บูเก๊ะตา อ.แว้ง จ.นราธิวาส ไม่ไกลจากเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา จ.นราธิวาส 

สมเสร็จเป็นสัตว์ป่าสงวนไทย เสี่ยงสูญพันธุ์ มีลักษณะผสมหลายสัตว์ จมูกคล้ายงวงช้าง ตัวคล้ายหมู ขายาวหางสั้นคล้ายหมี กีบเท้าคล้ายแรด 

หลังมีคลิปดังกล่าวเผยแพร่ออกมามีการแชร์ในโลกออนไลน์ โดยเฉพาะนักอนุรักษ์สัตว์ป่าหลายคนตั้งข้อสังเกตว่าไม่เคยเห็นสมเเสร็จ ใกล้ชุมชนเท่านี้มาก่อน

อ่านข่าว เร่งช่วย "สมเสร็จ" นิ้วตีนขาด ดิ้นหลุดบ่วงแร้วหนีเข้าป่า

ก่อนหน้านี้เมื่อวันที่ 15 ส.ค.ที่ผ่านมา เพจกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช ได้เผยแพร่คลิปความยาวเกือบ 30 วินาที ซึ่งระบุว่าคลิปสมเสร็จ สัตว์ป่าสงวนลำดับที่ 13 ของไทย อุทยานแห่งชาติเขาสก คลิปจากกล้องดักถ่ายสัตว์ป่า ซึ่งติดตั้งโดยเจ้าหน้าที่สายตรวจฯ อุทยานแห่งชาติเขาสก ที่บันทึกภาพสมเสร็จได้บริเวณใกล้แหล่งน้ำ และแหล่งอาหารของสัตว์ป่าในพื้นที่

สถานภาพใกล้สูญพันธุ์-เจอตัวยาก

ข้อมูลจากการศึกษาของดร.บุษบง กาญจนสาขา นักวิจัยสัตว์ป่า กรมอุทยานฯ เมื่อปี 2558 เรื่องถิ่นอาศัยและประชากรของสมเสร็จในประเทศไทย พบว่าอยู่กลุ่มสัตว์ป่าที่เสี่ยงมีแนวโน้มประชากรลดลง เนื่องจากอัตราการขยายพันธุ์ที่ต่ําและพื้นที่อาศัยที่ถูกแบ่งแยกเป็นผืนป่าย่อยๆ ทําให้เกิดประชากรขนาดเล็กแยกจากกัน

สําหรับประเทศไทย แม้ว่าสมเสร็จ จะถูกจัดเป็นสัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าหายากใกล้สูญพันธุ์ (Endangered species) ใน Thailand Red Data แต่ก็ยังมีข้อมูลน้อยไม่เพียงพอต่อการวางแผนการจัดการอนุรักษ์ประชากรในอนาคต

สำหรับการกระจายและความชุกชุมของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ระหว่างปี 2547-2550 ทําให้ทราบถึงถิ่นอาศัยของสมเสร็จในไทยที่แพร่กระจายอยู่ในภาคตะวันตก และภาคใต้เท่านั้นครอบคลุมพื้นที่ 7 กลุ่มป่า

โดยพื้นที่การแพร่กระจายของสมเสร็จในภาคใต้ มีค่าความชุกชุมสูงกว่าในภาคตะวันตก และกลุ่มป่าที่มีค่าความชุกชุมของสมเสร็จสูงสุด ได้แก่ กลุ่มป่าคลองแสง-เขาสก และกลุ่มป่าฮาลา-บาลา (15.2% และ 15% ตามลําดับ) ขณะที่กลุ่มป่าชุมพร มีระดับความชุกชุมของสมเสร็จต่ำสุด (3%)

คาดว่าจะมีประชากรของสมเสร็จในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ทั้งหมดอย่างน้อย 538-720 ตัวโดยพื้นที่ป่าอนุรักษ์ที่มีความสําคัญต่อการอนุรักษ์สมเสร็จในประเทศไทย ซึ่งจํานวนประชากรมากกว่า 50 ตัวขึ้นไป อยู่ในกลุ่มป่าคลองแสง-เขาสก กลุ่มป่าแก่งกระจาน และกลุ่มป่าตะวันตก

เจอตัวยาก-จมูกไวต้องเร่งหาต้นตอออกนอกป่า

นายเกรียงศักดิ์ ศรีบัวรอด หัวหน้าสถานีวิจัยสัตว์ป่าคลองแสง จ.สุราษฎร์ธานี ให้สัมภาษณ์ไทยพีบีเอสออนไลน์ ระบุว่า เป็นเรื่องแปลกที่สมเสร็จ เข้ามาใกล้ชุมชนมาก เพราะปกติเป็นสัตว์ที่จมูกไว และมีความระวังตัวสูงมาก แม้แต่ที่เขาสก ซึ่งเป็นหนึ่งในพื้นที่มีประชากรสมเสร็จ แต่จะเจอแค่รอยตีน มูล และได้ภาพจากกล้องดักถ่ายเท่านั้น

นายเกรียงศักดิ์ กล่าวอีกว่า จากการติดตามประชากรสมเสร็จในป่าเขาสก เคยแต่ถ่ายภาพได้ บางปีก็เจอตัวเต็มไว้มีขนาดเท่าฮิปโปแคระ และบางปีก็ถ่ายติดมีลูกด้วย แต่ไม่มีใครเจอตัวแบบที่เดินบนถนนแบบในคลิปที่ อ.แว้ง ดังนั้นอาจต้องไปศึกษาเร่งด่วนว่าพื้นที่ป่ามีแหล่งน้ำ แหล่งอาหาร หรือมีการรบกวนสัตว์ที่อยู่ในดงดิบต้องออกมานอกพื้นที่หรือไม่

ทำงานในพื้นที่มา 20 ปียังไม่เคยเจอตัว เรียกว่าเป็นสัตว์ป่าสงวนที่หาเจอตัวยาก เพราะเขาจะไวต่อกลิ่นแปลกปลอมมาก การที่พบเดินถนนในพื้นที่อ.แว้ง อาจเป็นเพราะป่าฮาลา-บาลา บางจุดมีปัญหา จำเป็นต้องเข้าดูแลเร่งด่วน

ทั้งนี้สมเสร็จ เป็นสัตว์ป่าสงวนของไทยลำดับที่ 13 ได้รับการคุ้มครองภายใต้พ.ร.บ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าพ.ศ.2562 ซึ่งที่ผ่านมาการศึกษาสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดนี้ยังทำได้ยาก  

อ่านข่าว

พบ "ลูกช้างป่า" พลัดหลง​แก่งหางแมว​ ขาหน้าขวามีรอยเชือกรัด

มีจริง! กล้องดักถ่ายจับภาพ "สมเสร็จ" ในป่าลำคลองงู