ความคืบหน้ากรณีตรวจพบลักลอบนำกากแร่แคดเมียมและสังกะสีจำนวน 15,000 ตันจากบริษัท เบาด์ แอนด์ บียอนต์ (มหาชน) ในพื้นที่ จ.ตาก มายัง บริษัท เจ แอนด์ บี เมททอล จำกัดใน ต.บางน้ำจืด จ.สมุทรสาคร ซึ่งจังหวัดสั่งอายัดและปิดพื้นที่ห้ามเข้า 90 วัน และเสนอให้ย้ายกากแร่กลับต้นทางภายใน 7 วัน
วันนี้ (6 เม.ย.2567) กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รายงานผลการเข้าตรวจสอบสภาพแวดล้อมในโรงงาน และชุมชนใกล้เคียง รวมทั้งข้อเสนอการจัดการกากแคดเมียม ดังนี้
ผลการตรวจดินในโรงงานแคดเมียมสูง 38 เท่า
กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) เก็บตัวอย่างกากแร่แคดเมียมและสังกะสีและตัวอย่างคุณภาพสิ่งแวดล้อมรวม 6 จุด ได้แก่ กากแคดเมียมและสังกะสี ดินภายในโรงงาน (ในโรงหลอมและนอกโรงหลอม) เถ้าจากระบบบำบัดอากาศจากการหลอม ดินบริเวณนอกโรงงาน ไอระเหยสารเคมีในบรรยากาศ และน้ำทิ้ง
ผลการตรวจวัดในเบื้องต้น พบว่า กากแคดเมียมและสังกะสี มีปริมาณแคดเมียม 24,884 มก./กก. ซึ่งถือเป็นของเสียอันตรายเนื่องจากมีปริมาณวัสดุเจือปนแคดเมียมสูงเกิน 100 มก./กก. (ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การจัดการสิ่งปฏิกูลหรือวัสดุที่ไม่ใช้แล้ว พ.ศ.2566)
เจ้าหน้าที่กรมควบคุมมลพิษ เข้าตรวจสอบสภาพแวดล้อม ดิน น้ำและกากแร่พบการปนเปื้อนสูง
เจ้าหน้าที่กรมควบคุมมลพิษ เข้าตรวจสอบสภาพแวดล้อม ดิน น้ำและกากแร่พบการปนเปื้อนสูง
ส่วนดินในโรงหลอมพบปริมาณแคดเมียม 7,159 มก./กก. ดินภายในโรงงานนอกโรงหลอม พบปริมาณแคดเมียม 31,584 มก./กก. และดินหน้ารั้วโรงงาน พบปริมาณแคดเมียม 2,838 มก./กก. ซึ่งทั้ง 3 จุด พบว่าสูงเกินเกณฑ์การปนเปื้อนในดินภายในโรงงาน
ทั้งนี้ เกณฑ์การปนเปื้อนในดินภายในโรงงาน ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง กำหนดเกณฑ์การปนเปื้อนในดินและน้ำใต้ดินฯ พ.ศ. 2559 ต้องไม่เกิน 810 มก./กก.)
ส่วนเถ้าจากระบบบำบัดอากาศจากการหลอม และดินบริเวณชุมชนด้านเหนือลมและท้ายลมในระยะ 10 เมตร ตรวจไม่พบปริมาณแคดเมียม รวมทั้งตรวจไม่พบไอระเหยสารเคมีในบรรยากาศ
นอกจากนี้ได้มีการเก็บตัวอย่างน้ำ จำนวน 3 จุด ได้แก่ รางระบายน้ำหน้าโรงหลอม รางระบายน้ำหน้าอาคารสำนักงาน และคลองธรรมชาติ จะต้องนำเข้าตรวจในห้องปฏิบัติการซึ่งจะได้เร่งรัดผลโดยเร็ว
บรรยากาศหน้าโรงงานในต.บางน้ำจืด จ.สมุทรสาคร หลังพบกากแร่แคดเมียม-แร่สังกะสี จำนวน15,000 ตัน
บรรยากาศหน้าโรงงานในต.บางน้ำจืด จ.สมุทรสาคร หลังพบกากแร่แคดเมียม-แร่สังกะสี จำนวน15,000 ตัน
แนวทางการขนย้ายกากแร่แคดเมียม-ดูดฝุ่นปนเปื้อน
ขณะที่การหารือร่วมกันระหว่างคพ. สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 3 (พิษณุโลก) สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 5 (นครปฐม) สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดสมุทรสาคร และ ทสจ.ตากเพื่อติดตามความก้าวหน้าและซักซ้อมเตรียมการให้การสนับสนุนทางเทคนิคในการวางแผนขนย้ายกากของเสียจากจ.สมุทรสาคร กลับมาฝังกลบแบบปลอดภัยใน จ.ตาก ซึ่งสรุปสาระสำคัญได้ดังนี้
จากการตรวจพบแคดเมียมในดินหน้ารั้วโรงงานบริษัท เจ แอนด์ บี เมททอล จำกัด จ.สมุทรสาคร ซึ่งอาจจะติดไปกับล้อรถขนส่งได้ จึงมีข้อเสนอให้มีการดูดฝุ่นและจัดเก็บดินปนเปื้อนเพื่อไปกำจัดอย่างถูกต้อง ทั้งนี้ บริษัท เจ แอนด์ บี เมททอล จำกัด ได้หยุดประกอบกิจการชั่วคราวตามคำสั่งของอุตสาหกรรมจังหวัดสมุทรสาคร และไม่มีคนงานเข้าไปทำงานแล้ว
ส่วนคนงานที่ปฏิบัติงานในโรงงาน รวม 19 คน เมื่อวันที่ 4 เม.ย.ที่ผ่านมา ได้รับการเก็บตัวอย่างปัสสาวะไปตรวจสอบแล้ว 11 คน เหลืออีก 8 คน ซึ่งจะมีการเก็บปัสสาวะเพิ่มเติม ในวันที่ 9 เม.ย.นี้
ชงเสนอเก็บแร่แคดเมียมในโรงงานแทนขนย้ายกลับ
นอกจากนี้ ทสจ.สมุทรสาคร ได้ขอความรู้เรื่องการพิจารณาการปนเปื้อนของกากของเสียในสิ่งแวดล้อมตามมาตรฐานคุณภาพสิ่งแวดล้อม เพื่อเสนอต่อนายผล ดำธรรม ผู้ว่าราชการจังหวัดสมุทรสาคร
จากข้อเสนอให้มีการขนย้ายกากแคดเมียม และสังกะสีกลับมาฝังกลบแบบปลอดภัย ณ หลุมฝังกลบเดิม จ.ตาก มีข้อห่วงกังวลด้านโครงสร้างทางวิศวกรรมของหลุมฝังกลบเนื่องจากมีการเปิดหลุมและใช้เครื่องมือหนักในการขุดกากแคดเมียมและสังกะสีออกไป จึงเสนอให้มีการตรวจสอบโครงสร้างทางวิศวกรรมดังกล่าวว่ามีความพร้อมในการดำเนินการฝังกลบแบบปลอดภัยอีกครั้งได้หรือไม่
หากยังไม่มีความพร้อมควรดำเนินการจัดเตรียมอาคารจัดเก็บชั่วคราวอย่างไร หรือควรจัดเก็บไว้ในโกดังที่จ.สมุทรสาคร ไปพลางก่อน เนื่องจากอาคารโกดังของบริษัท เบาด์ แอนด์ บียอนด์ จำกัด (มหาชน) จ.ตาก ได้รับการรื้อถอนหมดนานแล้ว
ส่วนกรณีกากที่จะนำไปฝังกลบต้องมีการตรวจสอบคุณสมบัติของกากของเสีย (TTLC/STLC) และอื่น ๆ ในห้องปฏิบัติการ เพื่อประกอบการพิจารณาว่าต้องมีการดำเนินการบำบัดกากของเสียก่อนฝังกลบตามหลักเกณฑ์การฝังกลบแบบปลอดภัยอีกครั้งหนึ่งด้วยหรือไม่ ซึ่งอาจทำให้ในระยะเวลาในการเตรียมการตรวจคุณสมบัติกาก อาจต้องใช้เวลาไม่สามารถดำเนินการรองรับการขนขนย้ายกากของเสียให้แล้วเสร็จภายใน 7 วัน ตามที่ผู้ว่าราชการจังหวัดสมุทรสาครกำหนดไว้ได้
แร่แคดเมียมบรรจุในถุงบิ๊กแบ็กที่พบนำมาจากจ.ตาก
แร่แคดเมียมบรรจุในถุงบิ๊กแบ็กที่พบนำมาจากจ.ตาก
ห่วงความพร้อมขนย้ายข้ามจังหวัดสมุทรสาคร-ตาก
การพิจารณาข้อจำกัดด้านความพร้อมด้านอุปกรณ์เครื่องมือในการติดตามตรวจสอบด้านสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ จ.ตากและ สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 3 (พิษณุโลก) รวมทั้งจังหวัดเส้นทางขนส่งที่มีระยะทางค่อนข้างไกลจาก จ.สมุทรสาคร และสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 5 (นครปฐม) ในพื้นที่รับผิดชอบเกี่ยวข้อง อาจไม่เพียงพอรองรับการเฝ้าระวังผลกระทบคุณภาพสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัยในการดำเนินการขนย้ายกากดังกล่าว
ดังนั้นเมื่อพิจารณาประเมินความพร้อม และความเป็นไปได้ตามเหตุผลดังกล่าวข้างต้นแล้วอาจมีความเสี่ยงในการดำเนินการ และอาจล่าช้าไม่เป็นไปตามระยะเวลาที่กำหนด อาจต้องพิจารณาทางเลือกในการฝังกลบที่สถานกำจัดกากของเสียอื่นใน จ.สมุทรสาคร หรือจังหวัดอื่นที่ใกล้เคียง เพื่อลดความเสี่ยงจากการขนย้ายกากแคดเมียมและสังกะสีซึ่งมีปริมาณมาก
ทั้งนี้ คพ.ได้ฝากประเด็นข้อพิจารณาต่าง ๆ ให้ ทสจ.ตาก และสมุทรสาคร นำเรียนปรึกษาผู้ว่าราชการจังหวัด เพื่อหารือร่วมกันประกอบการตัดสินใจเกี่ยวกับทางเลือกในการกำจัดกากที่กองเก็บอยู่ภายในโรงงานดังกล่าว
รวมทั้งเก็บตัวอย่างดินบริเวณรอบโรงงานโดยขยายรัศมีการเก็บตัวอย่างจากเดิมในระยะไม่เกิน 10 เมตร ไปจนถึงระยะไม่เกิน 1 กิโลเมตร ซึ่งตรวจไม่พบการปนเปื้อนของแคดเมียม ยกเว้นบริเวณหน้ารั้วโรงงาน พบแคดเมียมในระดับ 3,430 มก./กก. (สูงเกินเกณฑ์การปนเปื้อนในดินภายในโรงงาน ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง กำหนดเกณฑ์การปนเปื้อนในดินและน้ำใต้ดินฯ พ.ศ. 2559 ต้องไม่เกิน 810 มก./กก.)
และสอบทานปริมาณกากแคดเมียมและสังกะสีกับอุตสาหกรรมจังหวัดสมุทรสาครอีกครั้ง พบว่ามีกากแร่บรรจุในถุงบิ๊กแบ็ก จำนวนทั้งหมด 2,000 ถุง คิดเป็นปริมาณ 3,000 ตัน
อ่านข่าวอื่น ๆ
หลังสู้ฟ้า หน้าสู้แดด "ชีวิตชาวไร่มันสำปะหลัง" เมืองมะขามหวาน