วันนี้ (19 ก.ย.2566) เมื่อเวลา 15.30 น.ที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลก ครั้งที่ 45 ที่กรุงริยาด ประเทศซาอุดีอาระเบีย ได้ประกาศรับรองขึ้นทะเบียน “เมืองโบราณศรีเทพ" อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมแห่งที่ 4 โดยหัวหน้าคณะผู้แทนไทยนำโดยนายจตุพร บุรุษพัฒน์ ปลัด ทส.ร่วมกันโบกธงชาติไทย และเสียงปรบมือดังสนั่นห้องประชุม
จากนั้น นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี ได้มีเปิดคำแถลงขอบคุณที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลก ที่ได้ขึ้นทะเบียนเมืองโบราณศรีเทพ เนื่องจากมีความโดดเด่นเข้าเกณฑ์สากล และอายุสมันก่อนประวัติศาสตร์ เป็นตัวแทนความเก่าแก่วัฒนธรรมทราวดี ประเทศไทยจะร่วมกันปกป้องสถานที่อันทรงคุณค่า ซึ่งไม่เป็นเพียงสมบัติอันทรงคุณค่าของไทย แต่เป็นสมบัติของคนรุ่นหลัง และอยากเชิญชวนทุกท่านมายังเมืองโบราณศรีเทพ
เสียงแห่ลั่นต้อนรับมรดกโลกแห่งใหม่
ขณะเดียวกันบรรยากาศที่พระที่นั่งอิศราวินิจฉัย พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ได้จัดการแถลงข่าวการประกาศขึ้นทะเบียนเมืองโบราณศรีเทพ เป็นมรดกโลก โดยมี พล.ต.อ.พัชรวาท วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) ในฐานะประธานคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลก, นายเสริมศักดิ์ พงษ์พานิช รมว.วัฒนธรรม ประธานอนุกรรมการมรดกโลกทางวัฒนธรรม ร่วมแถลงข่าว
พล.ต.อ.พัชรวาท กล่าวว่า ทส.ในฐานะหน่วยประสานงานกลางอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลก ได้ขับเคลื่อนแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติเป็นมรดกโลกมาอย่างต่อเนื่อง โดยได้ร่วมกับกระทรวงวัฒนธรรม เสนอเมืองโบราณศรีเทพเป็นมรดกโลก
ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 45 ณ กรุงริยาด ซาอุดีอาระเบีย ระหว่างวันที่ 10-25 ก.ย.2566 เมืองโบราณศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกแห่งใหม่ของไทย
เมืองโบราณศรีเทพ เป็นแหล่งมรดกโลกแห่งที่ 7 ของไทย ถือเป็นความภาคภูมิใจอย่างโดยเป็นแหล่งมรดกโลกแห่งใหม่ ต่อจากพื้นที่กลุ่มป่าแก่งกระจาน
พล.ต.อ.พัชรวาท กล่าวว่า หวังว่าการขับเคลื่อนแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติ เป็นแหล่งมรดกโลก จะกระตุ้นให้เกิดการหวงแหน และอนุรักษ์ทรัพยากรที่เป็นทุนที่สำคัญที่สร้างรายได้ให้กับประชาชนในพื้นที่ ที่สำคัญก่อให้เกิดการขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจ และการท่องเที่ยว
ขณะที่ รมว.วัฒนธรรม กล่าวว่า ไทยมีแหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรม เพิ่มเป็น 4 แหล่ง ได้แก่ นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง จ.อุดรธานี และล่าสุด เมืองโบราณศรีเทพ
นายเสริมศักดิ์ กล่าวว่า กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม ได้จัดทำแผนแม่บทการอนุรักษ์ และพัฒนาอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ ทั้งการอนุรักษ์ ปรับปรุงสภาพแวดล้อม บริหารจัดการการท่องเที่ยว ทำแผนชุมชนด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม และข้อบัญญัติท้องถิ่นในด้านอนุรักษ์
ในปี 2567 อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท จ.อุดรธานี จะเข้าสู่ขั้นตอนการพิจารณาของยูเนสโก เพื่อประกาศเข้าสู่บัญชีมรดกโลก
เปิด 3 เกณฑ์ "ศรีเทพ" คุณค่าโดดเด่นเป็นสากล
เมืองโบราณศรีเทพและแหล่งต่อเนื่อง ถูกนำเสนอเพื่อขึ้นทะเบียนมรดกโลก จำนวน 3 แหล่ง ได้แก่ เมืองโบราณศรีเทพ โบราณสถานเขาคลังนอก โบราณสถานถ้ำเขาถมอรัตน์
ภายใต้เกณฑ์คุณค่าโดดเด่นอันเป็นสากล ด้วยเกณฑ์ความสำคัญของการแลกเปลี่ยนคุณค่าของมนุษย์ในช่วงเวลาใด เวลาหนึ่ง หรือในพื้นที่ในวัฒนธรรมใด ๆ ของโลกผ่านการพัฒนาด้านสถาปัตยกรรม หรือ ทางเทคโนโลยีอนุสรณ์ศิลป์
การวางแผนผังเมืองหรือการออกแบบภูมิทัศน์ และเป็นพยานหลักฐานที่ยอดเยี่ยมหรือหาที่เสมอเหมือนไม่ได้ของประเพณีวัฒนธรรม หรือวัฒนธรรมที่ยังคงอยู่ หรือสูญหายไปแล้ว
เมืองโบราณศรีเทพ เป็นตัวแทนของเมืองโบราณในวัฒนธรรมทวารวดีจากหลักฐานที่ค้นพบ การตั้งถิ่นฐานที่อยู่อาศัยของคนตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ จนพัฒนาตนเองด้วยการติดต่อกับสังคมภายนอก และรับวัฒนธรรมทางศาสนา จากอินเดีย ในราวพุทธศตวรรษที่ 7 – 11 และเรียนรู้การขุดคูน้ำคันดิน ทำเป็นคูเมือง กำแพงเมือง และพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
เมืองโบราณ วัฒนธรรมทวารวดี
พบหลักฐานสำคัญของการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างชุมชนดั้งเดิมในวัฒนธรรมทวารวดีกับวัฒนธรรมอินเดียตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 10 การรับศาสนาพราหมณ์และพุทธทั้งแบบเถรวาทและมหายาน ตั้งแต่ราวพุทธศตวรรษที่ 11-12 คือการเข้ามามีอิทธิพลอย่างถาวรของพุทธศาสนาทั้งแบบเถรวาท มหายาน และศาสนาพราหมณ์พบหลักฐาน เช่น รูปเคารพ พระพุทธรูป พระนารายณ์และศาสนสถาน
เป็นจุดเริ่มต้นของวัฒนธรรมทวารวดีที่ยังคงความครบถ้วนสมบูรณ์ โดยเฉพาะผังเมืองโบราณ มีความแตกต่างไปจากผังเมืองในวัฒนธรรมทวารวดีเมืองอื่น ๆ ที่พบในประเทศไทย และในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
มีอัตลักษณ์ของตนเองตั้งแต่ลักษณะการวางเมืองที่มีลักษณะเป็นเมืองแฝดหรือเมืองขยาย คือ “เมืองใน” และ “เมืองนอก” พบหลักฐานงานศิลปกรรมใน “สกุลช่างศรีเทพ” ที่มีลักษณะโดดเด่นเฉพาะตัวได้รับการยกย่องจากนักวิชาการเรื่องเทคนิคงานช่างเมืองศรีเทพที่กล้าสร้างประติมากรรมลอยตัวอย่างแท้จริง
"เมืองโบราณศรีเทพ" ตั้งอยู่ที่ ต.ศรีเทพ อ.ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ เป็นเมืองที่มีคูเมืองกำแพงเมืองล้อมรอบ มีพื้นที่กว่า 2,889 ไร่ มีโบราณสถานเขาคลังใน โบราณสถานปรางค์ศรีเทพ และโบราณสถานปรางค์สองพี่น้อง
นอกจากนี้ยังมีสระน้ำโบราณอีกกว่า 70 แห่ง สะท้อนความรุ่งเรืองของเมืองโบราณศรีเทพ ที่มีความสำคัญมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายต่อเนื่องจน ถึงวัฒนธรรมเขมรโบราณ (พุทธศตวรรษที่ 8-18) โดยยังเห็นร่องรอยของชุมชนโบราณเมือง แหล่งศาสนสถานรวมไปถึงยังขุดพบโครงกระดูก และข้าวของเครื่องใช้อีกมากมาย สะท้อนอารยธรรมอินเดีย ขอม และทวารวดี
ข่าวอื่น ๆ
เส้นทาง "ศรีเทพ" สู่มรดกโลกทางวัฒนธรรมแห่งที่ 4 ของไทย
ร่วมลุ้น! “เมืองโบราณศรีเทพ” ขึ้นทะเบียนมรดกโลก
ภาพประวัติศาสตร์ 5 ปี บูรณะ "เขาคลังนอก" ก่อนเป็นมรดกโลก
โค้งสุดท้าย! ”เมืองโบราณศรีเทพ” ก่อนขึ้นมรดกโลกทางวัฒนธรรมแห่งใหม่
สารคดี "รากสุวรรณภูมิ ซีซัน 2" ตอน "ศรีเทพ" รัฐแรกเริ่ม หรือ ดินแดนศักดิ์สิทธิ์โบราณ Si Thep : The primary state or the ancient sacred land : www.thaipbs.or.th/program/RakSuvarnabhumi/episodes/95633