เปิดวงจรเอเยนต์จีน-นายหน้าสู่แม่รับจ้างอุ้มบุญ

จนท.พบข้อมูลใหม่"พ่อจีน"ปรากฎตัวในสูจิบัตรรับสมอ้างเป็นสามีแม่อุ้มบุญ อ้างมีลูกวิธีธรรมชาติไม่ได้ส่งฝังตัวอ่อนในกัมพูชา นักวิชาการเสนอแก้กม.กำหนดสัญชาติปกป้องสิทธิเด็กอุ้มบุญ

ปี 2565 ปัญหาอุ้มบุญผิดกฎหมายยังเกิดขึ้นในหลายพื้นที่ จุดที่ถูกจับตาเป็นพิเศษ เช่น จ.ปทุมธานี นนทบุรี นครสวรรค์ นอกจากนี้ เจ้าหน้าที่ยังพบข้อมูลใหม่ว่า ขบวนการอุ้มบุญข้ามชาติ ได้ว่าจ้างแม่อุ้มบุญเชื้อสายชนเผ่า ผ่านนายหน้าในพื้นที่ชายแดนภาคเหนือ จ.เชียงใหม่และเชียงราย มีหญิงชนเผ่าหลายรายรับจ้าง

ขั้นตอนการดูแลตั้งแต่นำแม่ชนเผ่าไปฝังตัวอ่อนจนถึงแรกคลอดเด็ก นายหน้าจะรับผิดชอบทั้งหมด โดยเฉพาะการส่งมอบทารกให้บิดาชาวจีนที่มารอรับกลับประเทศต้นทาง เหตุผลที่แก๊งรับจ้างอุ้มบุญเปลี่ยนใช้บริการแม่ชนเผ่า เนื่องจากไม่ผิดสังเกต และหญิงชนเผ่าตั้งท้องบ่อย แต่ละครอบครัวมีลูกมาก

เจ้าหน้าที่ตำรวจ กองบังคับการปราบปรามการค้ามนุษย์ (ผบก.ปคม.) ระบุว่า พฤติการณ์เครือข่ายแก๊งอุ้มบุญจากอดีตถึงปัจจุบันไม่ต่างกัน เอเยนต์ใหญ่ชาวจีนจะติดต่อนายหน้าชาวไทยเป็นธุระจัดหา หลังจากตกลงกันได้ ชาวจีนจะเดินทางเข้ามาประเทศไทย ในรูปแบบของบริษัททัวร์ไทย-จีน เขาจะนำตัวอ่อนและสเปิร์มของพ่อแม่ชาวจีนเข้ามาด้วย

ส่วนเอเยนต์จีนและนายหน้าชาวไทย หลังจากตกลงราคาและเงื่อนไขต่างๆกับแม่อุ้มบุญได้แล้ว จะมีผู้รับช่วงนำตัวแม่อุ้มบุญไปยังคลีนิคในเครือข่ายไปตรวจเยื่อผนังมดลูก เพื่อฝังตัวอ่อนและและฝากครรภ์ ในกรณีที่ไข่ติด จะส่งผลการตรวจทุกอย่างไปให้เอเย่นต์ชาวจีน เพื่อส่งต่อให้กับพ่อแม่เด็ก และเมื่อหญิงรับจ้างอุ้มบุญใกล้คลอดก็จะส่งตัวไปทำคลอดที่จีนหรือกัมพูชา แล้วแยกเด็กออกไปทันที

"สาเหตุที่ทำในไทย เพราะแม่อุ้มบุญหาง่าย ถ้าไปทำที่ประเทศอื่นๆ จะเลือกเพศเด็กไม่ได้ ส่วนใหญ่จะอุ้มบุญเพศชาย บางครั้งก็ทำเด็กแฝด ราคาอาจจะสูงกว่า ก็ไม่เกี่ยงราคา หากเขาต้องการ การจ้างอุ้มบุญประเทศอื่นราคาอยู่ที่ 1-2 ล้านหยวน แต่ทำที่ไทยไม่ถึง 1 ล้านหยวน ส่วนกรณีการว่าจ้างแม่อุ้มบุญชนเผ่านั้น มีข้อมูลแต่ยังไม่ทราบว่าเป็นเครือข่ายพื้นที่ใด"เจ้าหน้าที่ตำรวจระบุ

สอดคล้องกับข้อมูลของเจ้าหน้าที่ดีเอสไอที่พบว่า ปัจจุบันขบวนการจัดหาหญิงอุ้มบุญมีรูปแบบและพฤติการณ์ที่สลับซับซ้อนกว่าในอดีต เดิมพ่อชาวจีนจะติดต่อเอเยนต์ หรือนายหน้าเป็นธุระจัดหาว่าจ้างหญิงอุ้มบุญ เพื่อส่งสเปริ์มไปฉีดฝังตัวอ่อนกับแม่อุ้มบุญของคลีนิกของเครือข่ายในกทม.และคลีนิกที่กัมพูชา

พ่อจีนจะปรากฎตัวเป็นสามีของหญิงรับจ้างอุ้มบุญ ยืนยันตัวเองในสูจิบัตรของเด็กที่เกิดจากอุ้มบุญ เขาปฎิเสธเรื่องการอุ้มบุญ แต่อ้างว่ามีความสัมพันธ์กับหญิงรับจ้างตามธรรมชาติแล้ว แต่มีลูกไม่ได้

แหล่งข่าวจากดีเอสไอ ระบุว่า จากนั้นจึงส่งตัวหญิงคนนี้ไปฝังตัวอ่อนที่คลีนิกในกัมพูชา เป็นการกระทำเพื่อมิให้ผิดกฎหมายและหลีกเลี่ยงว่าเป็นการว่าจ้าง อุ้มบุญ หากไม่ตรวจดีเอ็นเอ ก็จะไม่รู้ว่า เด็กที่คลอดออกมาเกิดจากการรับจ้างอุ้มบุญ

เส้นทางแม่อุ้มบุญช่วยเหลือหรือพาณิชย์

การตั้งครรภ์แทนหรืออุ้มบุญ มี 2 ประเภท คือ อุ้มบุญแท้ (traditional surrogacy) หมายถึงการใช้น้ำเชื้อจากผู้บริจาคผสมเทียมกับไข่ของแม่อุ้มบุญ ส่วน"อุ้มบุญเทียม" (gestational carrier) คือ การที่แม่อุ้มบุญตั้งท้องโดยเอาไข่และน้ำเชื้อของผู้ต้องการมีบุตรที่ได้รับการผสมเรียบร้อยแล้วใส่เข้าไปในมดลูก เด็กที่เกิดมาจะไม่มีความเกี่ยวข้องทางพันธุกรรมกับแม่อุ้มบุญ

ขณะที่การอุ้มบุญเชิงพาณิชย์ (commercial surrogacy) คือ แม่อุ้มบุญได้รับค่าจ้างจากการตั้งท้องแทนผู้อื่น รวมทั้งการช่วยอุ้มบุญโดยไม่คิดค่าตอบแทน (altruistic surrogacy)

แหล่งข่าวจากดีเอสไอ ให้ข้อมูลว่าราคาว่าจ้างหญิงอุ้มบุญในอดีตและปัจจุบันจะไม่ต่างกันมากนัก เอเย่นต์หรือนายหน้าจะดูแลครบวงจร ตั้งแต่เริ่มจัดหาสเปคหญิงรับจ้างอุ้มบุญ ฝังตัวอ่อน ทุกขั้นตอนตามกระบวนทางการแพทย์จนคลอดเด็ก

สำหรับราคาการอุ้มบุญอยู่ที่ 3 ล้านบาท ผู้ว่าจ้างจะจ่ายให้กับเอเย่นต์ชาวจีนและนายหน้าชาวไทย โดยหญิงอุ้มบุญได้ค่าจ้างประมาณ 430,000-500,000 บาท ส่วนค่าบริการทางการแพทย์ในราคาเหมาจ่ายอยู่ที่ 1 ล้านบาท แม่อุ้มบุญจะรับเงินงวดแรก เมื่อแพทย์ฉีดตัวอ่อนฝังเข้าไปแล้วติดจำนวน 50,000 บาท

จากนั้นจะทยอยจ่ายให้เดือนละ 10,000-20,000 บาท จนครบ 9 เดือน แต่ระยะหลังแม่อุ้มบุญถูกนายหน้าชาวไทยหักหัวคิวเยอ จะได้ค่าจ้างอุ้มท้องลดลงเหลือประมาณ 430,000-450,0000 บาท

"ในกรณีผู้ว่าจ้างมีเงื่อนไขพิเศษ เอเย่นต์จะมีแคตตาล็อกให้เลือกแม่อุ้มบุญ ความสวย ความสูง ความแข็งแรงสมบูรณ์ของร่างกาย หากมีการเลือกเพศ ไข่ และสเปริ์ม เพื่อต้องการให้ได้เด็กฝาแฝด ราคาจะอยู่ที่ประมาณ 10 ล้านบาท เพราะถือเป็นธุรกิจสีเทาที่ผิดกฎหมายรูปแบบหนึ่ง " แหล่งข่าวระบุ

แก้กม.กำหนดสัญชาติปกป้องสิทธิเด็กอุ้มบุญ

แม้กฎหมายไทยจะอนุญาตให้มีการอุ้มบุญได้ แต่มีเงื่อนไข คือ ต้องเป็นสามีและภรรยาที่จดทะเบียนถูกต้องตามกฎหมาย และภรรยามีบุตรไม่ได้ จึงขอให้ให้หญิงอื่นตั้งครรภ์แทน แต่หญิงอุ้มบุญต้องมีสัญชาติไทย หรือกรณีการแต่งงานต่างสัญชาติต้องจดทะเบียนสมรสมาแล้วไม่ต่ำกว่า 3 ปี

งานวิจัยเรื่อง ปัญหาการกำหนดสัญชาติของเด็กที่เกิดจากการตั้งครรภ์แทนในประเทศไทย โดย อ.พวงรัตน์ ปฐมวิริรักษ์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ระบุว่า เด็กที่เกิดจากการตั้งครรภ์แทนเป็นปัญหาที่มีผู้เกี่ยวข้องหลายฝ่าย ประกอบด้วย หญิงผู้รับอุ้มบุญ ผู้ที่เป็นเจ้าของไข่และอสุจิ (เจ้าของพันธุกรรม) และชายหญิงผู้ต้องการมีบุตร ตามกฎหมาย สัญชาติตามหลักสายโลหิตจะถือเอาบุคคลใดเป็นมารตาดตามกฎหมาย เพื่อที่เด็กจะถือสัญชาติตามบิดามารดาดังกล่าว

แต่กฎหมายไทยไม่ได้ยอมรับการตั้งครรภ์แทนทุกกรณี ขณะเดียว กันไม่ใช่ทุกประเทศยอมรับการตั้งครรภ์แทน จึงทำให้สถานะบุตรของบิดามารดาที่เด็กได้รับในไทย อาจไม่ถูกยอมรับในประเทศต้นทางของบิดามารดา

ดังนั้นเมื่อสถานะทางบิดา มารดาและบุตรไม่แน่นอน จึงส่งผลต่อปัญหาสัญชาติของเด็ก ในบางกรณีอาจทำให้เด็กเสี่ยงที่จะเป็นคนไร้สัญชาติได้

นอกจากนี้ กรณีที่เด็กอุ้มบุญจะมีปัญหาในการได้สัญชาติโดยหลักบุคคล เพราะหากยึดตามหลักพันธุกรรมก็อาจขัดต่อสภาพข้อเท็จจริงของความเป็นพ่อแม่ที่ไม่ได้มีพันธุกรรมเดียวกันกับเด็กที่เกิดมาเพราะเป็นกรณีการใช้ไข่หรืออสุจิบริจาค

อ.พวงรัตน์ เสนอแนะว่า หากมีการแก้กฎหมาย ควรทำสัญชาติไทยโดยการเกิดตามหลักดินแดนแบบมีเงื่อนไข ในมาตรา 7ทวิ วรรคสอง พ.ร.บ.สัญชาติ แก่เด็กซึ่งเกิดจากการตั้งครรภ์แทน ซึ่งเกิดในประเทศไทย แม้ไม่ใช่การตั้งครรภ์แทนตามที่กฎหมายยอมรับแต่เพื่อไม่ให้เด็กเป็นคนไร้สัญชาติ และคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของเด็ก

ขณะเดียวกัน คณะกรรมการคุ้มครองเด็กที่เกิดโดยอาศัยเทคโนโลยี อาจทำ งานเชิงรุกเพื่อป้องกันปัญหาการไร้สัญชาติของเด็กที่เกิดจากการตั้งครรภ์แทนที่มีองค์ประกอบระหว่างประเทศ โดยการตรวจสอบสถานะระหว่างบิดา มารดาและบุตรตามกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งตรวจสอบความเป็นไปได้ทางกฎหมาย

ปัญหาที่เกิดขึ้นนอกจากจะมีความผิดเรื่องการรับจ้างท้องโดยผิดกฎหมายแล้ว การส่งเด็กอุ้มบุญออกไปถือเป็นความผิดนอกราชอาณาจักรอีกด้วย