เต้าหู้ยี้ปะป๊ากับน้ำเต้าหู้ลูกสาว : ส่งต่อความอร่อยดั้งเดิมบนช่วงเวลาที่ผ่านไป

ลื้อเจี่ยะม้วยมากันรึยัง

คำถามภาษาจีนแต้จิ๋วปนภาษาไทย และปนด้วยความห่วงใยเล็กๆ ของ ปะป๊าทวีผล พึ่งโพธิ์เจริญพันธ์ เจ้าของเต้าหู้ยี้ห่อใบไผ่ตราลูกโลก ที่ จ.เชียงใหม่ ที่เมื่อทีมงานไทยพีบีเอสออนไลน์ไปถึงช่วงเช้า ก็ถูกชวนกินข้าวต้มและกับข้าวอีก 2-3 อย่างบนโต๊ะ แล้วก็มีเต้าหู้ยี้อยู่ด้วย

ตึ่งนั้ง(คนจีน)ชอบกินข้าวต้มตอนเช้า และที่บ้านนี้ก็มีเต้าหู้ยี้เป็นกับทุกวัน 

ปะป๊าทวีผลเล่าด้วยอารมณ์ดี เหมือนคนแก่มีความสุขที่ได้เล่าเรื่องเก่าๆ ให้เด็กๆ ฟังว่า สมัยปะป๊าเป็นเด็กๆ สัก 10 ขวบหน่อยๆ ปะป๊าก็เริ่มเข้าสู่วงการอาหารดอง อย่างพวก เกี่ยมฉ่าย ขิงดอง ผักดอง เต้าหู้ยี้ เพราะที่บ้านสมัยอากงก็ทำโรงงานผักดองอยู่ก่อนแล้ว แต่ตอนนั้นก็เป็นแค่ “ลูกมือ” ช่วยหยิบจับสารพัดตามที่อากงบอก ร่วมกับพี่ชายอีก 2 คน ถ้านับจนถึงปัจจุบัน ก็สั่งสมประสบการณ์มากว่า 60 ปีแล้ว

แต่กว่าจะบินเดี่ยว ดังแล้วแยกวง ก็เพิ่งมาช่วง 10 กว่าปีหลังนี่เอง

ปะป๊าเล่าให้ฟังปนเสียงหัวเราะปนเขินหน่อยๆ

เต้าหู้ยี้แห่งความชำนาญ

เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนไป แม้สูตรอาหารบางอย่างจะค่อยๆ เลือนลางตามไป แต่ที่จำสูตรได้แม่นและทำไม่ว่าจะกี่ครั้ง รสชาติก็ไม่เคยเปลี่ยนเลยก็คือ “เต้าหู้ยี้” เพราะขายดีมาตลอดและลูกค้าติดใจ เมื่อทีมข่าวขอให้ปะป๊าบอกสูตรให้หน่อย ปะป๊าบอกด้วยน้ำเสียงหัวเราะว่า "ป๊าไม่รู้" ป๊าก็สอนทุกคนด้วยการทำให้ดู ไม่เข้าใจตรงไหนก็ถาม แต่จะให้มาบอกว่า ชั่ง วัด ตวง เท่าไหร่ ปะป๊าบอกไม่ได้

ป๊าทำด้วยใจ อยู่กับมันมาตั้งแต่เด็ก ทำทุกวันจนเกิดเป็นความชำนาญ

ดูไม่ใช่เรื่องง่ายบนเงื่อนไข เวลาที่เปลี่ยนไปกับรสชาติเต้าหู้ที่ไม่เปลี่ยนแปลง การจะทำอาหารให้มีรสชาติคงเดิมมาตลอดระยะเวลานานกว่า 60 ปี โดยที่ไม่มีตำราเขียนสัดส่วนสูตรอาหารไว้ และเป็นเพียงการบอกต่อกันสู่รุ่นต่อรุ่น

แต่ปะป๊าทวีผลใช้ความชำนาญบวกกับใจที่รักในอาชีพ เติมด้วยความซื่อสัตย์กับลูกค้า ถึงทำให้เต้าหู้ยี้ห่อใบไผ่ เป็นอีก 1 อาหารจีนของคนเชียงใหม่ที่ยังคงได้รับความนิยมอย่างยาวนานจนถึงตอนนี้

ทำอาหารให้ทำเหมือนทำให้คนที่บ้านกิน อย่าไปหวงของกินกับคนอื่น

ลูกสาวรับช่วงด้วยการตัดตอน

ฝน-รวิพร พึ่งโพธิ์เจริญพันธ์ เมื่อ 5-6 ปีก่อน เธอใช้ชีวิตเหมือนคนทั่วไป เรียนจบ ทำงาน ส่งเงินให้ที่บ้าน แต่จุดเปลี่ยนที่ทำให้ ลูกสาวโรงงานเต้าหู้ยี้ที่ตอนนั้นทำงานในวงการโฆษณา กลับมาต่อยอดสืบสานกิจการเต้าหู้ยี้ห่อใบไผ่ของปะป๊าทวีผล คือการที่เธออยากกลับมาใช้ชีวิตอยู่กับครอบครัว รวมถึงแรงยุจากเพื่อนๆ สมัยเรียนที่เชียงใหม่ด้วย

ฝนกินน้ำเต้าหู้ที่บ้านทุกเช้า กินจนเหมือนกินแทนน้ำ พอมีเพื่อนมาบ้าน เพื่อนก็บอกว่าน้ำเต้าหู้บ้านเราอร่อย วันหนึ่งที่คิดจะกลับมา ก็รู้ว่าต้องกลับมาแล้วหางานทำ เลยคิดเร็วๆ ก็คือ มาทำน้ำเต้าหู้ขายนี่ล่ะค่ะ

ในขั้นตอนกว่าจะได้เต้าหู้ยี้ จะต้องผ่านขั้นตอนของน้ำเต้าหู้มาก่อน คุณฝน เลือกตัดตอนเอาน้ำเต้าหู้นั้นมาแยกกากบรรจุลงขวด แล้วเติมฟองเต้าหู้สร้างความโดดเด่นเพิ่มให้กับแบรนด์ Have a nice bean ของตัวเอง

มันจะมีความยากในการสื่อสาร เพราะรุ่นปะป๊าจะไม่เข้าใจหรอกว่า คำว่าพรีออเดอร์ คืออะไร

ทำไมต้องขายน้ำเต้าหู้แพงๆ ด้วย คนทั่วไปก็กินกันแค่ราคา 5 บาท 10 บาท แต่ฝนจะขาย 35 บาท แล้วจะขายได้ยังไง

แม้ช่วงแรกจะเต็มไปด้วยเสียงคัดค้าน และกังวลว่าลูกสาวคนเดียวของบ้านที่เลือกทิ้งเงินเดือนเกือบ 6 หลัก มาเพื่อต่อยอดกิจการที่บ้าน จะไปรอดหรือไม่นั้น แต่ท้ายที่สุด คุณฝนก็สามารถพิสูจน์ให้ครอบครัวเห็นได้ว่า เธอสามารถสืบต่อกิจการนี้ได้ และพัฒนาต่อยอด นำสินค้าจากเต้าหู้ยี้กระป๋อง มาขยายเพิ่มเป็นน้ำเต้าหู้ ขนมปัง แซนวิช จนถึงโครงการเปิดร้านข้าวต้ม น้ำเต้าหู้ เพราะอยากทำร้านให้ผู้สูงอายุได้กิน มากกว่าจะเปิดร้าน Café ตามกระแส

ช่องว่างระหว่างวัย

ปัญหาคลาสสิกที่ทุกบ้านต้องเจอ ยิ่งถ้าหัวข้อเป็นเรื่องของ “การเปลี่ยนแปลง” จากสิ่งเดิมๆ ที่ทำมาร่วมครึ่งทศวรรษ ร่วมด้วยประสบการณ์ชีวิตที่ต่างกันเกือบ 30 ปี ของปะป๊าทวีผลกับลูกสาว เช่น

การขายออนไลน์ การโฆษณาผ่านแพลตฟอร์มสื่อสังคมออนไลน์ต่างๆ ที่ปะป๊าบอกแค่ว่า “ปะป๊าไม่เข้าใจหรอก สมัยปะป๊ามีแค่ทีวีกับหนังสือพิมพ์”

ความพยายามรักษามาตรฐานสินค้าด้วยการนำสัดส่วน ตัวเลข มาควบคุมของลูกสาว แต่ปะป๊าก็ยืนยันว่า “ต้องใช้ความชำนาญ ตวงกันเท่านั้นเท่านี้ ไม่ได้หรอก”

แม้จุดมุ่งหมายคือ คุณภาพของสินค้าที่ดีที่เหมือนกัน แต่ระหว่างการเดินทางของ 2 พ่อลูกนี้ก็ไม่ได้เหมือนกันเสมอไป

คุณฝน ยอมรับว่า เป็นเรื่องที่ยากเหมือนกัน กว่าจะทำให้ที่เจ้าของสูตรตัวจริงยอมรับและเข้าใจในวิถีการขายของที่เปลี่ยนไป ที่ต้องตอบรับกับความต้องการของคนในปัจจุบัน และที่สำคัญต้องตอบรับกับสุขภาพปะป๊าเจ้าของสูตรด้วยเช่นกัน

เธอถมช่องว่างเหล่านี้ด้วยการยังยอมให้ปะป๊าได้ทำในสิ่งเดิมๆ ที่ปะป๊ายืนหยัดว่าต้องเป็นแบบนี้ เท่าที่ปะป๊าพอทำได้ เพิ่มการสื่อสารกันให้มากขึ้น ไปจนถึงการเปิดโลกสมัยใหม่ให้ปะป๊าได้เห็น

กรรมวิธีเดิมๆ ตั้งแต่สมัยปะป๊าเป็นวัยรุ่น ก็ค่อยๆ ถูกเปลี่ยนไปทีละนิด เพื่อทุ่นแรงปะป๊าในวัย 70 บวก ช่องทางการตลาดที่ขายตามตลาดเก่า คุณฝนก็พาปะป๊าไปเจอแก๊งเกษียณที่ เกษียณ Market เพื่อให้ปะป๊าได้เจอเพื่อนวัยเดียวกันในทุกๆ วันหยุดเสาร์-อาทิตย์ที่ 1 และ 3 ของแต่ละเดือน

และพาปะป๊าไป Café Hopping มองกระป๋องเต้าหู้ยี้ห่อใบไผ่ของตัวเอง ผ่านร้านขายสินค้าเพื่อสุขภาพของเชียงใหม่ในยุค 2023

สำนวนจีนบอกไว้ว่า “ลูกดีไม่ต้องมีมาก คนเดียวเทียบเท่าสิบคน” คงใช้เป็นข้อความสรุป สำหรับ คุณฝน-รวิพร ทายาทรุ่นที่ 3 เต้าหู้ยี้ห่อใบไผ่สู่น้ำเต้าหู้ Have a nice bean ที่พัฒนาต่อยอดสินค้าของครอบครัวบนความชำนาญแบบดั้งเดิมของปะป๊าทวีผล พึ่งโพธิ์เจริญพันธ์ ได้ดีเยี่ยมเลยจริงๆ