บ้านหลังริมสุดไม่มีใครอยู่ จะมีรั้วกั้น หลังถัดไปเป็นบ้านที่ผมถูกพาไปอยู่ก่อนลงเรือประมง
ทันที่ที่เห็นคลิปข่าว เจ้าหน้าที่กองกำกับการปราบปรามเข้าตรวจค้นบ้านหลังหนึ่งที่ จ.นนทบุรี เมื่อวันที่ 5 พ.ค. 2565 ภายใต้ชื่อ “ยุทธการเรือมนุษย์” อดีตแรงงานประมง อายุ 58 ปี จาก จ.นครพนม จำได้ทันทีว่า เป็นบ้านหลังเดียวกับที่เขาเคยอยู่นานกว่า 1 เดือน ก่อนถูกส่งตัวไปทำประมงที่ประเทศมาเลเซียเมื่อปี 2562
3 ปีก่อน เขาตัดสินใจหนีออกจากบ้านที่ จ.นครพนม มาเสี่ยงโชคในกรุงเทพฯ หลังจาก เร่ร่อนอยู่รอบสวนลุมพินี เขาได้พบกับนายหน้าที่นั่น
เขามาหาคนพอดี ขี่มอเตอร์ไซค์มาถามว่าจะไปทำงานไหม ผมก็ว่า เดี๋ยวคิดดูก่อน เขาบอกเดี๋ยวไปหาคนอื่นนะ พอเขาหาไม่ได้ก็กลับมาหาผม ผมก็ขึ้นรถไปที่บ้านนายจ้าง
เมื่อคลิปข่าวปรากฏภาพชายหญิงคู่หนึ่งถูกตำรวจแสดงหมายจับกุม อดีตแรงงานประมงจำได้ทันทีว่า ทั้งสอง คือคนที่คอยเฝ้าพวกเขา ขณะถูกคุมตัวอยู่ในบ้าน
เขา บอกว่า ทุกวัน ระหว่างที่ถูกควบคุมตัว แรงงานจะได้รับข้าว 3 มื้อ เหล้า 1 กั๊ก และ ยาบ้าคนละ 1 เม็ด จนกระทั่งได้ลงเรือประมง
มารู้ว่าเรือจะไปมาเลเซียตอนเรือออกแล้ว ไต้ก๋งเป็นคนบอก ค่าจ้างได้เท่าไรไม่รู้ รู้แต่นายจ้างบอกว่า ปีละ 10,000 ทำงาน 5 ปี 50,000 บาท การบังคับก็มีอยู่ ถ้าไม่ทำเขาก็ว่า มันต้องทำ เขาตีเอาใช้หมัดนี่แหละ ต่อยเตะ อย่างมีลูกเรือคนหนึ่งน่าจะเป็นคนกัมพูชา เขาฟังคำสั่งไม่รู้เรื่อง ก็เลยโดนตี
หลังจาก ทำงานได้เพียง 1 ปี เรือที่อดีตแรงงานประมงคนนี้ทำงานอยู่ ถูกทางการมาเลเซียจับ เนื่องจากไม่มีใบอนุญาต ไม่สามารถทำประมงต่อไปได้
เขาบอกว่า ไต้ก๋งหนีกลับประเทศไทย ส่วนลูกเรือถูกทิ้งไว้ที่ประเทศมาเลเซีย
เขาบอกว่าให้หาทางกลับเอาเองหรือไม่ก็อยู่เฝ้าเรือไปก่อน ผมหาทางกลับไม่ได้ก็เฝ้าเรืออยู่นั่นแหละ แรก ๆ ก็ขอปลาจากเรือประมงที่เข้ามาจอด เขาก็ให้ของมากิน พวกปลาหมึก ปลาตัวเล็ก ๆ ที่นอนก็นอนบนเรือที่จอดทิ้ง แบ่งกันนอนชั้นล่างชั้นบน
หลังจาก ใช้ชีวิตบนเรือประมงอยู่หลายสัปดาห์ จึงย้ายไปอยู่เมืองกูชิง รัฐซาราวัก และได้พบกับแรงงานประมงอีก 3 คนที่ถูกลอยแพเช่นกัน หนึ่งในนั้นคือแรงงานประมง อายุ 38 ปี จากจังหวัดกาฬสินธุ์
มีตึกร้างอยู่ ตึกร้างห้องแถว อยู่กัน 4 คน ตอนแรกผมอยู่คนเดียวอีก 3 คนมาทีหลัง ก่อนหน้านั้นเขาอยู่บนเรือร้างที่จอดอยู่
ทั้งหมดหาเลี้ยงชีพด้วยการรับจ้างทั่วไปและเก็บเศษขยะขาย จนมีเงินเพียงพอสำหรับซื้อโทรศัพท์มือถือราคาถูก บางคนจึงเริ่มติดต่อครอบครัวได้อีกครั้ง รวมถึงการประสานขอความช่วยเหลือไปยังมูลนิธิ LPN ผ่านทาง Facebook ของมูลนิธิ
แรก ๆ ยังติดต่อใครไม่ได้เพราะเอาโทรศัพท์มือถือไปขาย พออยู่กูชิง ก็เริ่มทำงานมีเงินเก็บก็เริ่มติดต่อที่บ้านให้รู้ว่ายังมีชีวิตอยู่ จากนั้นก็ติดต่อไปหาทางเจ้าหน้าที่มูลนิธิ LPN ให้ข้อมูลเขา ติดต่อว่าจะมาช่วยได้เมื่อไร
แรงงานประมงที่ถูกลอยแพทั้ง 4 คน ขอความช่วยเหลือไปยังมูลนิธิเครือข่ายส่งเสริมคุณภาพชีวิตแรงงาน หรือ LPN ตั้งแต่ปี 2563 แต่ด้วยสถานการณ์โควิด-19 ทำให้การเดินทางไปให้ความช่วยเหลือยังเป็นไปไม่ได้
สถานการณ์เริ่มแย่ลงเมื่อหนึ่งในแรงงาน 4 คนป่วยเป็นโรคไต ประกอบกับบางคนถูกชาวมาเลเซียทำร้ายระหว่างออกไปเก็บเศษขยะ ที่สำคัญคือ หนังสือเดินทางของทั้ง 4 คนหมดอายุ เสี่ยงต่อการถูกตำรวจมาเลเซียจับ เจ้าหน้าที่ LPN จึงประสานไปยังมูลนิธิ Sarawak Dayak Iban Association และองค์กร Tenaganita ประเทศมาเลเซียใน ก.พ. 2565 ให้ช่วยรับตัวทั้ง 4 คนเข้ามาอยู่ในความดูแลระหว่างที่ยังพากลับประเทศไทยไม่ได้
กระทั่งวันที่ 25 มิ.ย. 2565 หรือ 2 ปีหลังแรงงานทั้ง 4 คนขอความช่วยเหลือไปยังมูลนิธิเครือข่ายส่งเสริมคุณภาพชีวิตแรงงาน ทั้งหมดก็ได้รับความช่วยเหลือ เดินทางกลับประเทศไทยอย่างปลอดภัย
ภารกิจเยียวยาชีวิตที่หายไปของทั้ง 4 คนกำลังเริ่มต้นขึ้น พวกเขาต้องเข้าให้ปากคำกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์ รวมถึงเรียกร้องค่าจ้างที่ยังไม่ได้รับจากนายจ้างตลอดเวลาที่ทำงานบนเรือประมงในประเทศมาเลเซีย
แรงงานเรือผี กับ 4 ปีที่ถูกลอยแพ ตอน 1