เรือขนส่งสินค้าจากจีนสามารถขนส่งสินค้าในแม่น้ำโขงได้อีกครั้งผ่านท่าเรือพาณิชย์เชียงแสน จ.เชียงราย หลังทางการจีนปล่อยน้ำจากเขื่อนจิ่งหง เพื่อบรรเทาปัญหาภัยแล้ง และการขนส่งทางเรือ หลังระดับน้ำในแม่น้ำโขงแห้งหนัก ทำให้เรือไม่สามารถผ่านไปได้ จนต้องจอดรอเพื่อให้ระดับน้ำเพิ่มสูงขึ้น
นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ระดับน้ำโขงแห้งจนไม่สามารถเดินเรือได้ นายนิวัฒน์ ร้อยแก้ว ประธานกลุ่มรักษ์เชียงของ จ.เชียงราย ระบุว่า นอกจากปัญหาภัยแล้ง ความผันผวนขึ้นลงของระดับน้ำแม่น้ำโขง การไหลของน้ำที่ไม่ปกติยังส่งผลกระทบระบบนิเวศน์ ซึ่งสาเหตุมาจากการกักเก็บน้ำของเขื่อนในจีน อีกทั้งการพัฒนาเรื่องเขื่อนยังขาดองค์ความรู้ เพราะใช้เศรษฐกิจนำ เขื่อนหลายเขื่อนอย่างเขื่อนไซยะบุรี ยังคงมีปัญหาเรื่องสิ่งแวดล้อม เพราะยังไม่ได้มีการศึกษาอย่างถ่องแท้แล้วค่อยลงมือทำ
นักวิชาการหวั่นระดับน้ำผันผวนกระทบพันธุ์ปลา
ขณะที่ชาวประประมง บ้านปากอิง อ.เชียงของ จ.เชียงราย ระบุว่า ช่วงนี้เป็นช่วงที่ปลาจะเริ่มวางไข่แล้ว แต่เมื่อไม่มีน้ำปลาก็ยังไม่ขึ้นมา ต้องรอระดับน้ำเพิ่มขึ้นเพียงอย่างเดียว และต้องมีระดับน้ำสูงมากจึงจะขึ้น สอดคล้องกับ อภิสม อินทรลาวัณย์ อาจารย์ประจำสำนักวิชาการจัดการ เศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง ระบุว่าการเปลี่ยนแปลงของแม่น้ำโขงจากการสร้างเขื่อนในจีน ยังส่งผลกระทบต่อพันธุ์ปลาที่มีหลากหลายสายพันธุ์ในลุ่มน้ำจีน
เวลาน้ำโขงสูง จะดันไปที่น้ำสาขาและท่วมป่าบุ่งป่าทาม ปลาก็จะอพยพขึ้นไปตามน้ำ เพื่อไปวางไข่และอนุบาลปลา ในหน้าแล้งปลาจะอพยพไปอาศัยอยู่ในน้ำ แต่เมื่อมีการไปเปลี่ยนระบบน้ำใหม่ ให้น้ำหน้าฝนน้อยลง น้ำหน้าแล้งเพิ่มขึ้น ไม่มีน้ำท่วมป่าบุ่งป่าทามแล้ว ปลาจะไปอยู่ที่่ไหน
ทั้งนี้ ข้อมูลจากเว็บไซด์ของคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง หรือ MRC ระบุในช่วงเดือนพฤศจิกายน 2561 ถึงเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ซึ่งเป็นช่วงฤดูแล้งของแม่น้ำโขง พบว่าปริมาณน้ำโขงที่อำเภอเชียงแสนมีความผันผวนสูงสุดในรอบ 38 ปี และพบว่าระดับน้ำโขงเพิ่มสูงขึ้นมากเป็นประวัติการณ์ในช่วงกลางเดือนกุมภาพันธ์ -เมษายน ก่อนที่ระดับน้ำจะลดลงอย่างอย่างรวดเร็วในช่วงสงกรานต์ ซึ่งสาเหตุมาจากการเปิดและปิดเขื่อนของจี