ความเป็นมา
"บ้านประโดก" ต.หมื่นไวย อ.เมือง จ.นครราชสีมา มีลักษณะภูมิประเทศตั้งอยู่บนเนินสูงคล้ายเกาะ มีน้ำล้อมรอบ โอบล้อมด้วยทุ่งนา เป็นถิ่นที่ตั้งอยู่เดิมของชาวภาคอีสาน ชื่อบ้านตามภาษาท้องถิ่นเรียกว่า "บ้านป่าโดน" คำว่าป่าโดน ใช้เรียกบริเวณที่อุดมสมบูรณ์ด้วยต้นกระโดนโคก กระโดนทุ่ง และกระโดนหิน หรือภาษากลางเรียกต้นกระโดนทุ่งว่า "ต้นจิก" ต่อมาก็เพี้ยนชื่อมาเป็น "บ้านป่าโดก" และเพี้ยนมาเป็น "บ้านประโดก" มาถึงปัจจุบัน
เส้นเลี้ยงชีพ
บ้านประโดก เป็นหมู่บ้านดั้งเดิมคู่เมืองโคราชมาตั้งแต่โบราณ ชาวบ้านดั้งเดิมมีอาชีพทำนาปลูกข้าว ส่วนอาชีพรองที่สืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษคือ "การทำขนมจีนน้ำยา" มีความโดดเด่นที่วิธีการทำเส้น เส้นขนมจีนบ้านประโดกเป็นแป้งหมัก ทำให้เส้นที่ได้นั้นนุ่ม ลื่น มีกลิ่นหอมจากการหมัก เส้นที่ได้ไม่ขาวอย่างขนมจีนแป้งสด มีสีขุ่นค่อนข้างเหลือง เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่บรรพบุรุษถ่ายทอดให้รุ่นต่อรุ่นมา และถือว่าเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ให้แก่ชาวบ้านประโดกมาจนถึงปัจจุบัน
กินเที่ยวในบ้าน
ชุมชนบ้านประโดก เป็นหมู่บ้านที่ขึ้นชื่อมากในเรื่องของการทำขนมจีน เอกลักษณ์อีกหนึ่งอย่างที่ชาวประโดกมีก็คือการพูดภาษาโคราช ชาวบ้านมีความเป็นกันเอง ใช้ชีวิตแบบเรียบง่าย ขนมจีนประโดก จะมีความเหนียวกว่าเส้นขนมจีนของที่อื่น และน้ำยามีกลิ่นหอมกลมกล่อม ลักษณะพิเศษของน้ำยาคือ การต้มเครื่องแกงพร้อมปลาสด ๆ ที่หาได้จากลำเหมืองที่ไหลมาจากเขื่อนลำตะคอง มีทั้งใส่กะทิและไม่ใส่กะทิ มีรสชาติที่เข้มข้น หอมเครื่องแกง ขนมจีนน้ำยาของบ้านประโดกเป็นอาหารขึ้นชื่อของเมืองโคราชมานาน ตลอดเส้นทางในหมู่บ้านก็จะมีร้านขายขนมจีนน้ำยาอยู่ตามข้างทางของหมู่บ้าน และมาบ้านนี้แล้วลองมาชิมขนมนางเล็ดกรอบ ๆ หวาน ๆ ขนมโบราณอย่างขนมฝักบัว ที่หอมกลิ่นใบเตย และที่ชุมชนแห่งนี้ยังมีโบสถ์เก่ากลางน้ำของวัดหมื่นไวย ที่มีอายุเก่าแก่กว่า 300 ปี มาแล้วก็แวะมาเข้าไปกราบพระประธานปางป่าเลไลย์ เพื่อความเป็นสิริมงคลกัน
ติดตามชมรายการทั่วถิ่นแดนไทย ตอน หอมกลิ่นวิถีถิ่นอีสาน บ้านประโดก จ.นครราชสีมา วันเสาร์ที่ 1 ธันวาคม 2561 เวลา 16.30 - 17.00 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
ทั่วถิ่นแดนไทย
ความงดงามในแบบวิถีถิ่นใต้ บ้านทางงอ จ.สตูล
สืบสานวิถีคนไทโส้ ที่บ้านโพนจาน จ.นครพนม
ใจเป็นสุข ในเมืองสุข บ้านตะปอน จ.จันทบุรี
เรียนรู้อย่างสุขใจที่บ้านหล่อโย จ.เชียงราย
คงไว้ซึ่งตัวตนและความสุข บ้านแขนน จ.ภูเก็ต
นครสุข นครชุม จ.พิษณุโลก
อยู่แบบคนบางคล้า จ.ฉะเชิงเทรา
หอมกลิ่นวิถีถิ่นอีสาน บ้านประโดก จ.นครราชสีมา
สานรัก สานสุข บ้านห้วยเกรียบ จ.ประจวบคีรีขันธ์
เสน่ห์บ้านสวนสุขใจริมเลบ้านพังราด จ.ระยอง
จากธรรมชาติสู่วิถีถิ่น บ้านหนองปลิง จ.สุราษฎร์ธานี
อบอุ่นด้วยไมตรี ที่บ้านเหม้า จ.ร้อยเอ็ด
สายหมอกแห่งความสุข เขาตะเคียนโง๊ะ จ.เพชรบูรณ์
คงความสมบูรณ์ของตัวตน บ้านกองม่องทะ จ.กาญจนบุรี
รักษาถิ่นฐาน วิถีแห่งลาวครั่งบ้านโคก จ.สุพรรณบุรี
อยู่ดี มีสุข บ้านศาลาแดงเหนือ จ.ปทุมธานี
สุขหัวใจที่ปลายด้ามขวาน บ้านภูเขาทอง จ.นราธิวาส
วิถีถิ่นผู้ไท บ้านโพนนาดี จ.กาฬสินธุ์
เรียนรู้ดูวิถีแห่งชุมชนนาเกลือ จ.ชลบุรี
วิถีปกาเกอะญอ ลุ่มน้ำสาละวินบ้านสบเมย จ.แม่ฮ่องสอน
เดินตามวิถีที่บ้านคลองหัวช้าง จ.สระบุรี
เรียนรู้วิถีชาติพันธุ์ชาวม้งบ้านป่าคา จ.กำแพงเพชร
จากชายเขาสู่ชายโขง จากปากโสมถึงลำภูพาน จ.หนองคาย
เสน่ห์ทะเลใต้บ้านสามช่องเหนือ จ.พังงา
ความสุขสีส้ม บ้านแม่สิน จ.สุโขทัย
รู้จักความพอเพียง บ้านหนองโกวิทย์ จ.สระแก้ว
เดินตามวิถีไทยวน บ้านคูบัว จ.ราชบุรี
หลงรักวิถีชุมชนสองศาสนา บ้านตะโหมด จ.พัทลุง
วิถีแห่งธรรมชาติ บ้านสลักคอก จ.ตราด
ชุมชนต้องรัก บ้านห้วยน้ำกืน จ.เชียงราย
ทั่วถิ่นแดนไทย
ความงดงามในแบบวิถีถิ่นใต้ บ้านทางงอ จ.สตูล
สืบสานวิถีคนไทโส้ ที่บ้านโพนจาน จ.นครพนม
ใจเป็นสุข ในเมืองสุข บ้านตะปอน จ.จันทบุรี
เรียนรู้อย่างสุขใจที่บ้านหล่อโย จ.เชียงราย
คงไว้ซึ่งตัวตนและความสุข บ้านแขนน จ.ภูเก็ต
นครสุข นครชุม จ.พิษณุโลก
อยู่แบบคนบางคล้า จ.ฉะเชิงเทรา
หอมกลิ่นวิถีถิ่นอีสาน บ้านประโดก จ.นครราชสีมา
สานรัก สานสุข บ้านห้วยเกรียบ จ.ประจวบคีรีขันธ์
เสน่ห์บ้านสวนสุขใจริมเลบ้านพังราด จ.ระยอง
จากธรรมชาติสู่วิถีถิ่น บ้านหนองปลิง จ.สุราษฎร์ธานี
อบอุ่นด้วยไมตรี ที่บ้านเหม้า จ.ร้อยเอ็ด
สายหมอกแห่งความสุข เขาตะเคียนโง๊ะ จ.เพชรบูรณ์
คงความสมบูรณ์ของตัวตน บ้านกองม่องทะ จ.กาญจนบุรี
รักษาถิ่นฐาน วิถีแห่งลาวครั่งบ้านโคก จ.สุพรรณบุรี
อยู่ดี มีสุข บ้านศาลาแดงเหนือ จ.ปทุมธานี
สุขหัวใจที่ปลายด้ามขวาน บ้านภูเขาทอง จ.นราธิวาส
วิถีถิ่นผู้ไท บ้านโพนนาดี จ.กาฬสินธุ์
เรียนรู้ดูวิถีแห่งชุมชนนาเกลือ จ.ชลบุรี
วิถีปกาเกอะญอ ลุ่มน้ำสาละวินบ้านสบเมย จ.แม่ฮ่องสอน
เดินตามวิถีที่บ้านคลองหัวช้าง จ.สระบุรี
เรียนรู้วิถีชาติพันธุ์ชาวม้งบ้านป่าคา จ.กำแพงเพชร
จากชายเขาสู่ชายโขง จากปากโสมถึงลำภูพาน จ.หนองคาย
เสน่ห์ทะเลใต้บ้านสามช่องเหนือ จ.พังงา
ความสุขสีส้ม บ้านแม่สิน จ.สุโขทัย
รู้จักความพอเพียง บ้านหนองโกวิทย์ จ.สระแก้ว
เดินตามวิถีไทยวน บ้านคูบัว จ.ราชบุรี
หลงรักวิถีชุมชนสองศาสนา บ้านตะโหมด จ.พัทลุง
วิถีแห่งธรรมชาติ บ้านสลักคอก จ.ตราด
ชุมชนต้องรัก บ้านห้วยน้ำกืน จ.เชียงราย