ตำบลตะเคียนปม อำเภอทุ่งหัวช้าง จังหวัดลําพูน ถือเป็นแหล่งผลิตผ้าชั้นดีที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นไม่ซ้ำใคร โดยเฉพาะกรรมวิธีการผลิตในขั้นตอนต่าง ๆ ที่ยังคงอนุรักษ์แบบดั้งเดิมเอาไว้ให้มากที่สุด
ชาวบ้านที่นี่มีต้นทุนที่ดีคือ การทำ "สีย้อมผ้าจากธรรมชาติ" ที่มีอยู่ในหมู่บ้านด้วยภูมิปัญญาที่สืบทอดจากบรรพบุรุษ ส่งต่อมาจนถึงรุ่นลูกหลาน เช่น บ้านแม่แสมหมู่บ้านเล็ก ๆ ที่เป็นชุมชนชาวปกาเกอะญอ จุดเด่นของบ้านแม่แสมคือ ผ้าย้อมสีจากต้นฮ่อมจะให้สีน้ำเงินเข้ม และลูกมะเกลือจะให้สีเทาไปจนถึงดำ สีที่ใช้แซมสำหรับทำลายผ้า ก็จะมาจากพืชที่ปลูกหรือหาได้ในหมู่บ้าน
บ้านห้วยไร่ ตั้งอยู่ไม่ห่างจากบ้านแม่แสมมากนัก โดดเด่นด้วยการย้อมผ้าจากดินแดง ได้ผ้าสีส้ม ตามความเชื่อของชาวบ้านที่นี่ การขุดดินในบ้านเป็นเรื่องผิดผี ดังนั้นจึงต้องออกไปขุดดินในที่สาธารณะ เช่น ที่โรงเรียน
บ้านไม้สลี ใช้สีย้อมจากผลไม้ป่า นั่นคือ ลูกมะขามป้อม สีที่ได้ออกมาจะเป็นสีดำแกมเขียวหรือเทา ซึ่งสีที่ได้นี้มาจากความบังเอิญของบรรพบุรุษ ที่ไปตัดกิ่งมะขามป้อมแล้วมีสีติดมือ จึงทดลองนำมาย้อมผ้าจนได้สีที่สวยงาม
บ้านไม้ตะเคียน นิยมสกัดสีจากเปลือกไม้และต้นไม้ในท้องถิ่น เช่น ไม้ฝางให้สีชมพูอมม่วง, เปลือกประดู่ ได้สีแดง, ใบเพกา ได้สีเหลือง
การเดินทางมาที่นี่สิ่งที่เราเห็นมากกว่า การนำธรรมชาติมาเป็นสีย้อมผ้า คือคนที่นี่ยังพึ่งพาธรรมชาติทั้งเรื่องการกิน การอยู่ และที่สำคัญคือพวกเขาพยายามใช้ทรัพยากรที่มีแบบรักษาเอาไว้ เพื่อที่จะให้ลูกหลานเขาต่อไป
ติดตามได้ในรายการซีรีส์วิถีคน วันเสาร์ที่ 20 เมษายน 2566 เวลา 14.30 - 15.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
ตำบลตะเคียนปม อำเภอทุ่งหัวช้าง จังหวัดลําพูน ถือเป็นแหล่งผลิตผ้าชั้นดีที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นไม่ซ้ำใคร โดยเฉพาะกรรมวิธีการผลิตในขั้นตอนต่าง ๆ ที่ยังคงอนุรักษ์แบบดั้งเดิมเอาไว้ให้มากที่สุด
ชาวบ้านที่นี่มีต้นทุนที่ดีคือ การทำ "สีย้อมผ้าจากธรรมชาติ" ที่มีอยู่ในหมู่บ้านด้วยภูมิปัญญาที่สืบทอดจากบรรพบุรุษ ส่งต่อมาจนถึงรุ่นลูกหลาน เช่น บ้านแม่แสมหมู่บ้านเล็ก ๆ ที่เป็นชุมชนชาวปกาเกอะญอ จุดเด่นของบ้านแม่แสมคือ ผ้าย้อมสีจากต้นฮ่อมจะให้สีน้ำเงินเข้ม และลูกมะเกลือจะให้สีเทาไปจนถึงดำ สีที่ใช้แซมสำหรับทำลายผ้า ก็จะมาจากพืชที่ปลูกหรือหาได้ในหมู่บ้าน
บ้านห้วยไร่ ตั้งอยู่ไม่ห่างจากบ้านแม่แสมมากนัก โดดเด่นด้วยการย้อมผ้าจากดินแดง ได้ผ้าสีส้ม ตามความเชื่อของชาวบ้านที่นี่ การขุดดินในบ้านเป็นเรื่องผิดผี ดังนั้นจึงต้องออกไปขุดดินในที่สาธารณะ เช่น ที่โรงเรียน
บ้านไม้สลี ใช้สีย้อมจากผลไม้ป่า นั่นคือ ลูกมะขามป้อม สีที่ได้ออกมาจะเป็นสีดำแกมเขียวหรือเทา ซึ่งสีที่ได้นี้มาจากความบังเอิญของบรรพบุรุษ ที่ไปตัดกิ่งมะขามป้อมแล้วมีสีติดมือ จึงทดลองนำมาย้อมผ้าจนได้สีที่สวยงาม
บ้านไม้ตะเคียน นิยมสกัดสีจากเปลือกไม้และต้นไม้ในท้องถิ่น เช่น ไม้ฝางให้สีชมพูอมม่วง, เปลือกประดู่ ได้สีแดง, ใบเพกา ได้สีเหลือง
การเดินทางมาที่นี่สิ่งที่เราเห็นมากกว่า การนำธรรมชาติมาเป็นสีย้อมผ้า คือคนที่นี่ยังพึ่งพาธรรมชาติทั้งเรื่องการกิน การอยู่ และที่สำคัญคือพวกเขาพยายามใช้ทรัพยากรที่มีแบบรักษาเอาไว้ เพื่อที่จะให้ลูกหลานเขาต่อไป
ติดตามได้ในรายการซีรีส์วิถีคน วันเสาร์ที่ 20 เมษายน 2566 เวลา 14.30 - 15.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live