เรื่องราวชีวิตชาวกะเหรี่ยงในหมู่บ้านคลิตี้ล่าง อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี ที่ต้องใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับสายน้ำคลิตี้ที่ปนเปื้อนสารตะกั่วมานานกว่า 20 ปี ส่งผลให้น้ำและสัตว์น้ำมีสารตะกั่วสะสมในปริมาณที่เกินค่ามาตรฐานความปลอดภัยเป็น 10 เป็น 100 เท่า
"คลิตี้" กลายเป็น "สายน้ำพิษ" ตั้งแต่โรงแต่งแร่ของบริษัทแห่งหนึ่ง ซึ่งตั้งอยู่เหนือหมู่บ้าน ปล่อยน้ำเสียปนเปื้อนสารตะกั่วลงสู่ลำห้วยคลิตี้ คาดการณ์ว่ามีตะกั่วในลำห้วยตลอดระยะทาง 20 กิโลเมตร ไม่ต่ำกว่า 45,000 ตัน
ในช่วงปี 2541 - 2543 สารตะกั่วที่ปนเปื้อนในลำห้วยคลิตี้ ทำให้สัตว์น้ำ ปู ปลา ตายเกลื่อนลำน้ำ แม้แต่วัว ควายที่เลี้ยงไว้ ก็ตายคาริมน้ำ ชาวบ้านต่างเจ็บป่วยและล้มตายด้วยโรคร้าย ซึ่งผู้เฒ่าผู้แก่บอกว่าไม่เคยพบเจอมาก่อน
ส่วนชาวบ้านที่รอดชีวิต พบว่ามีสารตะกั่วสะสมอยู่ในเลือดในปริมาณสูงเกินเกณฑ์มาตรฐานหลายเท่าตัว เด็ก ๆ ที่เติบโตมา หลายคนต้องพิการทั้งทางร่างกายและสมอง จนต่อมาสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกาญจนบุรี ต้องประกาศงดให้ชาวบ้านจับสัตว์น้ำในลำห้วยคลิตี้มาบริโภค เพราะเป็นอันตราย
สารตะกั่วหลายหมื่นตัน ยังคงอยู่ในลำห้วย เช่นเดียวกับชาวกะเหรี่ยง ที่ยังคงต้องอยู่กับสายน้ำที่เป็นพิษอย่างไม่มีทางเลือก
ติดตามชมในรายการแพะ เดอะซีรีส์ ในวันพฤหัสบดีที่ 19 ก.ค. 61 เวลา 20.30 - 21.10 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
เรื่องราวชีวิตชาวกะเหรี่ยงในหมู่บ้านคลิตี้ล่าง อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี ที่ต้องใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับสายน้ำคลิตี้ที่ปนเปื้อนสารตะกั่วมานานกว่า 20 ปี ส่งผลให้น้ำและสัตว์น้ำมีสารตะกั่วสะสมในปริมาณที่เกินค่ามาตรฐานความปลอดภัยเป็น 10 เป็น 100 เท่า
"คลิตี้" กลายเป็น "สายน้ำพิษ" ตั้งแต่โรงแต่งแร่ของบริษัทแห่งหนึ่ง ซึ่งตั้งอยู่เหนือหมู่บ้าน ปล่อยน้ำเสียปนเปื้อนสารตะกั่วลงสู่ลำห้วยคลิตี้ คาดการณ์ว่ามีตะกั่วในลำห้วยตลอดระยะทาง 20 กิโลเมตร ไม่ต่ำกว่า 45,000 ตัน
ในช่วงปี 2541 - 2543 สารตะกั่วที่ปนเปื้อนในลำห้วยคลิตี้ ทำให้สัตว์น้ำ ปู ปลา ตายเกลื่อนลำน้ำ แม้แต่วัว ควายที่เลี้ยงไว้ ก็ตายคาริมน้ำ ชาวบ้านต่างเจ็บป่วยและล้มตายด้วยโรคร้าย ซึ่งผู้เฒ่าผู้แก่บอกว่าไม่เคยพบเจอมาก่อน
ส่วนชาวบ้านที่รอดชีวิต พบว่ามีสารตะกั่วสะสมอยู่ในเลือดในปริมาณสูงเกินเกณฑ์มาตรฐานหลายเท่าตัว เด็ก ๆ ที่เติบโตมา หลายคนต้องพิการทั้งทางร่างกายและสมอง จนต่อมาสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกาญจนบุรี ต้องประกาศงดให้ชาวบ้านจับสัตว์น้ำในลำห้วยคลิตี้มาบริโภค เพราะเป็นอันตราย
สารตะกั่วหลายหมื่นตัน ยังคงอยู่ในลำห้วย เช่นเดียวกับชาวกะเหรี่ยง ที่ยังคงต้องอยู่กับสายน้ำที่เป็นพิษอย่างไม่มีทางเลือก
ติดตามชมในรายการแพะ เดอะซีรีส์ ในวันพฤหัสบดีที่ 19 ก.ค. 61 เวลา 20.30 - 21.10 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live