ค้นหา
ทีวีออนไลน์
เว็บไซต์ในเครือ
เว็บไซต์บริการ

ฟักแม้ว กินแล้วดีคิดถึงบ้าน

ออกอากาศ2 มี.ค. 68

การปลูกฟักแม้วบนดอย: จากช่างยนต์สู่เกษตรกรรุ่นใหม่

ฟักแม้ว หรือที่รู้จักในชื่อ ซาโยเต้ และมะเขือเครือ เป็นพืชตระกูลแตงที่มีถิ่นกำเนิดจากเม็กซิโกและอเมริกากลาง ปัจจุบันมีการปลูกแพร่หลายทั่วโลกรวมถึงในประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือที่มีอากาศเย็นและความสูงเหมาะสมต่อการเจริญเติบโต

ลักษณะและสายพันธุ์ของฟักแม้ว

ฟักแม้วมี 2 สายพันธุ์หลัก:

  • สายพันธุ์ทรงยาว: ลูกมีลักษณะยาวประมาณหนึ่งคืบ ให้ผลผลิตน้อยกว่า แต่นิยมปลูกเพื่อเก็บยอดอ่อนสำหรับประกอบอาหาร
  • สายพันธุ์ทรงปุ้ม: ให้ผลดก เหมาะสำหรับการปลูกเพื่อเก็บผลผลิต

วิธีการปลูกฟักแม้ว

การเตรียมพันธุ์

การขยายพันธุ์ฟักแม้วทำได้โดยใช้ลูกแก่อายุ 5 - 6 เดือน นำไปบ่มในกระสอบประมาณ 20 วัน จนเกิดร่องตรงกลางและมีใบงอกออกมา จึงนำไปปลูกได้

การเตรียมแปลงปลูก

  1. เลือกพื้นที่ที่มีดินร่วนซุย ไม่แข็งหรือเหนียวจนเกินไป
  2. ขุดดินทำเป็นเนินสูง เพื่อป้องกันน้ำท่วมขังที่โคนต้น
  3. สร้างค้างสูงประมาณ 2 เมตร 20 เซนติเมตร ฝังลงดิน 50 เซนติเมตร
  4. ทำระบบเชือกในแนวนอน ห่างกันประมาณ 50 เซนติเมตร

การดูแลรักษา

การให้น้ำ

  • ให้น้ำผ่านระบบสปริงเกอร์
  • ให้น้ำทุก 3 วัน หรือสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
  • ระยะเวลาให้น้ำประมาณ 30 นาที ปรับตามสภาพอากาศ

การใส่ปุ๋ย

ใช้ปุ๋ยหมักจากวัสดุธรรมชาติ:

  • ฟางอัดก้อน
  • มูลวัว
  • หัวเชื้อ พด.1
  • หมักทิ้งไว้ 1.5 - 2 เดือน
  • ใส่รอบโคนต้นเพื่อให้รากเจริญเติบโตดี

การป้องกันกำจัดศัตรูพืช

ใช้วิธีธรรมชาติในการกำจัดแมลง:

  1. ใช้กับดักกาวเหนียวสีเหลือง
  2. ทำน้ำหมักสมุนไพรไล่แมลง (สูตร พด.7) จาก:
  • ต้นสาบเสือ
  • บอระเพ็ด
  • ตะไคร้หอม
  • กากน้ำตาล
  • หัวเชื้อ พด.7

การเก็บเกี่ยวและการจัดการผลผลิต

ระยะเวลาการเก็บเกี่ยว

  • เริ่มให้ผลผลิตหลังปลูก 3 เดือน
  • สามารถเก็บผลผลิตได้ตลอดทั้งปี
  • ต้องคอยแต่งใบเพื่อไม่ให้ทรงพุ่มทึบเกินไป

การบรรจุและการเก็บรักษา

  • บรรจุในถุงที่มีรูระบายอากาศ
  • ไม่ต้องล้างผลผลิตก่อนบรรจุเพื่อป้องกันการช้ำ
  • เก็บในตู้เย็นได้นานถึง 1 เดือน

การแปรรูปและการบริโภค

ฟักแม้วสามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย:

  • รับประทานผลอ่อนแบบสด
  • นำไปผัดกับไข่
  • ผัดยอดอ่อนกับน้ำมันหอย
  • ใช้ในการตำส้มตำ

ข้อควรระวังในการปลูก

  1. เลือกพื้นที่ที่มีอากาศเย็น ความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 800 - 1,200 เมตร
  2. หลีกเลี่ยงการปลูกในพื้นที่อากาศร้อน เพราะต้นจะเหลืองและตายได้
  3. ระวังการวางลูกฟักแม้วตอนปลูก ต้องวางในแนวนอนเท่านั้น
  4. ระมัดระวังหนามที่ผลเมื่อแก่จัด

การปลูกฟักแม้วเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับเกษตรกรในพื้นที่สูง ด้วยการดูแลที่ไม่ซับซ้อน ให้ผลผลิตต่อเนื่อง และสามารถสร้างรายได้ที่ดี การทำเกษตรแบบธรรมชาติโดยไม่ใช้สารเคมีช่วยให้ได้ผลผลิตที่ปลอดภัยต่อผู้บริโภคและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ติดตามชมรายการมหาอำนาจบ้านนา วันอาทิตย์ที่ 2 มีนาคม 2568 เวลา 16.05 - 16.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live

การปลูกฟักแม้วบนดอย: จากช่างยนต์สู่เกษตรกรรุ่นใหม่

ฟักแม้ว หรือที่รู้จักในชื่อ ซาโยเต้ และมะเขือเครือ เป็นพืชตระกูลแตงที่มีถิ่นกำเนิดจากเม็กซิโกและอเมริกากลาง ปัจจุบันมีการปลูกแพร่หลายทั่วโลกรวมถึงในประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือที่มีอากาศเย็นและความสูงเหมาะสมต่อการเจริญเติบโต

ลักษณะและสายพันธุ์ของฟักแม้ว

ฟักแม้วมี 2 สายพันธุ์หลัก:

  • สายพันธุ์ทรงยาว: ลูกมีลักษณะยาวประมาณหนึ่งคืบ ให้ผลผลิตน้อยกว่า แต่นิยมปลูกเพื่อเก็บยอดอ่อนสำหรับประกอบอาหาร
  • สายพันธุ์ทรงปุ้ม: ให้ผลดก เหมาะสำหรับการปลูกเพื่อเก็บผลผลิต

วิธีการปลูกฟักแม้ว

การเตรียมพันธุ์

การขยายพันธุ์ฟักแม้วทำได้โดยใช้ลูกแก่อายุ 5 - 6 เดือน นำไปบ่มในกระสอบประมาณ 20 วัน จนเกิดร่องตรงกลางและมีใบงอกออกมา จึงนำไปปลูกได้

การเตรียมแปลงปลูก

  1. เลือกพื้นที่ที่มีดินร่วนซุย ไม่แข็งหรือเหนียวจนเกินไป
  2. ขุดดินทำเป็นเนินสูง เพื่อป้องกันน้ำท่วมขังที่โคนต้น
  3. สร้างค้างสูงประมาณ 2 เมตร 20 เซนติเมตร ฝังลงดิน 50 เซนติเมตร
  4. ทำระบบเชือกในแนวนอน ห่างกันประมาณ 50 เซนติเมตร

การดูแลรักษา

การให้น้ำ

  • ให้น้ำผ่านระบบสปริงเกอร์
  • ให้น้ำทุก 3 วัน หรือสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
  • ระยะเวลาให้น้ำประมาณ 30 นาที ปรับตามสภาพอากาศ

การใส่ปุ๋ย

ใช้ปุ๋ยหมักจากวัสดุธรรมชาติ:

  • ฟางอัดก้อน
  • มูลวัว
  • หัวเชื้อ พด.1
  • หมักทิ้งไว้ 1.5 - 2 เดือน
  • ใส่รอบโคนต้นเพื่อให้รากเจริญเติบโตดี

การป้องกันกำจัดศัตรูพืช

ใช้วิธีธรรมชาติในการกำจัดแมลง:

  1. ใช้กับดักกาวเหนียวสีเหลือง
  2. ทำน้ำหมักสมุนไพรไล่แมลง (สูตร พด.7) จาก:
  • ต้นสาบเสือ
  • บอระเพ็ด
  • ตะไคร้หอม
  • กากน้ำตาล
  • หัวเชื้อ พด.7

การเก็บเกี่ยวและการจัดการผลผลิต

ระยะเวลาการเก็บเกี่ยว

  • เริ่มให้ผลผลิตหลังปลูก 3 เดือน
  • สามารถเก็บผลผลิตได้ตลอดทั้งปี
  • ต้องคอยแต่งใบเพื่อไม่ให้ทรงพุ่มทึบเกินไป

การบรรจุและการเก็บรักษา

  • บรรจุในถุงที่มีรูระบายอากาศ
  • ไม่ต้องล้างผลผลิตก่อนบรรจุเพื่อป้องกันการช้ำ
  • เก็บในตู้เย็นได้นานถึง 1 เดือน

การแปรรูปและการบริโภค

ฟักแม้วสามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย:

  • รับประทานผลอ่อนแบบสด
  • นำไปผัดกับไข่
  • ผัดยอดอ่อนกับน้ำมันหอย
  • ใช้ในการตำส้มตำ

ข้อควรระวังในการปลูก

  1. เลือกพื้นที่ที่มีอากาศเย็น ความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 800 - 1,200 เมตร
  2. หลีกเลี่ยงการปลูกในพื้นที่อากาศร้อน เพราะต้นจะเหลืองและตายได้
  3. ระวังการวางลูกฟักแม้วตอนปลูก ต้องวางในแนวนอนเท่านั้น
  4. ระมัดระวังหนามที่ผลเมื่อแก่จัด

การปลูกฟักแม้วเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับเกษตรกรในพื้นที่สูง ด้วยการดูแลที่ไม่ซับซ้อน ให้ผลผลิตต่อเนื่อง และสามารถสร้างรายได้ที่ดี การทำเกษตรแบบธรรมชาติโดยไม่ใช้สารเคมีช่วยให้ได้ผลผลิตที่ปลอดภัยต่อผู้บริโภคและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ติดตามชมรายการมหาอำนาจบ้านนา วันอาทิตย์ที่ 2 มีนาคม 2568 เวลา 16.05 - 16.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live

ละครดี ซีรีส์เด่น

ดูทั้งหมด
ละครบ้านชนะใจ

♫ ♫ Songs Popular ♫ ♫

ดูทั้งหมด

คลิปมาใหม่

คนดูเยอะ 👀

ดูทั้งหมด

เสน่ห์ประเทศไทย