ท่ามกลางวงดนตรีน้อยใหญ่ที่เกิดขึ้นมากมายในวงการดนตรีไทย ในยุคที่ใครๆก็เป็นนักดนตรีได้ ขอแค่ให้มีความกล้าแสดงออก ยังมีวงดนตรีอีกอิสระวงหนึ่งชื่อภูมิจิต พวกเขารวมตัวกันมากว่า 10 ปี เพื่อร่วมกันทำตามความฝันในการเป็นศิลปิน และหวังว่าอาชีพนักดนตรีจะทำให้พวกเขาสามารถดำรงชีวิตได้แต่แล้วพวกเขาก็ได้พบกับความจริงที่ว่าการเป็นนักดนตรีนั้น ไม่สามารถหาเงินเลี้ยงชีพได้จริง พวกเขาจึงต้องทำงานประจำเพื่อเลี้ยงชีวิต แล้วใช้เวลาว่างในการไล่ตามความฝันของตัวเองต่อไป ...
เพราะขยะ คือ ผลผลิตของเมืองที่ไม่มีวันจบสิ้น จากการบริโภคของผู้คนทุกเพศทุกวัย กลายเป็นปัญหาที่ต้องรวมกันแก้ไขจากหลายภาคส่วน ทั้งจากผู้บริโภคเองที่ต้องลดจำนวนการใช้และช่วยแยกขยะ เพื่อส่งต่อให้ภาครัฐนำไปกำจัดก่อนที่จะเกิดปัญหาอื่นๆ ตามมาเรือรับซื้อของเก่า คือ หนึ่งในกลไกการจัดการปัญหาขยะวิธีหนึ่ง ของผู้คนที่อาศัยอยู่ใกล้แม่น้ำลำคลอง เพราะพวกเขามองเห็นคุณค่าของขยะและเศษวัสดุเหลือใช้ โดยพวกเขารับซื้อจากชาวบ้าน แล้วนำไปส่งต่อให้กับโรงงานคัดแยกขยะ เพื่...
ณ ประเทศเมียนมาร์ ดินแดนซึ่งกล่าวกันว่ามีความลึกลับที่สุดในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ เต็มไปด้วยเสน่ห์และเอกลักษณ์อันโดดเด่นทั้งด้านศิลปะ วัฒนธรรม รวมถึงการละเล่นซึ่งเป็นที่นิยมชนิดหนึ่ง ชื่อว่า “ชินลง” “ชินลง” คือกีฬาโบราณที่มีการสืบทอดมานานนับพันปี โดยมีลักษณะการเล่นคล้ายกับ “ตะกร้อวง” บ้านเรา แต่โดดเด่นที่ท่วงท่าลีลาการเตะอันแสนมหัศจรรย์ ซึ่งแฝงไว้ด้วยแนวคิดการเป็นผู้ให้และผู้รับระหว่างกัน เป็นที่สนใจของชาวต่างชาติจนต้องมาร่วมฝึกเล่นกันอยู่หลายคน โ...
เป็นเวลากว่าสิบปีแล้วที่ ‘งิ่ง’ ‘ธา’ และ ‘เกลือ’ รวมตัวกันเล่นละครใบ้ ในนามคณะ “เบบี้ไมม์” เพื่อมอบความสุขให้แก่ผู้คนโดยปราศจากคำพูด ซึ่งพวกเขาเรียนรู้สิ่งเหล่านี้มาจากต้นธารแห่งวงการละครใบ้คนหน้าขาว ‘ไพฑูรย์ ไหลสกุล’ หรือ ‘พี่อั๋น’ ที่น้องๆ ในวงการละครรู้จักกันดี ตลอดเวลาที่ผ่านมา “เบบี้ไมม์” ได้สร้างสรรค์งานแสดงรูปแบบต่างๆ ที่ให้ความบันเทิง สนุกสนานและเข้าใจง่าย โดยมีแรงบันดาลใจมาจากจินตนาการของเด็กๆ จนได้เดินทางไปแสดงในที่ต่างๆ มากมายทั้งในแล...
เปลวไฟที่ลุกโชย พร้อมเสียงกระทบการเคาะตะหลิวกับกะทะของผัดผัก ที่เตรียมเสิร์ฟใส่จานให้กับลูกค้า เปรียบได้กับความรุ่งเรือง และโรยราของ ร้านข้าวต้มเก่าแก่นาม "ซำฮะเฮง" ที่อยู่คู่เวิ้งนครเกษมย่านการค้าเก่าแก่ยุคแรกๆ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์มายาวนานจากเด็กชายที่ค่อยช่วยพ่อหยิบจับถ้วยชามพร้อมเรียนรู้การทำอาหาร จนกระทั่งมารับช่วงต่อกิจการ ยืนยัดปรับเปรียบรูปแบบการขายอาหารให้เหมาะสม กับความต้องการของลูกค้าแต่ละยุคสมัย ก็นับเป็นเวลากว่า 50 ปีแล้ว ที่เฮียมรรคย...
กรุงเทพมหานคร เมืองหลวงที่คราคร่ำไปด้วยผู้คนมากมาย หลั่งไหลกันมาจากทั่วสารทิศ เพื่อมาใช้ชีวิตและแสวงหาโอกาสความก้าวหน้าในการงาน เมื่อถึงช่วงเทศกาลวันหยุดยาวสำคัญๆ อย่างปีใหม่และสงกรานต์ ผู้คนเหล่านั้นก็ทยอยเดินทางออกจากเมืองหลวง กลับไปยังถิ่นที่มาเพื่อใช้เวลาอยู่กับครอบครัว เป็นโอกาสเพียงไม่กี่ครั้งในรอบปีที่ครอบครัวจะอยู่พร้อมหน้าแต่พวกเขาต้องแลกสิ่งนี้มาด้วยการเดินทางแสนยากลำบาก สภาพการจราจรที่คับคลั่งบนท้องถนน เพราะผู้คนก็ต่างออกเดินทางไปพร้อม...
พื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้ เป็นพื้นที่ที่มีประวัติศาสตร์การเมืองที่ยาวนาน และมีอัตลักษณ์ความเป็นมลายูที่เด่นชัด ทั้งจากศาสนา ภาษา วัฒนธรรม และลักษณะทางภูมิศาสตร์ รวมถึงเรื่องราวและตำนานต่างๆ ซึ่งมักแฝงอยู่ในชื่อหมู่บ้านรอบพื้นที่นั้นแต่เมื่อวันหนึ่งหน่วยงานราชการจากส่วนกลาง เข้ามาจัดทำป้ายทางหลวง ป้ายชื่อหมู่บ้าน รวมถึงเอกสารต่างๆ ในพื้นที่ ก็ได้มีการเปลี่ยนชื่อเรียกหมู่บ้านจากเดิมให้เพี้ยนไป กลายเป็นชื่อที่ไม่เหมาะสม และไม่สื่อถึงเรื่องราวที่มาข...
หลังจากใช้เวลาเตรียมตัวเป็นสามเณรี ที่วัตรทรงธรรมกัลยาณีเป็นเวลากว่า 3 วัน ก็ถึงวันบรรพชาของเหล่านาคินี ในวันนี้มีผู้คนมากหน้าหลายตามาร่วมงาน ซึ่งส่วนใหญ่ก็คือ ครอบครัว พ่อแม่ รวมถึงสามีและลูกของนาคินีเหล่านี้ พิธีการในวันนี้ก็คือการปลงผมและรับผ้าไตรเพื่อบรรพชา จากนั้นสามเณรีที่ได้เข้าสู่ร่มกาสาวพัสตร์ จะนุ่งเหลืองอยู่ในสมณะเพศตลอดระยะเวลากว่า 7 วัน และใช้ชีวิตเหมือนบรรพชิต ทั้งการบิณฑบาตร ศึกษาธรรมวินัย ศึกษาภาษาบาลี ทั้งการอ่านและเขียน เพื่อสืบ...
เมื่อปลายเดือนพฤศจิกายนปี 2556 ที่วัตรทรงธรรมกัลยาณี ในอำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม มีผู้หญิงราว 40 คนมารวมตัวกัน เพื่อฟังการปฐมนิเทศน์จาก หลวงแม่ธัมมนันทา ภิกษุณี เจ้าอาวาสวัตรทรงธรรมกัลยาณี ผู้หญิงเหล่านี้มาจากหลากหลายอาชีพ แต่แตกต่างทั้งฐานะและอายุมีตั้งแต่ผู้บริหารระดับสูงขององค์กรขนาดใหญ่ ไปจนถึงนักเรียนนอกที่สนใจพุทธศาสนา พวกเธอมีความตั้งใจเดียวกันนั้นก็คือ การได้บวชเป็นสามเณรี ทุกคนต้องนุ่งขาวห่มขาวถือศีล และท่องจำคำขอบวชอยู่ที่วัดเป็นระยะเวลา...
คนบางคนเล่นเกม เพื่อการผ่อนคลายฆ่าเวลา บางคนเล่นเกมเพื่อพัฒนาทักษะความรู้ให้กับตัวเอง แต่ขณะเดียวกันบางคนมองว่าเกมเป็นสิ่งไร้สาระ เป็นเรื่องสำหรับเด็กๆ และก็สิ้นเปลืองโดยใช้เหตุ และหลายคนก็เชื่อด้วยว่า เกมนั้นเป็นต้นเหตุในการบ่มเพาะความรุนแรงในเยาวชน จนนำมาซึ่งปัญหามากมาย ตั้งแต่ปัญหาสุขภาพกายสุขภาพจิตไปจนถึงปัญหาอาชญากรรม แต่สำหรับ อาร์ม อภิสิทธิ์ วงษ์สนิท ที่เกมได้กลายมาเป็นชีวิตของเขานั้น เขาไม่เคยมองว่าเกมเป็นสิ่งไร้สาระ ถ้าได้ลองทำความเข้าใจ...
แม้ว่า เอลวิส เพลสลี่ ศิลปินระดับตำนานเจ้าของฉายา คิง ออฟ ร็อค แอนด์ โรล จะล่วงลับจากโลกนี้ไปแล้วถึง 37 ปี แต่บุคลิกท่าทาง การเล่นดนตรีที่โดดเด่น และเสียงร้องที่ไพเราะของเขาก็ยังเป็นที่จดจำและน่าหลงไหล เขาจึงกลายเป็นแรงบันดาลใจให้แก่ใครหลายคนที่อยากจะเป็นแบบเอลวิส ทั้งการใช้ชีวิตและการแสดงออก อันทำให้ตำนานของราชาเพลงร็อกผู้นี้ยังโด่งดังและมีผู้สืบทอดมาจนถึงทุกวันนี้ วิชญ ผาติหัตถกร คือนักร้องรุ่นใหม่ที่หลงไหลในความเป็นเอลวิสอย่างจริงจัง เขาใช้ชี...
แร่ใยหิน เป็นวัสดุธรรมชาติสารพัดประโยชน์ ด้วยคุณสมบัติที่ทั้งเหนียวและทนไฟ ทำให้มนุษย์ใช้แร่ใยหินกับวัสดุต่างๆในครัวเรือนมาหลายร้อยปี จนกระทั่งเทคโนโลยีทางการแพทย์พัฒนาขึ้น จึงได้มีการค้นพบพิษภัยของแร่ใยหินต่อร่างกายของมนุษย์ ส่งผลให้มันกลายมาเป็นสิ่งต้องห้ามในประเทศพัฒนาแล้วหลายประเทศ แต่ปัจจุบันก็ยังคงมีประเทศพัฒนาอยู่อีกบางประเทศที่อนุญาตให้ใช้อยู่ อย่างเช่น อินเดียและไทย สมบูรณ์ ศรีคำดอกแข อดีตคนงานทอผ้าที่สูญเสียปอดไปกว่าครึ่ง เพราะฝุ่นฝ้ายท...
ด้วยสภาพสังคมและการดำรงชีวิตของคนในปัจจุบัน ที่ดำเนินไปอย่างรวดเร็ว หลายๆ สิ่งที่ไม่ได้รับการพัฒนา ก็มักถูกกลืนหายไปตามกระแสของการเปลี่ยนแปลง แต่ท่ามการชุมชนเมืองสมัยใหม่ ก็ยังมีบางสิ่งบางอย่างแฝงตัวอย่างกลมกลืน เช่น ร้านตัดผมแบบบาร์เบอร์ และร้านออกแบบรับตัดเสื้อผ้าที่นับวันจะหาได้ยากยิ่งขึ้น สิ่งนึงที่ทำให้เขาดำรงอาชีพนี้ต่อไปได้ ก็คือความรักในงานที่ทำ และการรู้จักปรับตัวไปตามยุคสมัย ซึ่งแน่นอนว่านี้ไม่ใช่เรื่องที่จะเรียนรู้กันได้ง่ายๆ ระหว่างทา...
“คุณเช่าหนังครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่” คนที่เช่าหลายคนอาจจะตอบนานจนจำไม่ได้ หรือเด็กรุ่นใหม่อาจจะไม่รู้จักร้านเช่าวิดิโอแล้วด้วยซ้ำแต่ในยุคนึงร้านเช่าวิดิโอแฝงอยู่ทุกซอกมุมของเมือง จนกลายเป็นสิ่งที่เราเห็นจนชินตา เรียกได้ว่าที่ไหนมีผู้คนอาศัยหนาแน่นที่นั้นก็ต้องมีร้านเช่าวิดิโอเป็นของคู่กัน เพราะร้านวิดิโอคือสถานที่รวบรวมความบันเทิงหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะหนังใหญ่ หนังเล็ก หนังไทย หนังเทศน์จะเริ่ดหรูอลังการสักเพียงไหน ทุกคนก็สามารถเช่ายืมไปดูที่บ้านได...
ปัจจุบันกิจกรรมทางการเมืองของนักศึกษา อาจจะไม่ใช่การเคลื่อนไหวที่สร้างผลกระทบใหญ่โตมากเท่าในอดีต แต่นั้นก็ไม่ได้หมายความว่ากิจกรรมนักศึกษาจะหายไปจากสังคมไทย อาร์มและโรม เป็นแกนนำการทำกิจกรรมส่งเสริมประชาธิปไตยด้านต่างๆ แต่สิ่งที่พวกเขาทำนั้นแตกต่างกันมากในเชิงอุดมการณ์ อาร์ม เป็นคนต่างจังหวัดชีวิตคลุกคลีการเมืองมาตั้งแต่เด็ก จึงตัดสินใจเลือกเรียนรัฐศาสตร์และตัดสินใจทำกิจกรรมตั้งแต่ปี 1 ทั้งการต่อด้านกฎหมายนิรโทษกรรม กิจกรรมช่วยเหลือชาวนาและเป็นตั...
“เมื่อทะเลเปลี่ยน วิถีชาวบ้านก็เปลี่ยน” วิถี...แห่งมรสุม สำรวจวิถีชีวิตของความเป็นอยู่และการใช้ชีวิตกับการเปลี่ยนแปลงในปัจจุบัน ที่มีผลกระทบอย่างไรต่อประมงพื้นบ้าน ในหมู่บ้านดาโต๊ะ ที่เคยรุ่งเรืองในด้านการประมง ยึดถืออาชีพการทำประมงในอ่าวปัตตานีเป็นอาชีพ หลักในการทำมาหากิน สืบทอดกันมาหลายรุ่นในภาวะปัจจุบัน ทรัพยากรในอ่าว ได้ลดน้อยลงอย่างรวดเร็วในระยะเวลา 10 -15 ปีที่ผ่านมา เกิดจากการเจริญเติบโตของจำนวนประชากรรอบอ่าว การเปลี่ยนแปลงนี้มีผลกระทบอย่...
การเรียนรู้เกิดขึ้นได้ทุกที่ ทุกเวลา ไม่ใช่เฉพาะในระบบการศึกษาเท่านั้น แต่ระบบการศึกษาแบบเดียว ไม่สามารถตอบสนองผู้เรียนที่มีความแตกต่างกันได้ ทั้งพื้นที่ บุคลิกภาพ ความสามารถเฉพาะตัว หรือทางวัฒนธรรม“การศึกษาทางเลือก” จึงเป็นทางหนึ่งเพื่อตอบโจทย์การเรียนรู้ที่สอดคล้องกับความต้องการที่แท้จริง แล้วในการดำรงอยู่ อะไรคือความหมายและคุณค่าของ “การศึกษาทางเลือก” ติดตามจากสารคดีก(ล)างเมือง ตอน “โรงเรียนของหนู” วันอาทิตย์ที่ 28 กันยายน 2557 เวลา 10.05 น. ท...
ที่บ้านหัวฝาย จังหวัดเชียงใหม่ กำลังจะมีการประชุมเรื่องสำคัญ เพราะบ้านห้วยฝายนั้นกำลังจะได้เป็นหมู่บ้านตัวอย่างในการทำแผนที่ "พื้นที่จัดการตัวเอง" วันนี้...ที่ประชุมแบบบ้านๆ ประกอบด้วยสมาชิกจากชุมชนบ้านหัวฝาย และผู้มาเยือนจากหมู่บ้านข้างเคียง เสียงจากวงสนทนาของพวกเขาชาวนา บอกว่านโยบายรัฐส่งผลต่อชีวิตคนปลูกข้าวอย่างไร, ทำไมชาวนาต้องทำความเข้าใจเรื่องกฎหมาย และอะไรคือ "ประชาธิปไตย" ของพวกเขาติดตามชมสารคดีก(ล)างเมือง ตอนเราชาวนาอยู่กับควาย วันอาทิตย...
ไม่มีใครที่ไม่รู้จัก “ลิเก” ศิลปะการแสดงที่อยู่คู่กับสังคมไทยมานาน และในอีกทาง ลิเกก็คืออาชีพเลี้ยงตนของศิลปินผู้เล่นคณะลิเก ‘ศรรัก’ จากจังหวัดสุโขทัย เป็นคณะลิเกเล็กๆ ที่เปิดโอกาสให้เด็กวัยรุ่นหนุ่มสาวที่ไม่ได้เรียนหนังสือ หรือไม่มีงานทำ ได้เข้ามาฝึกเล่น เพื่อเลี้ยงชีวิตและเพื่อสืบทอดวัฒนธรรม ลิเกคณะนี้จึงมีเด็กหน้าใหม่ๆ ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันขึ้นแสดงตามงานเล็กๆ น้อยๆ อยู่เสมอและในวันนี้นักแสดงลิเกหน้าใหม่ กำลังจะได้ขึ้นแสดงในงานใหญ่ระดับจังหวั...
พื้นที่ราบกลางเทือกเขาบรรทัด เรียกกันว่า "บ้านตระ" หมู่บ้านเก่าแก่สืบความย้อนหลังไปถึงสามร้อยปี เก่าแก่จนกระทั่งสวนที่ปลูกไว้ได้กลายเป็นป่า ชาวบ้านที่นี่ผ่านวันเวลาของยุคสมัย ของชุมชนที่เป็นเส้นทางค้าขายในสมัยโบราณ จนถึงยุคสงครามประชาชนระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐ กับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย จนถึงปัจจุบันที่ต้องต่อสู้กับสิทธิเหนือที่ทำกินของตัวเอง สิทธิเพื่อผืนที่ดินที่พวกเขาอาศัยสืบเนื่องมาตั้งแต่รุ่นทวดรุ่นย่า สารคดีก(ล)างเมืองวันนี้ จะพาไปพูดคุยก...
