เพราะทุกเรื่องราวมีความหมาย เราจึงรวบรวมทุกวันสำคัญ วันนี้ในอดีต เทศกาลและเหตุการณ์ที่น่าจดจำทั่วทุกมุมโลกมาให้คุณได้รู้ ผ่านการเล่าอดีต บันทึกปัจจุบัน รอบรู้ทุกวัน กับ Thai PBS On This Day ประจำเดือนมกราคม 2568

1 มีนาคม : วันรณรงค์สากลเพื่อยุติการเลือกปฏิบัติ (Zero Discrimination Day)

โครงการเอดส์แห่งสหประชาชาติ (UNAIDS) ได้กำหนดให้วันที่ 1 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันรณรงค์สากลเพื่อยุติการเลือกปฏิบัติ (Zero Discrimination Day)” เพื่อแก้ไขปัญหาของผู้ป่วยโรคเอดส์ ที่เคยได้รับประสบการณ์การถูกสังคมรังเกียจ ทั้งจากสถานศึกษาหรือสถานที่ทำงาน รวมถึงเพื่อสร้างสังคมที่ไม่มีการตีตราและการเลือกปฏิบัติ เป็นสังคมที่ทุกคนได้รับการปฏิบัติ โดยเคารพในสิทธิมนุษยชน ศักดิ์ศรีและความเป็นมนุษย์อย่างเท่าเทียมกัน

1 มีนาคม : วันบาริสตา (Barista Day)

“วันบาริสตา (Barista Day)” ตรงกับวันที่ 1 มีนาคม ของทุกปี เกิดขึ้นจากไอเดียของบริษัทผู้ผลิตนมอัลมอนด์รายหนึ่ง ที่อยากจะแสดงความขอบคุณเหล่าบาริสตาผู้ทำงานอย่างหนัก เพื่อรังสรรค์กาแฟแก้วโปรดให้พวกเราหอมกรุ่นและครุ่นคิดงานออกมาได้ในแต่ละวัน

คำว่า “บาริสตา (Barista)” น่าจะเป็นที่รู้จักครั้งแรกในประเทศอิตาลี ราว ๆ ปี 2481 โดยมีความหมายรวมไปถึงบาร์เทนเดอร์ที่ชงเครื่องดื่มต่าง ๆ ทั้งเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และกาแฟ แต่เมื่อคำนี้เข้ามาในสหรัฐอเมริกา ความหมายจึงแคบลง โดยเป็นคำเรียกเฉพาะเจาะจงถึงคนที่มีหน้าที่ดูแลเรื่องกาแฟ

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “กาแฟ” กับบทความที่น่าสนใจได้ทั้ง คำศัพท์คุ้นหู คนรักกาแฟ และ พรมน้ำเมล็ดเล็กน้อยก่อนบด ! ช่วยให้ “กาแฟ” รสชาติดีขึ้น หรือคลิกชม กาแฟจอมยุทธ กับการชงที่ไม่เหมือนใคร

3 มีนาคม : วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลก (World Wildlife Day)

“วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลก (World Wildlife Day)” มีจุดเริ่มต้นเมื่อวันที่ 3 มีนาคม 2516 ซึ่งเป็นวันที่ได้มีการก่อตั้งภาคีอนุสัญญาไซเตส (CITES) หรือ อนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้จะสูญพันธุ์ (The Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora)

มีขึ้นเพื่อจุดประสงค์ในการสร้างความตระหนักรู้ให้กับกลุ่มประเทศภาคีอนุสัญญาไซเตส (CITES) ทั้ง 178 ประเทศ ในการอนุรักษ์ทรัพยากรสัตว์ป่าและพันธุ์พืช รวมทั้งควบคุมการค้าสัตว์ป่าและพืชป่าหายากในระหว่างประเทศ เพื่อประโยชน์แห่งมวลมนุษยชาติ

คลิกชมภาพความสวยงามของ “สัตว์ป่าและพืชป่า” ได้ทั้ง VIPA ชวนดู : มองด้วยสายตา เห็นผ่านหัวใจ กับ Mind Traveller ชีพจรไพร และ ชวนชม “10 ภาพถ่ายสัตว์ป่า” ฝีมือการลั่นชัตเตอร์ของ “ม.ล.ปริญญากร วรวรรณ” ใน Mind Traveller

4 มีนาคม : วันปะการัง (Coral Day)

“วันปะการัง (Coral Day)” ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2539 ที่เมืองโอกินาวา ประเทศญี่ปุ่น เพื่อให้ผู้คนตระหนักถึงความสำคัญของ “ปะการัง” ซึ่งมีส่วนช่วยให้ระบบนิเวศทางทะเลมีความสมดุลต่อสิ่งแวดล้อมใต้ทะเลมากยิ่งขึ้น

ต่อมาในปี 2543 ได้มีการจัดตั้ง “ศูนย์วิจัยป้องกันแนวปะการัง” ที่เกาะชิระโฮะ เมืองอิชิงากิ จังหวัดโอกินาวา ประเทศญี่ปุ่น โดยใน “วันปะการัง (Coral Day)” นี้ ประเทศญี่ปุ่นจะมีการจัดกิจกรรมการอนุรักษ์ทางทะเลด้วย

เมืองโอกินาวา ประเทศญี่ปุ่น เป็นเมืองที่รู้จักกันในฐานะ “ทะเลที่มีปะการังมากที่สุดของโลก” โดยระหว่าง “เกาะอิชิงากิ” จนถึง “เกาะอิริโอโมเตะ” จะพบกับ “แนวปะการังเซคิเซโชโกะ (石西礁湖)” นับเป็นแนวปะการังที่ใหญ่ที่สุดในญี่ปุ่น และยังเป็นกลุ่มปะการังสีฟ้าที่มีคุณค่าติดอันดับโลก

จากการสำรวจพบว่า ปะการังประมาณ 200 ชนิดจากทั้งหมด 800 ชนิดบนโลก ได้รับการยืนยันว่ามีอยู่ที่เมืองโอกินาวา ประเทศญี่ปุ่น

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “ปะการัง” กับบทความที่น่าสนใจ รู้จักความสำคัญ “วันปะการัง” (Coral Day) 4 มี.ค. ของทุกปี

4 มีนาคม : วันอ้วนโลก (World Obesity Day)

เนื่องจากสถิติโลกชี้ว่า ผู้คนมีแนวโน้มอ้วนมากขึ้นทุกปี “สหพันธ์โรคอ้วนโลก (World Obesity Federation)” ภายใต้การกำกับดูแลขององค์การอนามัยโลก (World Health Organization : WHO) จึงได้กำหนดให้วันที่ 4 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันอ้วนโลก (World Obesity Day)”

เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจด้านปัญหา สาเหตุการเกิดโรค และวิธีการรักษาที่ถูกต้อง รวมทั้งให้ผู้คนได้ตระหนักว่า “ความอ้วน” เป็น “โรค” และมุ่งหวังที่จะ “หยุดวิกฤตโรคอ้วน (Obesity Crisis)” ที่มีผู้ป่วยอยู่ทั่วทุกมุมโลก ให้ได้ภายในปี 2568

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “วันอ้วนโลก (World Obesity Day)” กับเนื้อหาที่น่าสนใจ “วันอ้วนโลก” เด็กอ้วนพุ่งหลายประเทศ สะท้อนระบบอาหารล้มเหลว

4 มีนาคม 2332 : สหรัฐอเมริกา ประกาศใช้รัฐธรรมนูญอย่างเป็นทางการ

เมื่อวันที่ 4 มีนาคม 2332 สหรัฐอเมริกาได้ประกาศใช้ “รัฐธรรมนูญ” อย่างเป็นทางการ โดย 2 ใน 3 ของมลรัฐทั้งหมด ได้ให้สัตยาบันรัฐธรรมนูญฉบับนี้ ซึ่งได้แนวคิดในการแบ่งแยกอำนาจการปกครองมาจากหนังสือเจตนารมณ์แห่งกฏหมาย (The Spirit of Laws) ของมองเตสกิเออร์

“รัฐธรรมนูญ” จึงมีการแบ่งอำนาจการปกครองเป็นสามฝ่าย คือ นิติบัญญัติ บริหาร และตุลาการ มีลักษณะเป็นระบบคานอำนาจ (Checks And Balances) นับเป็นรัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษรที่เก่าแก่ที่สุดในโลก

5 มีนาคม : วันนักข่าว

วันที่ 5 มีนาคมของทุกปี ได้รับการยกย่องให้เป็น “วันนักข่าว” หรือ “วันสื่อสารมวลชนแห่งชาติ” ก่อตั้งขึ้นโดย “สมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทย” เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2498 โดย “นายโชติ มณีน้อย” นายกสมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทยในขณะนั้น ได้ริเริ่มวันสำคัญนี้ร่วมกับกลุ่มนักข่าวรุ่นบุกเบิกและเหล่าบรรณาธิการหนังสือพิมพ์กว่า 16 ฉบับในเวลานั้น

เจตนารมณ์สำคัญของ “วันนักข่าว” คือการตระหนักถึงความสำคัญของข่าวสาร ทั้งในแง่มุมของคนทำงาน หรือในแง่มุมของผู้เสพข่าวสาร โดยในปัจจุบัน “วันนักข่าว” มีการมอบรางวัลให้กับสื่อสารมวลชน อาทิ รางวัลนักข่าวดีเด่น รางวัลภาพข่าวดีเด่น โดยมุ่งหวังเพื่อเป็นกำลังใจ สร้างแรงบันดาลใจกับคนทำงาน เพื่อให้สร้างสรรค์ผลงานและเป็นกลไกหนึ่งในการพัฒนาสังคมต่อไป

8 มีนาคม : วันสตรีสากล (International Women's Day)

ความเป็นมาของ “วันสตรีสากล (International Women's Day)” เกิดขึ้นจากกรรมกรหญิงในโรงงานทอผ้า รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ได้พากันลุกฮือประท้วงให้นายจ้างเพิ่มค่าจ้าง และเรียกร้องสิทธิของพวกเธอ จากนั้นก็เกิดเหตุการณ์คล้ายกันในปี 2450 กรรมกรหญิงในโรงงานทอผ้าที่เมืองชิคาโก สหรัฐอเมริกา ไม่สามารถอดทนต่อการเอารัดเอาเปรียบ กดขี่ ทารุณ ของนายจ้างที่ใช้งานพวกเธอเยี่ยงทาสได้

ในที่สุด “คลาร่า เซทคิน (CLARE ZETKIN)” นักการเมืองสตรีสายแนวคิดสังคมนิยม ชาวเยอรมัน ก็ตัดสินใจปลุกระดมเหล่ากรรมกรสตรี ด้วยการนัดหยุดงานในวันที่ 8 มีนาคม 2450 ปีต่อมาในวันที่ 8 มีนาคม 2451 มีแรงงานหญิงกว่า 15,000 คน ร่วมเดินขบวนทั่วเมืองนิวยอร์ก เรียกร้องให้ยุติการใช้แรงงานเด็ก โดยมีคำขวัญการรณรงค์ว่า “ขนมปังกับดอกกุหลาบ” ซึ่งหมายถึงการได้รับอาหารที่พอเพียง พร้อม ๆ กับคุณภาพชีวิตที่ดี

จนกระทั่งในวันที่ 8 มีนาคม 2453 ความพยายามของกรรมกรสตรีกลุ่มนี้ก็ประสบผลสำเร็จ เมื่อมีตัวแทนสตรีจาก 17 ประเทศ เข้าร่วมประชุมสมัชชาสตรีสังคมนิยม ครั้งที่ 2 ณ เมืองโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก โดยในที่ประชุมได้ประกาศรับรองข้อเรียกร้องของบรรดากรรมกรสตรี ในระบบสาม 8 คือ

ลดเวลาทำงานเหลือวันละ 8 ชั่วโมง
ให้เวลาศึกษาหาความรู้ เพื่อพัฒนาศักยภาพ 8 ชั่วโมง
เวลาพักผ่อน 8 ชั่วโมง

และรับรองข้อเสนอของ “คลาร่า เซทคิน (CLARE ZETKIN)” ด้วยการกำหนดให้วันที่ 8 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันสตรีสากล (International Women's Day)”

สำหรับ “คลาร่า เซทคิน (CLARE ZETKIN)” เธอคือนักการเมืองสตรีแนวคิดสังคมนิยม หรือ มาร์กซิสต์ เธอเป็นชาวเยอรมันที่ต่อสู้เพื่อเรียกร้องสิทธิและความเสมอภาคของสตรีมาตลอดชีวิต จนได้รับการขนานนามจากกลุ่มองค์กรสตรีนานาชาติว่าเป็น “มารดาแห่งการเคลื่อนไหวสตรีสากล”

ในปี 2457 เธอได้ร่วมกับ “โรซา ลักเซมเบอร์ก (Rosa Luxemberg)” นักคิดสายแนวคิดสังคมนิยม รณรงค์ต่อต้านสงครามโลกครั้งที่ 1 ในนามของ “กลุ่มสปาร์ตาซิสต์”
ในปี 2461 เธอได้เข้าเป็นสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์เยอรมนี และได้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเยอรมนี หรือสภาไรซ์สตัก
ในปี 2463 - 2475 เธอเข้าเป็นแกนนำต่อต้าน “อดอล์ฟ ฮิตเลอร์” แห่งพรรคนาซี และต่อต้านการใช้อำนาจเผด็จการ

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “พลังสตรี” กับบทความที่น่าสนใจได้ทั้ง “คลาร่า เซทคิน” จากกรรมกรทอผ้า สู่มารดาแห่งวันสตรีสากล และ Thai PBS PODCAST : ชวนรู้จัก “ไอดา เฮนเรียตต้า ไฮด์” นักวิจัยหญิงที่ต่อสู้กับความไม่เท่าเทียม

10 มีนาคม 2529 : “ดาวหางฮัลเลย์” ปรากฏบนฟากฟ้าเมืองไทยครั้งล่าสุด

ทุก 75 ปี “ดาวหางฮัลเลย์ (Halley's Comet)” จะปรากฏตัวให้เห็นบนท้องฟ้า นี่คือดาวหางที่มีความสว่างมาก สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ถือเป็นดาวที่มีการบันทึกข้อมูลไว้มากที่สุดและยาวนานที่สุด ตั้งแต่ปี 303

ในปี 2248 “เอ็ดมันด์ ฮัลเลย์ (Edmond Halley)” นักดาราศาสตร์ นักคณิตศาสตร์ นักวิชาการฝนดาวตก และนายแพทย์ชาวอังกฤษ ได้คำนวณว่า จะมีดาวหางดวงเดียวกันปรากฏบนท้องฟ้า ไล่เลียงไปตั้งแต่ปี 2074 , ปี 2150 และในปี 2225

เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2529 “ดาวหางฮัลเลย์ (Halley's Comet)” ได้ปรากฏบนฟากฟ้าเมืองไทยอีกครั้ง หลังจากครั้งล่าสุดในสมัยรัชกาลที่ 5 โดยครั้งต่อไป “ดาวหางฮัลเลย์ (Halley's Comet)” จะกลับมาในปี 2604

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “ดาวหางฮัลเลย์ (Halley's Comet)” กับบทความที่น่าสนใจได้ทั้ง ‘ฮัลเลย์’ การเดินทางของดาวหาง และความรัก และ Thai PBS Sci & Tech : Didyouknow #ดาวหางฮัลเลย์ เป็นดาวหางเพียงดวงเดียวที่เห็นได้ 2 ครั้ง ในช่วงชีวิตหนึ่งของมนุษย์

11 มีนาคม 2498 : “เซอร์ อเล็กซานเดอร์ เฟลมิง” ผู้คิดค้นยาเพนิซิลิน เสียชีวิต

“เซอร์ อเล็กซานเดอร์ เฟลมิง (Sir Alexander Fleming)” แพทย์ นักวิทยาศาสตร์ นักชีววิทยา นักเภสัชวิทยา และนักพฤกษศาสตร์ชาวสกอตแลนด์ เกิดเมื่อวันที่ 6 สิงหาคม 2424 ในดาร์เวล สหราชอาณาจักร

ผลงานที่มีชื่อเสียงของเขาคือ การค้นพบเชื้อราเพนิซิลเลียม (Penicillium sp.) ซึ่งนำไปสู่การค้นพบ “ยาปฏิชีวนะเพนิซิลิน (Penicillin)” ยาปฏิชีวนะตัวแรกของโลกที่สามารถช่วยชีวิตคนนับล้าน ทำให้เขาได้รับรางวัลโนเบล สาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ ในปี 2488

“เซอร์ อเล็กซานเดอร์ เฟลมิง (Sir Alexander Fleming)” เสียชีวิตเมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2498 ที่กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร ขณะมีอายุได้ 73 ปี

คลิกอ่านเกร็ดความรู้กับบทความที่น่าสนใจ อเล็กซานเดอร์ เฟลมิง ผู้คิดค้นยา “เพนิซิลิน” จากความไม่ระมัดระวัง สู่แนวทางการรักษาสมัยใหม่

12 มีนาคม 2468 : “ดร.ซุน ยัตเซ็น (Sun Yat-sen)” หัวหน้าพรรคก๊ก มิน ตั๋ง ถึงแก่อนิจกรรม

“ดร.ซุน ยัตเซ็น (Sun Yat-sen)” ผู้นำทางการเมือง และนักปฏิวัติของจีน เกิดที่เมืองเซียงซัน กวางเจา มณฑลกวางตุ้ง เขามีความตื่นตัว กระตือรือร้นและสนใจสิ่งใหม่ ๆ ตลอดเวลา มีความรู้รอบด้าน ทั้งศาสตร์ของจีนโบราณ ชื่นชอบวรรณคดีของยุค 3 จักรพรรดิ ยุคตังฮั่นและไซฮั่น

ส่วนศาสตร์ตะวันตก เขาชื่นชอบทฤษฎีวิวัฒนาการของชาร์ลส์ ดาร์วิน ด้านศาสนาเขานับถือพระเยซูคริสต์ เทิดทูนพระเจ้าทัง พระเจ้าอู่ของจีน และประธานาธิบดีจอร์จ วอชิงตันของสหรัฐอเมริกา

ในปี 2452 “ดร.ซุน ยัตเซ็น (Sun Yat-sen)” ในฐานะหัวหน้าพรรคก๊ก มิน ตั๋ง เป็นผู้นำในการล้มล้างสถาบันกษัตริย์ในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ปฏิวัติโค่นราชวงศ์ชิงของชาวแมนจู แล้วสถาปนาการปกครองระบอบสาธารณรัฐ จัดตั้งรัฐบาลประชาธิปไตยขึ้นที่กรุงนานกิง (เมืองหลวงขณะนั้น) โดยตั้ง “หยวน ซี ไข” เป็นประธานาธิบดีคนแรก ส่วนตัวเขาเองดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีคนที่ 2

เขาได้คิดและสอนทฤษฎีทางการเมืองที่เรียกว่า “หลัก 3 ประการแห่งประชาชน” คือให้ประชาชนยึดหลักเอกราช หลักอํานาจอธิปไตย และหลักความยุติธรรมในการครองชีพ แต่เขามีบทบาทอยู่ในช่วงเวลาไม่นาน เหมาเจ๋อตงก็เข้ามายึดอำนาจ นำประเทศเข้าสู่ระบอบคอมมิวนิสต์

“ดร.ซุน ยัตเซ็น (Sun Yat-sen)” ถึงแก่อนิจกรรม เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2468 ที่กรุงปักกิ่ง ประเทศจีน

13 มีนาคม : วันช้างไทย

“ช้าง” เป็นสัตว์คู่บ้านคู่เมืองของไทยมาแต่โบราณกาล ถือเป็นสัตว์มงคลที่มีความสำคัญในหลายด้าน อาทิ เป็นสัตว์คู่พระบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย โดยมีความเชื่อว่า “ช้างเผือก” เป็นสัตว์คู่พระบารมีของพระมหากษัตริย์

“ช้าง” ยังถูกยกย่องว่าเป็นผู้ปกป้องเอกราชแห่งชาติไทย ดังจะเห็นได้จาก “ช้างทรง” ในสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ที่เคยได้รับบรรดาศักดิ์เมื่อครั้งขึ้นระวาง เป็น “เจ้าพระยาไชยานุภาพ (พลายภูเขาทอง)” ซึ่งได้รับเกียรติอันสูงสุด โดยได้รับพระราชทานนามใหม่ว่า “เจ้าพระยาปราบหงสาวดี” เมื่อวันที่ 25 มกราคม 2135 ในครั้งที่ชนะศึกยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชา

นอกจากนี้ “ช้าง” ยังมีหน้าที่สร้างสัมพันธไมตรีระหว่างประเทศ ตัวอย่างเช่น ในสมัยรัชกาลที่ 5 เสด็จประพาสสิงคโปร์ และเบตาเวีย (จาการ์ตา) ประเทศอินโดนีเซีย ได้พระราชทาน “ช้างสำริด” ให้แก่ทั้งสองประเทศนี้ด้วย

คลิกชมสารคดีที่น่าสนใจ แอบส่องชีวิตราตรีของเหล่าพี่ช้าง | สารคดี A Day In The Wild และ สารคดี The Sixth Mass Extinction การสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ ครั้งที่ 6 ตอน Unfriend Elephant

13 มีนาคม 2324 : “เซอร์ วิลเลียม เฮอร์สเชล” นักดาราศาสตร์ชาวอังกฤษ ค้นพบ “ดาวยูเรนัส”

“เซอร์ วิลเลียม เฮอร์เชล (Sir William Herschel)” นักดาราศาสตร์ชาวเยอรมัน-อังกฤษ เกิดเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 2281 ที่เมืองฮันโนเฟอร์ ประเทศเยอรมนี เขาเป็นหนึ่งในนักดาราศาสตร์ผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดตลอดกาล จากผลงานการค้นพบดาวยูเรนัส (Uranus) และดวงจันทร์บริวาร (Titania and Oberon) ในวันที่ 13 มีนาคม 2324

ซึ่งการค้นพบนี้นับเป็นการค้นพบดาวเคราะห์ดวงใหม่ครั้งแรก นับตั้งแต่ยุคโบราณ ทั้งนี้คำว่า “ยูเรนัส (Uranus)” เป็นชื่อที่มาจากเทพกรีก เทพแห่งสรวงสวรรค์ บุตรของไกอา

เขายังได้รับการยกย่องอย่างกว้างขวางว่าเป็นผู้ก่อตั้งศาสตร์ด้านเวลาดาราคติ (Sidereal Astronomy) และยังเป็นผู้กำหนดทฤษฎีวิวัฒนาการของดาวฤกษ์ (Theory of Stellar Evolution) สำหรับการสังเกตการณ์เทหวัตถุบนท้องฟ้า

“เซอร์ วิลเลียม เฮอร์เชล (Sir William Herschel)” เสียชีวิตเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2365 ที่เมืองสลาวห์ สหราชอาณาจักร

คลิกอ่านเกร็ดความรู้กับบทความที่น่าสนใจ Thai PBS Sci & Tech : 8 เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับ “ดาวยูเรนัส” หรือคนไทยคุ้นหูในชื่อ “ดาวมฤตยู”

13 มีนาคม 2568 : วันไตโลก (World Kidney Day)

องค์การอนามัยโลก (World Health Organization : WHO) ได้กำหนดให้วันพฤหัสบดีสัปดาห์ที่ 2 ของเดือนมีนาคม ของทุกปีเป็น “วันไตโลก (World Kidney Day)” เพื่อรณรงค์ให้ผู้คนได้ตระหนักถึงความสำคัญของโรคไต รวมถึงส่งเสริมความรู้ ความเข้าใจในแนวทางการป้องกัน และชะลอความเสื่อมของไต

“ไต” เป็นอวัยวะภายในร่างกาย มี 2 ข้าง และลักษณะคล้ายเม็ดถั่วขนาดเท่ากำปั้น “ไต” เปรียบเสมือนเครื่องกรองชนิดพิเศษที่มีความจำเป็นอย่างมากในการดำรงชีวิต

ทำหน้าที่สำคัญในการขับของเสียออกจากร่างกาย รักษาสมดุลของน้ำและเกลือแร่ ทั้งยังผลิตฮอร์โมนหลายชนิด โดยจะทำงานควบคู่กับระบบอื่น ๆ ของร่างกาย นอกจากนั้น “ไต” ยังมีหน้าที่ในการสร้างสารที่ควบคุมความดันโลหิต และสารที่ช่วยกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “ไต” กับบทความที่น่าสนใจได้ทั้ง Thai PBS Podcast : รู้หรือไม่ #โรคไต เป็นโรคที่พบได้ในอันดับต้น ๆ ของประเทศไทย และ รู้หรือไม่ ? #ไต ของคนเราจะเริ่มทำงานลดลง เมื่ออายุ 30 ปี หรือ มาเช็กกันก่อน! ปัสสาวะแบบไหน เสี่ยงเป็น #โรคไต

14 มีนาคม : วันคณิตศาสตร์โลก (World Math Day) หรือ วันพาย (Pi Day)

3.14 หรือ π = 3.14 คือค่าพายสากล ซึ่งเป็นที่มาของวันนี้ ที่ใช้เดือน 3 วันที่ 14 เพื่อเป็น “วันคณิตศาสตร์โลก (World Math Day)” หรือ “วันพาย (Pi Day)”

นอกจากนี้ ยังลงตัวกับอีก 2 เหตุการณ์สำคัญ คือ วันที่ 14 มีนาคม 2422 วันเกิดของ “อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ (Albert Einstein)” นักวิทยาศาสตร์อัจฉริยะ เจ้าของทฤษฎีสัมพัทธภาพและสูตรสมการก้องโลก E=mc2

รวมถึงวันที่ 14 มีนาคม 2550 ที่มีการจัดการแข่งขันคณิตศาสตร์สุดยิ่งใหญ่ ซึ่งเป็นการจัดขึ้นครั้งแรก ผ่านเครื่องมือที่มีชื่อว่า Mathletics ของบริษัท 3P Learning ที่มีนักเรียนทั่วโลกเข้าร่วมแข่งขันมากกว่า 4 ล้านคน

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “วันคณิตศาสตร์โลก (World Math Day)” หรือ “วันพาย (Pi Day)” กับบทความที่น่าสนใจได้ทั้ง เรื่องของพาย ที่ยาวที่สุดในโลก และ Thai PBS Sci & Tech : #วันนี้ในอดีต 14 มีนาคม เป็นหนึ่งวันที่น่าจดจำ เพราะมีวันสำคัญถึง 3 วัน

14 มีนาคม : วันไวท์เดย์ (ญี่ปุ่น) (White Day)

“วันไวท์เดย์ (ญี่ปุ่น) (White Day)” เริ่มต้นขึ้นจากบริษัทขนมในประเทศญี่ปุ่น เมื่อปี 2521 ที่ต้องการทำการตลาด โดยให้ “มาร์ชเมลโล่ (Marshmallow)” เป็นสื่อรักของหนุ่มสาว แต่ภายหลังเปลี่ยนมาเป็น “ไวท์ช็อกโกแลต (White Chocolate)” ให้เป็นตัวแทนความรักอันบริสุทธิ์

โดยมีวัฒนธรรมคือ เมื่อได้รับของขวัญจากวันวาเลนไลน์ครบ 1 เดือน ในวันที่ 14 มีนาคม จะเป็นวันที่หนุ่มสาวจะมอบความรักตอบแทนกลับไปยังเจ้าของของขวัญวันวาเลนไทน์ เพื่อบอกความในใจของกันและกัน

14 มีนาคม 2568 : วันนอนหลับโลก (World Sleep Day)

สมาคมการแพทย์เพื่อการนอนหลับโลก (World Association of Sleep Medicine : WASM) ได้กำหนดให้วันศุกร์ก่อน “วันวสันตวิษุวัต” (เวลากลางวันยาวเท่ากับกลางคืน เป็นวันเริ่มต้นฤดูใบไม้ผลิในซีกโลกเหนือ : 20 มีนาคม 2568) เป็น “วันนอนหลับโลก (World Sleep Day)” ซึ่งปีนี้ตรงกับวันที่ 14 มีนาคม 2568

“วันนอนหลับโลก (World Sleep Day)” เริ่มจัดขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2551 เพื่อให้ผู้คนได้ตระหนักถึงความสำคัญของการนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ รวมถึงสร้างความรู้ความเข้าใจในปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับ เพื่อในไปสู่วิธีแก้ไขปัญหาที่ถูกต้องต่อไป

คลิกอ่านบทความที่น่าสนใจ 5 ข้อง่าย ๆ แก้ “นอนไม่หลับ” อย่างได้ผล หรือคลิกชม เครียดจนนอนไม่หลับ สมุนไพรดี ๆ ช่วยได้

15 มีนาคม : วันสิทธิผู้บริโภคสากล (World Consumer Rights Day)

“วันสิทธิผู้บริโภคสากล (World Consumer Rights Day)” เกิดขึ้นครั้งแรกในปี 2505 โดย “จอห์น เอฟ. เคเนดี้ (John Federic Kennedy หรือ JFK.)” ประธานาธิบดีคนที่ 35 ของสหรัฐอเมริกา เพื่อกระตุ้นเตือนให้ผู้บริโภคทั่วโลกได้ตระหนักถึงสิทธิขั้นพื้นฐานของตนเอง รวมทั้งส่งเสริมให้มีการเคารพและปกป้องสิทธิของผู้บริโภคอย่างทั่วถึง

18 มีนาคม : วันรีไซเคิลโลก (Global Recycling Day)

จุดเริ่มต้นของ “วันรีไซเคิลของโลก (Global Recycling Day)” มาจากหน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อม “Global Recycling Foundation” ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของการรีไซเคิล จึงพยายามสร้างการตระหนักรู้ถึงความสำคัญในการใส่ใจสิ่งแวดล้อม มองสิ่งที่ทุกคนทอดทิ้งให้เป็นโอกาสของผู้คนหลายล้านคน

จนในปี 2561 “องค์การสหประชาชาติ (UNITED NATIONS : UN)” ได้กำหนดให้วันที่ 18 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันรีไซเคิลของโลก (Global Recycling Day)” เพื่อช่วยให้ผู้คนตระหนักและเฉลิมฉลองให้กับความสำคัญของการรีไซเคิล ที่สามารถช่วยลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้หลายล้านตันต่อปี ช่วยลดการใช้ทรัพยากร ทั้งยังรักษาทรัพยากรหลักอันมีค่าของเราและรักษาโลกอนาคต

18 มีนาคม 2552 : เริ่มการระบาดของ “ไข้หวัดใหญ่ 2009”

“ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009” หรือที่นิยมเรียกกันว่า “ไข้หวัดใหญ่ 2009” เป็นเชื้อไข้หวัดใหญ่กลุ่ม A (H1N1) แต่จัดเป็นเชื้อสายพันธุ์ที่เพิ่งถูกค้นพบในมนุษย์ และมีการรายงานการพบในไทยครั้งแรกในเดือนเมษายน 2552

โดยเชื้อสายพันธุ์ดังกล่าวมีองค์ประกอบพันธุกรรมที่เป็นผลรวมจากเชื้อไข้หวัดใหญ่ที่พบในนก หมู และมนุษย์ ทั้งนี้ยังไม่ทราบว่าเชื้อดังกล่าวเกิดขึ้นได้อย่างไร ที่ไหน และผ่านจากสัตว์มาสู่มนุษย์ครั้งแรกเมื่อไร แต่เนื่องจากสามารถติดต่อจากมนุษย์สู่มนุษย์ได้อย่างรวดเร็ว จึงจัดเป็นโรคติดเชื้ออุบัติใหม่ที่สำคัญในเวลานั้น

การระบาดของ “ไข้หวัดใหญ่ 2009” เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2552 โดยทางการเม็กซิโก สังเกตพบการเพิ่มจำนวนอย่างผิดปกติของผู้ป่วยที่มีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ แต่เข้าใจว่าเป็นไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล ต่อมาในวันที่ 12 - 21 เมษายน 2552 มีรายงานผู้ป่วยปอดบวมที่ไม่ทราบเชื้อ เสียชีวิตอย่างน้อย 2 ราย และมีผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้นในเม็กซิโก รวมถึงสหรัฐอเมริกา

ช่วงเวลานั้น ประเทศไทยรู้จักไข้หวัดชนิดนี้ในชื่อ “ไข้หวัดหมู” จนเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2552 มีรายงานผู้ป่วยชาวไทยติดเชื้อ “ไข้หวัดใหญ่ 2009” เป็น 2 รายแรก ซึ่งเป็นผู้ที่เดินทางมาจากเม็กซิโก เกิดการแพร่ระบาดไปในพื้นที่ต่าง ๆ ในประเทศ จนเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2552 ได้มีผู้ป่วยเสียชีวิตจาก “ไข้หวัดใหญ่ 2009” เป็นรายแรก

ในเดือนกันยายน 2552 สถานการณ์ของ “ไข้หวัดใหญ่ 2009” เริ่มลดความรุนแรงลง และกลับมาระบาดเป็นระลอกที่สองในเดือนมกราคม 2553 จนสถานการณ์เริ่มกลับเข้าสู่ภาวะปกติในเดือนธันวาคม 2553

20 มีนาคม : วันความสุขสากล (The International Day of Happiness)

“องค์การสหประชาชาติ (UNITED NATIONS : UN)” ได้มีมติในที่ประชุม เมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม 2555 กำหนดให้วันที่ 20 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันความสุขสากล (International Day of Happiness)”

เพื่อให้ผู้คนทั่วโลกได้ร่วมกันเฉลิมฉลองและตระหนักถึงความสุข ซึ่งเป็นพื้นฐานของมนุษย์ รวมทั้งใช้โอกาสนี้ในการเรียกร้องให้แต่ละประเทศ ผลักดันนโยบายเพิ่มความสุขให้กับประชาชนด้วย

“วันความสุขสากล (International Day of Happiness)” มีต้นแบบมาจากแนวคิดของประเทศภูฏาน ซึ่งเป็นประเทศที่มีความสุขมากที่สุดในโลก และใช้ดัชนีมวลรวมความสุข หรือ Gross National Happiness Index (GNH) แทนที่ดัชนีผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ หรือ Gross Domestic Product (GDP)

โดยดัชนีมวลรวมความสุข ไม่ได้ใช้ชี้วัดการพัฒนาประเทศด้วยตัวเลขทางเศรษฐกิจ หรือความร่ำรวยทางวัตถุ แต่เป็นการให้คุณค่ากับจิตใจที่ดีของประชาชนเป็นหลัก

คลิกชมเคล็ด (ไม่) ลับ 5 เทคนิคฮีลใจ ด้วยจิตวิทยาเชิงบวก

20 มีนาคม : วันอาสาสมัครสาธารณสุขแห่งชาติ

สืบเนื่องจาก “กระทรวงสาธารณสุข” ได้มีนโยบายที่จะให้ประชาชนได้รับบริการสาธารณสุขอย่างทั่วถึง ตลอดจนมีส่วนร่วมในการดำเนินงาน และพัฒนาสาธารณสุข จึงได้มีการจัดตั้ง “อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.)” เมื่อปี 2520 ซึ่งเริ่มด้วยการเป็นโครงการทดลองใน 20 จังหวัด จากนั้นก็ได้ขยายพื้นที่ทดลองไปเรื่อย ๆ ในทุกอำเภอ

จนในปี 2537 “กระทรวงสาธารณสุข” ได้รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรี ให้วันที่ 20 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันอาสาสมัครสาธารณสุขแห่งชาติ” และได้มีการจัดงานเฉลิมฉลองเป็นประจำทุกปี ตั้งแต่วันที่ 20 มีนาคม 2537 เป็นต้นมา

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.)” กับบทความที่น่าสนใจ “ฮีโร่” ไม่จำเป็นต้องมีผ้าคลุม หรือคลิกชม อสม. อาสาสร้างสุข จากรายการคนสู้โรค

20 มีนาคม : วันกบโลก (World Frog Day)

วันที่ 20 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันกบโลก (World Frog Day)” ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2552 แม้ว่าจะไม่มีข้อมูลแน่ชัดว่าองค์กรใดเป็นผู้ริเริ่ม แต่วันนี้ก็มีขึ้นเพื่อให้ความรู้ความเข้าใจในเรื่องราวของเจ้าแห่งการกระโดด สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำสุดน่าทึ่งของโลก

และให้ผู้คนได้ตระหนักถึงการอนุรักษ์สายพันธุ์กบ รวมถึงความหลากหลายของสัตว์ในกลุ่มสะเทินน้ำสะเทินบกตัวอื่น ๆ ด้วย เช่น เขียด อึ่งอ่าง ปาด คางคก

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “วันกบโลก (World Frog Day)” กับบทความที่น่าสนใจ Thai PBS Sci & Tech : 20 มี.ค. ของทุกปี “วันกบโลก” (World Frog Day)

21 มีนาคม : วันป่าไม้โลก (World Forestry Day)

เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2555 “องค์การสหประชาชาติ (UNITED NATIONS : UN)” ได้มีมติในที่ประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ กำหนดให้วันที่ 21 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันป่าไม้โลก (World Forestry Day)” เพื่อสร้างความตระหนักถึงคุณค่า ความสำคัญและประโยชน์ของทรัพยากรป่าไม้ รวมถึงช่วยกันอนุรักษ์ป่าไม้ไม่ให้ถูกทำลาย

คลิกชมรายการสารคดีที่น่าสนใจ 3 เรื่อง 3 รส ทั้ง WILD SURVIVAL หรือ Full Frame Rim Life เทพนิยายชายขอบ และ อ่านป่ากับหมอหม่อง

21 มีนาคม : วันดาวน์ซินโดรมโลก (World Down Syndrome Day)

“องค์การสหประชาชาติ (UNITED NATIONS : UN)” ได้มีมติในที่ประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ (United Nations General Assembly) กำหนดให้วันที่ 21 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันดาวน์ซินโดรมโลก (World Down Syndrome Day)” อย่างเป็นทางการ นับตั้งแต่ปี 2555

เพื่อส่งเสริมให้ผู้มีอาการดาวน์ซินโดรมได้มีโอกาสพูดและรับฟังความคิดเห็น รวมถึงแสดงให้โลกเข้าใจว่า พวกเขาสามารถอยู่ร่วมกับสังคมได้เช่นเดียวกับคนปกติ

เหตุผลของการเลือกให้ “วันดาวน์ซินโดรมโลก (World Down Syndrome Day)” เป็นวันที่ 21 มีนาคม ของทุกปี มาจากโครโมโซมคู่ที่ 21 อันเป็นที่มาของโรคดาวน์ซินโดรม ซึ่งมีสาเหตุส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับการที่โครโมโซมคู่ที่ 21 เกิดความผิดปกติ เนื่องจากในคนปกติจะมีโครโมโซมคู่ที่ 21 เพียง 2 แท่ง แต่ในกลุ่มผู้มีอาการดาวน์ซินโดรมนั้นจะมี 3 แท่ง

คลิกชมคลิปที่น่าสนใจ ชวนรู้จัก “Emmanuel Bishop” อัจฉริยะนักไวโอลินดาวน์ซินโดรม

21 มีนาคม : วันกวีนิพนธ์สากล (World Poetry Day)

ในการประชุมครั้งที่ 30 ของ “องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก (UNESCO)” เมื่อปี 2542 ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส ได้ประกาศให้วันที่ 21 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันกวีนิพนธ์สากล (World Poetry Day)”

เพื่อร่วมส่งเสริมและสนับสนุนให้ศิลปะในแขนงของกวีนิพนธ์ยังคงอยู่ ทั้งยังเปิดโอกาสให้ความหลากหลายทางภาษา รวมถึงภาษาที่กำลังจะสูญหายไป ได้ถูกนำมาสร้างสรรค์และถ่ายทอดผ่านการแสดงออกทางกวีนิพนธ์อีกด้วย

คลิกอ่านเกร็ดความรู้กับบทความที่น่าสนใจ Thai PBS Sci & Tech : “กวีวัยเก๋า” กับความเข้าใจ “วรรณกรรม” ยุคดิจิทัล และ ชวนรู้จัก 5 กวีนิพนธ์ไทย ผู้สั่นสะเทือนหัวใจด้วยภาษา

22 มีนาคม : วันอนุรักษ์น้ำโลก (World Water Day)

เมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2535 ได้มีการประชุมเรื่องสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ ที่เมืองริโอ เดอ จาเนโร ประเทศบราซิล มีการกล่าวถึงเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับการตระหนักถึงการใช้ทรัพยากรน้ำของมนุษย์

รวมถึงแนวคิดในเรื่องการจัดกิจกรรมเพื่อเป็นแผนแม่บทให้ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก ได้เฝ้าระวังทรัพยากรน้ำในประเทศของตนเอง จึงทำให้สมัชชาทั่วไปแห่งสหประชาชาติ ได้ออกประกาศให้วันที่ 22 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันอนุรักษ์น้ำโลก (World Water Day)”

คลิกอ่านเกร็ดความรู้กับบทความที่น่าสนใจ Thai PBS Sci & Tech : “วันอนุรักษ์น้ำโลก” เพื่อแหล่งกำเนิดของสิ่งมีชีวิต

23 มีนาคม : วันอุตุนิยมวิทยาโลก (World Meteorological Day)

ด้วยปัญหาความเปลี่ยนแปลงของสภาวะทางภูมิอากาศของโลก “องค์การอุตุนิยมวิทยาโลก” จึงได้กําหนดให้วันที่ 23 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันอุตุนิยมวิทยาโลก (World Meteorological Day)”

เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจ ป้องกันและบรรเทาภัยพิบัติทางธรรมชาติ รวมทั้งลดผลกระทบของภัยธรรมชาติที่จะมีต่อชีวิต ทรัพย์สิน เศรษฐกิจ และสังคมของชาติ พร้อมสนับสนุนการพัฒนาอย่างยั่งยืนของโลกให้บรรลุเป้าหมายแห่งความสําเร็จต่อไป

23 มีนาคม : วันลูกหมาแห่งชาติ (National Puppy Day)

“วันลูกหมาแห่งชาติ (สหรัฐอเมริกา) (National Puppy Day)” เริ่มมีขึ้นที่สหรัฐอเมริกา ตั้งแต่ปี 2549 จัดตั้งโดย “คอลลีน เพจ (Colleen Paige)” ผู้เชี่ยวชาญด้านสัตว์เลี้ยงและพฤติกรรมสุนัข ซึ่งเป็นผู้ที่จัดตั้งทั้ง “วันสุนัขแห่งชาติ” และ “วันแมวแห่งชาติ” ด้วยเช่นกัน

ทั้งนี้จุดประสงค์ในการก่อตั้งวันนี้ขึ้นมา ก็เพื่อที่จะเฉลิมฉลองความน่ารักของเจ้าตูบ เพื่อนซี้สี่ขาที่ทุกคนหลงรัก รวมถึงให้ผู้คนใส่ใจและมีเมตตาต่อลูกหมาจรจัด พร้อมร่วมกันหาทางแก้ปัญหาเกี่ยวกับลูกหมาตัวน้อยอีกด้วย

โดยในปี 2555 กระแสการฉลอง “วันลูกหมาแห่งชาติ (National Puppy Day)” เพิ่งจะเริ่มมีขึ้นอย่างจริงจังทั่วโลก รวมทั้งเริ่มมีการเฉลิมฉลองวันสำคัญนี้ ผ่านการแชร์ทางโซเชียลมีเดียด้วย #NationalPuppyDay

24 มีนาคม : วันวัณโรคโลก (World Tuberculosis Day)

สหพันธ์องค์กรต่อต้านวัณโรคและโรคปอดนานาชาติ (IUATLD : International Union Against Tuberculosis and Lung Disease) กำหนดให้วันที่ 24 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันวัณโรคโลก (World Tuberculosis Day)” เพื่อให้ร่วมมือกันควบคุมการแพร่ระบาด รวมถึงรณรงค์ให้ประชาชนเล็งเห็นและตระหนักถึงอันตรายจากวัณโรค

“วัณโรค” คือโรคติดต่อชนิดหนึ่ง เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium Tuberculosis เกิดขึ้นได้กับอวัยวะทุกส่วนของร่างกาย เช่น ปอด ลำไส้ ไต กระดูก ผิวหนัง ต่อมน้ำเหลือง เยื่อหุ้มสมอง และสามารถติดต่อทางการหายใจ โดยเชื้อจะแพร่จากผู้ป่วยวัณโรคปอดไปสู่บุคคลอื่น ทางละอองเสมหะขนาดเล็ก ซึ่งอาจจะเกิดจากการไอ จาม หรือพูด

คลิกอ่านเกร็ดความรู้ของ “วัณโรค” กับบทความที่น่าสนใจ 7 สัญญาณเตือนอาการ “วัณโรค”

26 มีนาคม : วันสถาปนาการรถไฟไทย

เมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2439 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 พร้อมด้วยสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินไปประกอบพระราชพิธีเปิดการเดินรถไฟหลวงสายแรกในพระราชอาณาจักร คือ สายนครราชสีมา

ซึ่งในขณะนั้นสร้างเสร็จตอนหนึ่ง ระหว่างสถานีกรุงเทพฯ ถึงสถานีอยุธยา ถือได้ว่าเป็นจุดกำเนิดของกิจการรถไฟหลวงของไทย การรถไฟแห่งประเทศไทยจึงได้ถือเอาวันที่ 26 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันสถาปนาการรถไฟของไทย”

คลิกชมสาระน่ารู้ของ “รถไฟ” ได้ในรูปแบบ Data Visualization กับ The Visual : ท่องโลกแห่งราง เส้นทาง จุดเปลี่ยน “รถไฟไทย”

26 มีนาคม 2370 : “บีโธเฟน” ยอดอัจฉริยะทางดนตรีของโลก เสียชีวิต

“บีโธเฟน (Ludwig van Beethoven)” คีตกวีและนักเปียโนชาวเยอรมัน ยอดอัจฉริยะทางดนตรีของโลก เกิดเมื่อวันที่ 16 ธันวาคม 2313 ที่เมืองบอนน์ ประเทศเยอรมนี เขาเป็นต้นแบบของคีตกวีแนวจินตนิยม และไม่ค่อยเป็นที่เข้าใจของผู้คนในยุคสมัยของเขา

ผลงานของเขาที่ได้รับความนิยมมากที่สุด คือดนตรีประเภท “ซิมโฟนี (Symphony)” เช่น ซิมโฟนีหมายเลข 5 (Symphony 5) ซิมโฟนีหมายเลข 6 (Symphony 6) ซิมโฟนีหมายเลข 7 (Symphony 7) และซิมโฟนีหมายเลข 9 (Symphony 9)

นอกจากนี้ เขายังมีผลงานการประพันธ์เพลงในรูปแบบ “คอนแชร์โต (Concerto)” ที่ใช้สำหรับเปียโน เช่น คอนแชร์โตหมายเลข 4 (Concerto 4) และ คอนแชร์โตหมายเลข 5 (Concerto 5)

“บีโธเฟน (Ludwig van Beethoven)” เสียชีวิต เมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2370 ที่เมืองเวียนนา ประเทศออสเตรีย ขณะอายุได้ 56 ปี

คลิกฟังเกร็ดความรู้ที่น่าสนใจใน Thai PBS Podcast : Gen Z & Classical Music / EP. 28: เปิดประวัติเบโธเฟน

28 มีนาคม : วันแห่งเมนูเสียบไม้ (Something on a Stick Day)

“วันแห่งเมนูเสียบไม้ (Something on a Stick Day)” ตรงกับวันที่ 28 มีนาคม ของทุกปี จัดขึ้นเพื่อเป็นการเฉลิมฉลองให้กับการสร้างสรรค์เมนูเสียบไม้ของตัวเอง ที่เราอาจจะคาดไม่ถึงว่า อะไรมันจะเยอะแยะขนาดนี้! ไม่ว่าจะเป็นบาบีคิว หมูปิ้ง หมูสะเต๊ะ หม่าล่า ไข่ปิ้งทรงเครื่อง ไส้กรอกอีสาน หรือแม้แต่เมนูของทานเล่นอย่าง ขนมโป๊งเหน่ง และ กล้วยทับราดน้ำกะทิ ก็เข้าข่ายความอร่อยในไม้เดียวได้เหมือนกัน

28 มีนาคม 2473 : ประเทศตุรกี เปลี่ยนชื่อ “คอนสแตนติโนเปิล” เป็น “อิสตันบูล”

เมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2473 ประเทศตุรกี ได้ทำการเปลี่ยนชื่อ “คอนสแตนติโนเปิล (Constantinople)” อดีตเมืองหลวงของจักรวรรดิไบแซนไทน์และออตโตมัน เป็น “อิสตันบูล (Istanbul)” อันเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดของประเทศตุรกี ตั้งอยู่ที่จุดใต้สุดของช่องแคบบอสพอรัส (Bosphorus Cruise) เปรียบเสมือนสะพานเชื่อมระหว่างโลกตะวันตกและโลกตะวันออก เพราะเป็นเมืองเดียวในโลกที่ตั้งอยู่บนสองทวีป คือเอเชียและยุโรป

29 มีนาคม 2568 : วันปิดไฟเพื่อโลก (Earth Hour)

“วันปิดไฟเพื่อโลก (Earth Hour)” เป็นกิจกรรมรณรงค์ในวันเสาร์สุดท้ายของเดือนมีนาคมของทุกปี จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อปี 2550 ที่เมืองซิดนีย์ ประเทศออสเตรเลีย ในปีนี้ตรงกับวันที่ 29 มีนาคม 2568

โดยประชาชนพร้อมใจกันปิดไฟเป็นเวลา 1 ชั่วโมง เพื่อลดการใช้พลังงาน ก่อนที่กิจกรรมนี้จะกลายเป็นเครือข่ายขนาดใหญ่ ที่คนทั่วทุกมุมโลกต่างมีส่วนร่วม อ้างอิงตามเวลาท้องถิ่นของแต่ละประเทศ ซึ่งปัจจุบันมีมากกว่า 180 ประเทศที่เข้าร่วมกิจกรรมนี้ในทุกปี เช่นเดียวกับประเทศไทย

30 มีนาคม : วันไบโพลาร์โลก (World Bipolar Day)

“เครือข่ายโรคไบโพลาร์ของทวีปเอเชีย (Asian Network of Bipolar Disorder)” ร่วมกับ “International Bipolar Foundation” และ “สมาพันธ์โรคไบโพลาร์สากล (International Society for Bipolar Disorders)” ได้ขับเคลื่อนและทำงานร่วมกัน โดยถือเอาวันที่ 30 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันไบโพลาร์โลก (World Bipolar Day)”

เพื่อระลึกถึงวันเกิดของ “วินเซนต์ แวน โก๊ะ (Vincent Van Gogh)” ศิลปินชาวดัตช์ผู้โด่งดัง ซึ่งคาดว่าน่าจะเป็นหนึ่งในผู้ป่วยโรคไบโพลาร์ หรือ โรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว (Bipolar Disorder) ที่ต้องทุกข์ทรมานกับอาการของโรคที่ยังไม่มีใครเข้าใจในยุคของเขา

คลิกชมเกร็ดความรู้ที่น่าสนใจในรายการ คนสู้โรค CHECK-UP สุขภาพ : เช็กความเสี่ยงเป็นโรคไบโพลาร์

31 มีนาคม : วันพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

“วันพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว” เป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ซึ่งตรงกับวันที่ 31 มีนาคม 2330 คณะรัฐมนตรีจึงได้มีมติเมื่อวันที่ 1 กันยายน 2535 กำหนดให้วันที่ 31 มีนาคม ของทุกปีเป็น “วันพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า” หรือ “วันเจษฎา” เพื่อน้อมรำลึกสำนึกในพระเมตตาธิคุณและพระมหากรุณาธิคุณอันมีเป็นอเนกประการ

31 มีนาคม 2270 : “เซอร์ ไอแซค นิวตัน” นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษ เสียชีวิต

“เซอร์ ไอแซค นิวตัน (Sir Isaac Newton)” นักวิทยาศาสตร์และนักคณิตศาสตร์ชาวอังกฤษ เกิดเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2185 ที่คฤหาสน์วูลส์ธอร์ป เมืองลิงคอล์นเชอร์ ประเทศอังกฤษ (Woolsthorpe Manor , Lincolnshire , England) เขาเป็นผู้ค้นพบ “กฎแรงโน้มถ่วง” หรือ “กฎความโน้มถ่วงสากลของนิวตัน (Newton’s law of universal gravitation)” ในสวนที่บ้านของเขา จากการที่ลูกแอปเปิลร่วงหล่นจากต้น แล้วตกใส่ตัวของเขา

ผลงานการค้นพบเรื่องกฏแรงโน้มถ่วงของเขา ได้รับการตีพิมพ์ในหนังสือ “หลักการคณิตศาสตร์ว่าด้วยปรัชญาธรรมชาติ (Philosophiae Naturalis Principia Mathematica หรือ The Mathematical Principles of Natural Philosophy)” นอกจากนี้ เขายังเป็นผู้คิดค้นระบบแคลคูลัส (Calculus) และพิสูจน์ว่าแสงสีขาวประกอบด้วย 7 สี โดยใช้แท่งแก้วปริซึมอีกด้วย

“เซอร์ ไอแซค นิวตัน (Sir Isaac Newton)” เสียชีวิตเมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2270 ที่ลอนดอน สหราชอาณาจักร ขณะอายุได้ 85 ปี

คลิกอ่านเกร็ดความรู้กับบทความที่น่าสนใจ 5 ข้อเท็จจริงของ "ไอแซก นิวตัน" ที่มีมากกว่าทฤษฎีจากใต้ต้นแอปเปิล

🗝 เล่าอดีต บันทึกปัจจุบัน รอบรู้ทุกวัน กับ Thai PBS On This Day

▶️ 2566

กันยายน | ตุลาคม | พฤศจิกายน | ธันวาคม

▶️ 2567

มกราคม | กุมภาพันธ์ | มีนาคม | เมษายน | พฤษภาคม | มิถุนายน | กรกฎาคม | สิงหาคม | กันยายน | ตุลาคม | พฤศจิกายน | ธันวาคม

▶️ 2568

มกราคม | กุมภาพันธ์

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

Thai PBS On This Day | มีนาคม 2568