แผ่นแปะผิวหนังที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้โดยไม่ต้องใช้กาวและสร้างแรงยึดเกาะที่ยาวนาน อาจเป็นความหวังใหม่ของวงการแพทย์ โดยแรงบันดาลใจของเทคโนโลยีนี้มาจากโครงสร้างหนวดของปลาหมึกที่มีความสามารถในการยึดเกาะกับผิวหนัง

นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีคิงอับดุลลาห์ (King Abdullah University of Science and Technology: KAUST) ในประเทศซาอุดีอาระเบีย ได้เปิดตัวเทคโนโลยีแผ่นแปะผิวหนัง ซึ่งคาดว่าจะปฏิวัติวงการแพทย์ในหลายด้าน ทั้งการทำแผล การปลูกถ่ายเนื้อเยื่อ และการผ่าตัดที่ต้องการการยึดติดกับผิวหนังอย่างมีประสิทธิภาพ

แผ่นแปะผิวหนังใหม่นี้ได้แรงบันดาลใจจากหนวดของปลาหมึกที่มีปุ่มดูด (Suction cups) ทำหน้าที่เป็นแรงดูดและยึดติดกับวัตถุต่าง ๆ อย่างแน่นหนา ด้วยการทำงานในลักษณะนี้ นักวิทยาศาสตร์ได้ศึกษาโครงสร้างและการทำงานของปุ่มดูดนี้ และได้นำมาพัฒนาเป็นแผ่นแปะผิวหนังแบบใหม่ที่ไม่ต้องพึ่งพาสารเคมีหรือตัวยึดติดแบบดั้งเดิม ซึ่งไม่เพียงแต่ช่วยลดการระคายเคืองผิวหนัง แต่ยังทำให้แผ่นแปะสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้หลายครั้ง งานวิจัยนี้ได้รับการเผยแพร่ในวารสาร Advanced Materials ซึ่งระบุว่าแผ่นแปะนี้สามารถใช้งานได้บนพื้นผิวที่หลากหลายและยังสามารถยึดติดได้แม้ในสภาวะที่มีน้ำ

แผ่นแปะผิวหนังถูกสร้างขึ้นโดยใช้เทคโนโลยีการพิมพ์สามมิติ (3D Printing) ซึ่งช่วยให้สามารถจำลองโครงสร้างของปุ่มดูดจากหนวดปลาหมึกได้อย่างแม่นยำ ด้วยการพิมพ์สามมิติ นักวิทยาศาสตร์สามารถสร้างแผ่นแปะที่มีประสิทธิภาพในการยึดติดกับผิวหนังในระดับสูง โดยสามารถยึดเกาะกับพื้นผิวที่หลากหลาย เช่น ผิวหนังที่เปียกชื้นและขรุขระ ซึ่งเหมาะสมกับการใช้งานทางการแพทย์ เช่น การยึดติดอุปกรณ์ทางการแพทย์ระหว่างการผ่าตัด

ศักยภาพของแผ่นแปะสามารถนำมาใช้งานได้อย่างกว้างขวางในวงการแพทย์ เช่น การใช้ในห้องผ่าตัด การทำแผล หรือแม้กระทั่งการใช้เป็นแผ่นแปะชั่วคราวสำหรับการวินิจฉัยทางผิวหนัง นักวิจัยเชื่อว่าเทคโนโลยีนี้จะมีบทบาทสำคัญในอนาคตสำหรับการรักษาที่ต้องการความยืดหยุ่นและความแม่นยำในการยึดติด ตัวอย่างเช่น แผ่นแปะนี้สามารถใช้ในการยึดติดผ้าปิดแผลที่ต้องการการเปลี่ยนบ่อย ๆ โดยไม่ทำให้ผิวหนังเกิดการระคายเคือง หรือใช้ในการยึดอุปกรณ์ทางการแพทย์เช่น สายระบายหรือท่อออกซิเจนในระหว่างการผ่าตัด ซึ่งสามารถยึดติดได้อย่างมั่นคงแม้ในบริเวณที่มีความชื้น

นอกจากประโยชน์ทางการแพทย์แล้ว แผ่นแปะนี้ยังเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เนื่องจากสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ ทำให้ลดปริมาณขยะจากวัสดุทางการแพทย์ที่ต้องทิ้งหลังใช้งาน นอกจากนี้ยังไม่ต้องใช้กาวหรือสารเคมีอื่น ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและผู้ใช้ ทั้งนี้ยังเป็นการประหยัดค่าใช้จ่ายในระยะยาว เพราะแผ่นแปะสามารถใช้ซ้ำได้หลายครั้งและยังคงประสิทธิภาพในการยึดติดที่ดี

เทคโนโลยีแผ่นแปะผิวหนังที่เลียนแบบจากปลาหมึกนี้ถือเป็นการพัฒนาใหม่ที่สำคัญในวงการแพทย์ และยังมีโอกาสในการพัฒนาเพิ่มเติมในอนาคต โดยนักวิทยาศาสตร์กำลังศึกษาถึงความเป็นไปได้ในการปรับใช้แผ่นแปะนี้กับการรักษาอื่น ๆ เช่น การทำแผลสำหรับผู้ป่วยที่มีแผลเบาหวาน หรือการปลูกถ่ายเนื้อเยื่อในผู้ป่วยมะเร็ง งานวิจัยนี้เผยให้เห็นว่าเทคโนโลยีที่ได้รับแรงบันดาลใจจากธรรมชาติสามารถนำมาใช้ในการพัฒนาการแพทย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เรียบเรียงโดย ขนิษฐา จันทร์ทร

ที่มาข้อมูล: newatlas, kaust, techexplorist
ที่มาภาพ: kaust
“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

แผ่นแปะผิวเลียนแบบหนวดปลาหมึก ลดการระคายเคืองและใช้ซ้ำได้