เพลงลูกกรุง เพลงไทยที่เปี่ยมเสน่ห์ด้วยภาษาสละสลวย จนครองใจผู้ฟังเมื่อครั้งอดีต ปัจจุบันยังมีอยู่หรือไม่ สังคมไทยยังรู้จัก – จดจำ เพลงลูกกรุงได้อยู่หรือเปล่า หรือจะเป็นเพียงเพลงของคนแก่ ที่สุดท้ายต้องสูญหายไปกับกาลเวลา

เพลงลูกกรุง บทกวีที่มีทำนอง

เมื่อถามถึงเสน่ห์ของเพลงลูกกรุงแล้ว อันดับหนึ่งเลยคงต้องยกให้ คำร้อง ที่เป็นภาษากวี แต่ละคำล้วนมีที่มาที่ไป มีเนื้อหา ที่เหมือนละครสั้น ที่เป็นเนื้อเรื่องที่สามารถพาผู้ฟังให้ไปต่อได้ รวมไปถึงการใช้เนื้อเพลงอันแยบยลซ่อนความอีโรติกในบทเพลงเอาไว้ เป็นความฉลาดของนักประพันธ์ไทยที่มีมาช้านาน

เพลงลูกกรุงจะมีทำนองที่อ่อนหวานนุ่มละมุน เล่าบรรยายถึงความรัก ความรู้สึก แตกต่างจากเพลงลูกทุ่ง ที่จะใช้คำง่าย ๆ ไม่ใช้ลูกเล่นมากนัก มีความสนุกสนานเป็นจุดขาย ซึ่งถ้าหากจะพูดความต่างของดนตรี ถ้าเป็นเพลงลูกทุ่ง ไม่ว่าจะเป็นทรัมเป็ตหรือแซ็กโซโฟน เสียงบรรเลงจะแผดดัง ในขณะที่เพลงลูกกรุงจะเบานุ่ม

เท่ห์ อุเทน นักร้องเสียงนุ่มเปี่ยมมนต์เสน่ห์ในแบบเพลงลูกกรุง

เพลงลูกกรุง หายไปไหน

ไม่ใช่ใคร ก็จะสามารถแต่งเพลงลูกกรุงได้ เพลงลูกกรุงจะมีครูเพลงที่สามารถแต่งเนื้อร้องที่สวยงามแยบยล และศิลปินผู้ถ่ายทอด ที่มีวิธีการร้องที่อ่อนหวานเป็นเอกลักษณ์ แต่เมื่อยุคสมัยเปลี่ยน เทรนด์การใช้ภาษาก็เปลี่ยน ทำให้ไม่มีวัตถุดิบเดิมในการแต่งเนื้อร้อง จากการเขียนจดหมายหากัน มาสู่พฤติกรรมการตอบข้อความที่เร่งรีบรวดเร็วบนโซเชียลเน็ตเวิร์ก จากภาษาสละสลวยสวยงาม ก็เริ่มลดทอนให้สั้นกระชับ เมื่อถ้อยคำเปรียบเปรยพรรณนาถูกใช้น้อยลง ทำให้ภาษากวี จึงเริ่มปรากฏในบทเพลงน้อยลง ขณะเดียวกันบทเพลงแนวใหม่ ๆ ได้รับความนิยมมากขึ้น จนกระทั่ง ไม่มีเพลงลูกกรุงผลิตออกมาอีก อาจเรียกได้ว่า เพลงลูกกรุงถูกหยุดเวลาเอาไว้ เพียงในยุคของมันเท่านั้น

แม้จะไม่มีเพลงลูกกรุงเกิดใหม่ แต่แนวเพลงลูกกรุงกลับไม่หยุดพัฒนา ด้วยจังหวะที่เร็วขึ้น ดนตรีเสียงใหม่ขึ้น ทันสมัยขึ้นทั้งซาวด์และจังหวะ ลูกกรุงวิวัฒนาการมาสู่ยุคแรกเริ่มของเพลงสตริงคอมโบ โดยไม่ทิ้งลายเดิม

จนมาถึงยุคนี้ มีแนวเพลงหลากหลายในท้องตลาดมากขึ้น ทั้งป๊อป ร็อก แรป หรือแม้กระทั่งลูกทุ่งเองก็ยังมีวิวัฒนาการที่สนุกสนานแปลกใหม่ ร่วมสมัยกว่าเดิม เพลงลูกกรุงที่หยุดนิ่งอยู่กับกาลเวลา ก็ดูเหมือนจะเลือนหายไปจากสังคมไทยจนหมด

แต่เชื่อหรือไม่ว่า เอกลักษณ์ของความเป็นลูกกรุง กลับยังเป็นที่รู้จักของเด็กรุ่นใหม่อยู่ไม่เสื่อมคลาย

สปาย ภาสกรณ์ นักร้องเสียงเสน่ห์ลูกกรุงรุ่นใหม่ เผยว่า เคยได้ไปทำวิจัย โดยตั้งคำถามกับนักศึกษาว่ารู้จักเพลงลูกกรุงหรือไม่ พร้อมยกตัวอย่างชื่อเพลงที่รู้จัก โดยเพลงที่นักศึกษายกตัวอย่างขึ้นมา คือ ออเจ้าเอย, รักเธอนิรันด์ ซึ่งล้วนเป็นเพลงประกอบละคร ที่มีกลิ่นอายของความ "ไทย" อย่างที่ลูกกรุงดั้งเดิมเคยมี ซึ่งถ้าหากนำเพลงเหล่านี้ไปให้ ชรินทร์ นันทนาคร หรือ สุเทพ วงศ์กําแหง ศิลปินเพลงลูกกรุงมือเอกของไทยเป็นผู้ขับร้อง บทเพลงประกอบละครเหล่านี้ ก็แทบจะกลายเป็นเพลงลูกกรุงจริง ๆ ได้เลยทีเดียว
ในแวดวงบันเทิงไทยยุคนี้ ก็มีละครพีเรียดที่มาคู่กันกับเพลงประกอบที่มีกลิ่นความเป็น "ไทย" อย่างเพลงลูกกรุงเจืออยู่อย่างมากมาย ทั้งที่แต่งขึ้นใหม่ หรือรีเมคจากต้นฉบับเดิมก็ตาม อาจนับได้ว่า เพลงลูกกรุง ก็ไม่ได้ไกลหูคนรุ่นใหม่นัก

สปาย ภาสกรณ์ นักร้องเสียงเสน่ห์ลูกกรุงรุ่นใหม่.jpg

ลูกกรุง ยังแทรกซึมในโสตสัมผัสคุณ

เดี๋ยวจะหาว่า "ความเป็นลูกกรุง" จะอยู่ได้แค่กับเพลงประกอบละครพีเรียดเท่านั้น เอกลักษณ์หนึ่งของเพลงลูกกรุง คือการใช้ภาษาที่สละสลวย การเล่นคำที่แยบคาย ซึ่งเพลงป็อปยุคใหม่ก็มีไม่น้อย ที่หยิบเอาเสน่ห์ลูกเล่นของคำไทยมาแต่งเป็นบทเพลง อย่างเช่น เพลงจำนน จาก นนท์ ธนนท์ ที่คุณแอ้ม อัจฉริยา ผู้แต่ง ตั้งใจเล่นกับคำว่า จำนน กับชื่อของ นนท์ ผู้ขับร้อง โดยในเนื้อเพลงก็ยังหยิบคำว่า "จำ" มาเล่นต่อได้อย่างสวยงาม เพลงคงคา จาก โบกี้ไลอ้อน ที่เล่นกับคำว่าคงคาได้อย่างสละสลวย หรือจะเป็นเพลง "ขึ้นใจ" จาก นุนิว ชวรินทร์ ก็เป็นเพลงทำนองหวานละมุนในแบบไทย ที่ไม่ได้เป็นเพลงประกอบละครย้อนยุคแต่เป็นเพลงสำหรับฟังทั่วไป

แม้จังหวะทำนองจะเป็นเพลงป็อปยุคใหม่ แต่การประพันธ์เนื้อร้องที่ฉลาดแยบยลก็เป็นเสน่ห์เดียวกันกับที่เพลงลูกกรุงดั้งเดิมมี กลายเป็นเพลงแนวป็อป-อาเซียน ที่ถูกหูคนรุ่นใหม่ ด้วยส่วนผสมที่ลงตัว

ในอนาคตต่อไป คงไม่มีเพลงลูกกรุงเกิดขึ้นมาใหม่อีกแล้ว หากแต่เสน่ห์ในแบบของเพลงลูกกรุงนั้น จะไม่หายไปไหน มันจะยังคงวิวัฒนาการต่อไปในแบบของมัน ตามเทรนด์ของผู้ฟังที่ปรับเปลี่ยนไปตามยุคสมัย เหมือนที่เคยเป็นมาตั้งแต่เมื่อสมัยยุคแรกเริ่มของสตริงคอมโบ มาสู่ยุคแห่งเพลงป๊อป หากผู้ฟังยังสนับสนุน กลิ่นอายของความเป็นกวีของเพลงลูกกรุง ก็จะยังคงซึมแทรกสู่โสตสัมผัส ในบทเพลงของคนรุ่นใหม่ต่อไป ด้วยรูปแบบที่เข้าถึง ฟังง่าย และซึ้งตรึงใจ ไม่แพ้กัน

ลองสังเกตดี ๆ เพลงที่คุณชอบฟังซ้ำแล้วซ้ำเล่า อาจซ่อนเสน่ห์แห่งเพลงลูกกรุงเอาไว้ โดยที่คุณไม่รู้ตัว ก็ได้นะ

ฟังเรื่องราวของเพลงลูกกรุง โดยนักร้องลูกกรุงตัวจริงในรายการ นักผจญเพลงREPLAY ตอน เพลงลูกกรุง คลาสสิกไม่เคยเปลี่ยนแปลง

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

รู้ตัวไหม คุณอาจกำลังฟังเพลงลูกกรุงอยู่