ส่งท้ายเดือน "มกราคม 2568" หลายพื้นที่กำลังเผชิญกับปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก หรือ PM 2.5 ที่พุ่งสูงเกินค่ามาตรฐาน กระทบสุขภาพประชาชนเป็นวงกว้าง โดยเฉพาะในพื้นที่ กรุงเทพฯ และปริมณฑล รวมถึงพื้นที่ภาคเหนือและภาคกลางที่มีสภาพอากาศนิ่ง ทำให้ "ฝุ่นละออง" สะสมตัวในอากาศไม่ไปไหน
ภาพทิชชูเปื้อนเลือดที่ไหลออกจากรูจมูกเด็กตัวน้อย คาดเป็นผลกระทบจากฝุ่นจิ๋วปลุกกระแสเรียกร้องให้รัฐบาลเร่งแก้ไขปัญหา ซึ่งนโยบายล่าสุดที่รัฐบาลงัดออกมาบรรเทา คือ ให้ประชาชนขึ้นรถเมล์กับรถไฟฟ้าฟรี 7 วัน หากค่าฝุ่น PM 2.5 ยังไม่ลดจะมีการประเมินอีกครั้งถึงช่วงเวลาที่จะขยายออกไปอีก
ภาพจากเพจ Drama-addict
ภาพจากเพจ Drama-addict
มาถึงตรงนี้เห็นได้ว่าเรื่องฝุ่น PM2.5 ไม่ใช่เรื่องของใครคนใดคนหนึ่งแล้ว แต่หลายฝ่ายต้องช่วยกัน หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนต่างร่วมมือช่วยกันทั้งภาคพื้นดิน และบนท้องฟ้า เพื่อให้สถานการณ์คลี่คลายโดยเร็ว
หนึ่งในปฎิบัติการบรรเทาฝุ่น PM 2.5 คือ ภารกิจหลายพันฟุตเหนือพื้นดิน กับการบินเพื่อลดฝุ่นให้คลี่คลายในพื้นที่ที่พบ "ฝุ่นจิ๋ว" ของกรมฝนหลวงและการบินเกษตร ด้วยเทคนิคการใช้ "น้ำแข็งแห้ง" หลายคนอยากรู้ถึงวิธีการว่าเป็นอย่างไร ทำไมภารกิจครั้งนี้ถึงไม่มี "ฝน"
ภาพจาก กรมฝนหลวงและการบินเกษตร
ภาพจาก กรมฝนหลวงและการบินเกษตร
อ่านข่าว : เริ่มแล้ว! ภารกิจบินสู้ฝุ่นพิษ PM 2.5 กทม.ฝุ่นพิษพุ่ง 3 เท่า
บินโปรย "น้ำแข็งแห้ง" คืออะไร ลดฝุ่น PM 2.5 ได้อย่างไร
ภารกิจบรรเทาฝุ่น PM 2.5 ในพื้นที่ที่ฝุ่นจิ๋วยังปกคลุมยังเดินหน้าขึ้นบินเพื่อลดปัญหาฝุ่น PM 2.5 ในหลายพื้นที่รวมถึง ในกรุงเทพฯ และปริมณฑล ปฎิบัติการครั้งนี้จะไม่ทำให้ "ฝนตก" แต่จะใช้เทคนิคการสเปรย์น้ำ และ โปรยน้ำแข็งแห้ง เพื่อเจาะช่องบรรยากาศให้สามารถระบายฝุ่นละอองต่อไปได้
ประเด็นนี้มีคำอธิบายจาก นายราเชน ศิลปะรายะ รองอธิบดีกรมฝนหลวงและการบินเกษตร ด้านปฏิบัติการ ว่า เม็ดฝนมีขนาดใหญ่กว่าอนุภาคฝุ่น ซึ่ง PM 2.5 มีขนาดเล็กมาก มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น ฉะนั้นฝนตกไม่ได้ช่วยให้ความเข้มของฝุ่นละอองลดลง ไม่เกาะฝุ่น แต่ครั้งนี้จะใช้วิธีการ ก่อเมฆ เลี้ยงเมฆ เพื่อดูดซับและระบายฝุ่น
"เทคนิคก่อเมฆ" หรือ "เลี้ยงเมฆให้อ้วน" เพื่อให้เมฆมีความหนาแน่นมากยิ่งขึ้นในการดูดซับและระบายฝุ่นละอองออกจากพื้นที่เป้าหมาย
ผลการปฏิบัติการฝนหลวงบรรเทาปัญหาฝุ่น PM2.5 พื้นที่กรุงเทพฯ -ปริมณฑล วันที่ 26 มกราคม 2568 เทคนิคการลดอุณหภูมิชั้นบรรยากาศผกผันด้วยการสเปรย์น้ำปรับลดอุณหภูมิเพื่อระบายฝุ่นละออง - โปรยน้ำแข็งแห้งเพื่อระบายฝุ่น
ผลการปฏิบัติการฝนหลวงบรรเทาปัญหาฝุ่น PM2.5 พื้นที่กรุงเทพฯ -ปริมณฑล วันที่ 26 มกราคม 2568 เทคนิคการลดอุณหภูมิชั้นบรรยากาศผกผันด้วยการสเปรย์น้ำปรับลดอุณหภูมิเพื่อระบายฝุ่นละออง - โปรยน้ำแข็งแห้งเพื่อระบายฝุ่น
ปฏิบัติการบรรเทาฝุ่นในครั้งนี้ใช้เทคนิคระบายฝุ่นก่อนเคลื่อนที่เข้าสู่พื้นที่เป้าหมาย และระบายฝุ่นออกจากพื้นที่เป้าหมายด้วยเทคนิค "การลดอุณหภูมิชั้นบรรยากาศอุณหภูมิผกผัน" หรือ "Inversion" ด้วยการสเปรย์น้ำปรับลดอุณหภูมิและการโปรยน้ำแข็งแห้ง เพื่อระบายฝุ่นละอองให้ลอยขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศที่สูงขึ้น วิธีการบินโปรย 2 รูปแบบคือ การโปรยวนก้นหอยแหวกช่องให้ฝุ่น และบินโปรยลักษณะสลับฟันปลาให้ได้เชิงพื้นที่
อธิบายให้ง่ายขึ้นคือ ปกติในชั้นบรรยากาศที่สูงขึ้นจะมีอากาศจะเย็นลงเรื่อย ๆ แต่จะมีจุดหนึ่งที่อุณหภูมิจะเพิ่มขึ้น เรียกว่า อุณหภูมิผกผัน ซึ่งการเกิดอุณหภูมิผกผันนี้จะเป็นตัวกั้นฝุ่นไม่ให้ลอยขึ้นเหมือนฝาชีครอบไว้
"น้ำแข็งแห้ง" ในภารกิจบินลดฝุ่น ถูกนำมาใช้ในเทคนิคการดัดแปรสภาพอากาศบริเวณชั้นอุณหภูมิผกผัน โดยการโปรยด้วยเครื่องบินเป็นรูปก้นหอย เพื่อเปิดช่องระบายให้ฝุ่นขนาดเล็กลอยขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศด้านบน ช่วยให้ฝุ่นระบายออกและลดความหนาแน่นลงได้
น้ำแข็งแห้ง คือ สารฝนหลวง สูตร 3 (น้ำแข็งแห้ง: CO2 (s)) เป็นสูตรที่ใช้ในการทำฝน นักวิทยาศาสตร์ นักวิจัยจึงนำมาประยุกต์ใช้ ใช้น้ำแข็งแห้งเป็นตัวทำให้เกิดชั้นอากาศฟิล์มความร้อนให้เกิดช่องว่าง โดยน้ำแข็งแห้งมีอุณหภูมิประมาณ -70 องศาเซลเซียส ไปทำลายอุณหภูมิที่สูงขึ้นและทำให้เกิดช่อง
สำหรับ ปฎิบัติการของกรมฝนหลวงและการบินเกษตร จะทำการบินทุกวันในช่วงเช้าตั้งแต่ 10.00 น. และช่วงบ่ายตั้งแต่เวลา 14.00 น. ใช้เวลาบินประมาณ 1 - 2 ชั่วโมง
ปีนี้เป็นปีแรกที่ได้รับอนุญาตให้เข้าทำการบินในเขตพื้นที่กรุงเทพฯ โดยมีการบูรณาการร่วมกับ บริษัท วิทยุการบินแห่งประเทศไทย จำกัด ในการกำหนดชั้นความสูง และกำหนดพื้นที่เพื่อทำปฏิบัติการลดฝุ่น ซึ่งบางจุดต้องมีการปรับเปลี่ยนเส้นทางการบินของเครื่องบินเชิงพาณิชย์ชั่วคราว เพื่อให้การปฏิบัติการฝนหลวงได้อย่างปลอดภัย
ภาพจาก กรมฝนหลวงและการบินเกษตร
ภาพจาก กรมฝนหลวงและการบินเกษตร
ปฏิบัติภารกิจบรรเทาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ของกรมฝนหลวงและการบินเกษตร ที่ท่าอากาศยานหัวหินหรืออีกชื่อคือสนามบินบ่อฝ้าย ซึ่งมีโครงการบินลดฝนในกรุงเทพมหานคร ปัจจุบัน ศูนย์ปฏิบัติการฯ มีทั้งหมด 6 ศูนย์ ทั่วประเทศ สำหรับกรุงเทพฯ มีจำนวน 3 ศูนย์ ที่ หัวหิน ประจวบคีรีขันธ์ ระยอง และกาญจนบุรี จำนวนเครื่องบินที่สนับสนุนลดฝุ่น กทม. รวม 10 เครื่อง
นอกจากนี้ กรมฝนหลวงและการบินเกษตร จะปรับแผนการทำงานเพิ่มเติมในเวลากลางคืน โดยได้ทำหนังสือขออนุญาตบริษัท วิทยุการบินแห่งประเทศไทย จำกัด ขึ้นบินปฏิบัติการในช่วงเวลา 02.00-05.00 น. เพื่อช่วยเหลือพื้นที่กรุงเทพฯ – ปริมณฑล ซึ่งจะพิจารณาวางแผนการทำงานให้เกิดประสิทธิภาพอย่างสูงสุด เพื่อสุขภาพของประชาชน เบื้องต้นจะบิน 10.00 น. บ่าย 2 และ ตี 2
กรมฝนหลวงและการบินเกษตร เดินหน้าปฎิบัติบรรเทาฝุ่นละอองขนาดเล็ก จะมีต่อเนื่องทุกวันจนสถานการณ์คลี่คลาย
หลังวันที่ 29 ม.ค.นี้ กรมควบคุมมลพิษ เปิดเผยว่า พื้นที่ กทม.-ปริมณฑล อาจต้องเฝ้าระวังอีกครั้งเนื่องจากอัตราการระบายอากาศที่ต่ำลง แต่ประเมินแล้วจะไม่รุนแรงเท่าสัปดาห์ก่อน
อ่านข่าว : วันนี้ 60 จว.ฝุ่นเกินมาตรฐาน คาด 1-2 วันข้างหน้าแนวโน้มฝุ่นเพิ่มขึ้น
"นายกฯ" สั่ง "คมนาคม" ให้ประชาชนขึ้น "รถไฟฟ้า - รถ ขสมก." ฟรี 7 วัน พรุ่งนี้