วันนี้ (23 ม.ค.2567) กรุงเทพมหานคร (กทม.) พร้อมด้วยสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ และหน่วยงานภาคีเครือข่าย ร่วมแถลงข่าวและเปิดงาน Kick off โรงพยาบาลสิรินธร โรงพยาบาลเวชการุณย์รัศมิ์ และโรงพยาบาลกลาง เป็นหน่วยเก็บสิ่งส่งตรวจสารพันธุกรรม (DNA) พัฒนาการเข้าถึงบริการระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ กลุ่มคนไทยที่มีปัญหาสิทธิสถานะพื้นที่กรุงเทพมหานคร โซนกรุงเทพตะวันออก และกรุงเทพกลางเพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิให้กลุ่มคนไทยที่มีปัญหาสิทธิสถานะที่อยู่ในกรุงเทพฯ

ดร.พญ.เลิศลักษณ์ ลีลาเรืองแสง ผอ.สำนักการแพทย์ กล่าวว่า กทม.เป็นเมืองใหญ่ที่มีประชากรกว่า 10 ล้านคน รวมประชากรแฝง ทำให้มีความหลากหลายของประชากรในพื้นที่ รวมถึงปัญหาที่ซับซ้อนแตกต่างกัน โดยด้านสุขภาพแม้ว่ากทม.จะมีบริการทางการแพทย์ที่ทันสมัย ครอบคลุมทุกด้านทุกระดับ ประกอบกับการมีสิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติที่รองรับคนไทยทุกคนให้เข้าถึงบริการ
ทั้งนี้ยังพบว่ายังมีคนไทยส่วนหนึ่ง ที่มีปัญหาสิทธิสถานะทางทะเบียน ทำให้เข้าไม่ถึงสิทธิต่างๆ ของภาครัฐ รวมถึงสิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือบัตรทอง 30 บาทที่เป็นสิทธิของคนไทยทุกคนโดยเฉพาะเมื่อมีภาวะเจ็บป่วยเกิดขึ้น
ดังนั้น เพื่อดูแลคนไทยที่มีปัญหาสิทธิสถานะในกทม.จึงร่วมกับ สปสช. รวมทั้ง สสส.และสถาบันนิติวิทยาศาสต ร์ตลอดจนหน่วยงานภาคีเครือข่าย ในการตรวจพิสูจน์ยืนยันตัวตน ความเป็นคนไทยเพื่อคุ้มครองสิทธิ

ทำให้กระบวนการพิสูจน์ตัวตนมีความสะดวก รวดเร็วขึ้น ประชาชนไม่ต้องกลับไปดำเนินการที่ภูมิลำเนาเดิม รวมทั้งหน่วยให้บริการตรวจ DNA มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น เป็นไปตามนโยบายของผู้ว่าฯ กทม. ในการลดช่องว่าง ลดความเหลื่อมล้ำให้คนกทม. เข้าถึงสิทธิสุขภาพ และสิทธิสวัสดิการรัฐอย่างเท่าเทียม
พญ.ลลิตยา กองคำ รองเลขาธิการ สปสช. กล่าวว่า สำหรับคนไทยที่มีปัญหาสิทธิสถานะนี้ เป็นกลุ่มเปราะบาง คนไร้บ้าน และคนไร้สิทธิ เป็นคนไทยตกหล่น แต่ด้วยสาเหตุต่างๆ เช่น ไม่ได้แจ้งเกิด เอกสารบุคคลสูญหาย ทำให้ไม่มีเลขบัตรประชาชน 13 หลัก ส่งผลให้ไม่สามารถเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานได้เช่นเดียวกับประชาชนทั่วไปได้

สำหรับความร่วมมือที่ต่อเนื่องวันนี้จะเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยเปิดโอกาสให้กลุ่มคนเปราะบางในพื้นที่ กทม.ได้พิสูจน์สถานะความเป็นคนไทย และได้รับสิทธิต่างๆ ที่ควรได้รับ รวมถึงสิทธิบัตรทอง 30 บาทนี้ ทำให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ส่วน นพ.พงศ์เทพ วงศ์วัชรไพบูลย์ ผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า การไม่มีสิทธิสถานะทางทะเบียน ส่งผลต่อการเข้าถึงหลักประกันทางสุขภาพ และสิทธิสวัสดิการต่าง ๆ ที่ควรได้รับ ซึ่งยังมีคนที่ประสบปัญหานี้กว่า 520,000 คน

ขณะนี้ สสส.MOU ร่วมกับ 9 หน่วยงานพัฒนาการเข้าถึงสิทธิสถานะและระบบหลักประกัน ทางสุขภาพของคนไทยไร้สิทธิใน 12 จังหวัด คือ กทม.ปราจีนบุรี ตราด อุบลราชธานี ศรีษะเกษ กาญจนบุรี สงขลา ตาก สระบุรี ชุมพร สุรินทร์ และจันทบุรี ส่งผลให้มีกลุ่มคนไทยไร้สิทธิ 1,340 คน เด็กไร้รัฐไร้สัญชาติ 1,230 คน รวม 2,570 คน เข้าสู่กระบวนการพิสูจน์สิทธิ เพื่อการเข้าถึงบริการในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ และสิทธิสุขภาพที่เหมาะสม