วันนี้ (31 ส.ค.2564) นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค พร้อมด้วย นพ.วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม และ นพ.นคร เปรมศรี ผู้อำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติ เดินทางไปที่สภาฯ แถลงข่าวชี้แจงอภิปรายไม่ไว้วางใจในกรณีการจัดซื้อวัคซีนซิโนแวค ส่วนต่างและการเข้าร่วมโคแวกซ์
(อ่านเพิ่มเติม : ฝ่ายค้านตั้งคำถาม ส่วนต่างซื้อ "วัคซีนซิโนแวค" อยู่ที่ใคร?)
นพ.วิฑูรย์ กล่าวถึงกรณีที่ ส.ส.อภิปรายว่า องค์การเภสัชฯ เป็นนายหน้าขายวัคซีนให้กับบริษัทซิโนแวค ในช่วงการแพร่ระบาดตอนแรก โดยระบุว่า องค์การเภสัชฯ ไม่ได้เป็นผู้จัดซื้อโดยตรง แต่เป็นบริษัทลูกแห่งหนึ่งทำหน้าที่ แต่ทางการจีนไม่ยอม จึงเป็นเหตุให้องค์การเภสัชฯ ต้องไปติดต่อเอง
ก่อนหน้านี้ได้เป็นผู้ดำเนินการจัดหาวัคซีนคู่ประสาน ทั้งวัคซีนซิโนฟาร์ม และซิโนแวค ซึ่งซิโนฟาร์มติดขัดปัญหามาก แต่ว่าซิโนแวคมีความยืดหยุ่นกว่า แต่การจัดหาวัคซีนต้องทำงานแข่งกับเวลา จึงเลือกซิโนแวคเพื่อให้คนไทยได้ฉีดวัคซีนระหว่างรอวัคซีนแอสตราเซเนกา
ส่วนเรื่องราคามีการนำเข้า 16 ช่วง ซึ่งจะมีราคาที่แตกต่างกันไปแต่ละช่วง ตั้งแต่ 17 เหรียญดอลลาร์ต่อโดส แต่ในเวลาต่อมาก็ซื้อในราคาถูกเป็นลำดับ เพราะมีการต่อรองราคา จนมาถึงราคาสุดท้าย 8.9 เหรียญดอลลาร์ เฉลี่ยราคา 11.99 เหรียญดอลลาร์
ส่วนที่มีการอภิปรายว่ามีส่วนต่างจำนวนมากนั้น ยืนยันว่าไม่มีส่วนต่าง มีความเข้าใจคลาดเคลื่อนอย่างมาก เพราะได้ใช้เงินองค์การเภสัชฯ จัดซื้อไปก่อนจำนวนหลายพันล้าน จากนั้นเมื่อได้ของแล้ว ก็กำหนดราคาขาย ซึ่งต้องแบกรับอัตราแลกเปลี่ยน
ยืนยันไม่มีส่วนต่าง กรอบการอนุมัติเป็นการขอเผื่อไว้ แต่เก็บราคาตามจริง โดยบวกค่าดำเนินการ ค่าขนส่ง 2-4% และส่วนต่างที่เหลือไม่มีใครได้แน่นอน 100% ซึ่งงบประมาณตรงนี้กรมควบคุมโรคเป็นผู้ดูแล และมีการเบิกจ่ายตามจริง
ชี้แจงวัคซีนสูตรไขว้ ฉีดเร็วกว่า-มีประสิทธิภาพ
นพ.โอภาส กล่าวว่า ประเทศไทยนำวัคซีนซิโนแวคเข้ามาใช้ตั้งแต่เดือน มี.ค.2564 ขณะนั้นวัคซีนได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยา (อย.) แล้ว โดยคำนึงถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัย ซึ่งจากข้อมูลการศึกษาของมหาวิทยาลัยสงขลาศรีนครินทร์ พบว่าวัคซีนสามารถลดการระบาดของโรคได้ และพบว่าวัคซีนซิโนแวคช่วยลดการติดเชื้อและความรุนแรงของโรคที่ระดับ 70-80% ขึ้นไป ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับกันว่าไม่มีวัคซีนตัวใดที่สามารถป้องกันโรค COVID-19 ได้ 100%
ภาพ : พรรคภูมิใจไทย
ทั้งนี้ ประเทศไทยพัฒนาสูตรฉีดวัคซีนที่เรียกว่า สูตรไขว้ โดยใช้วัคซีนซิโนแวคเป็นเข็ม 1 และวัคซีนแอสตราเซเนกาเป็นเข็ม 2 และพบว่าสามารถสร้างภูมิคุ้มกันในระดับที่สูงเทียบเท่ากับการฉีดวัคซีนแอสตราเซเนกา 2 เข็ม แต่ข้อดีคือ ฉีดได้เร็วขึ้น และภูมิคุ้มกันมากขึ้น ฉะนั้นข้อกล่าวหาดังกล่าวจึงไม่เป็นความจริง
ทั้งนี้ นักวิชาการจากหลายที่มีหลักฐานยืนยันตรงกันว่าวัคซีนสูตรไขว้ซิโนแวคกับแอสตราเซเนกามีประสิทธิภาพ จึงเป็นเหตุผลที่กระทรวงสาธารณสุข และกรมควบคุมโรคพยายามจัดหาวัคซีนที่ค้นหาได้มาให้กับประชาชนอย่างทันเวลา
อธิบดีกรมควบคุมโรค ขออย่าด้อยค่าซิโนแวค
ทั้งนี้ องค์การอนามัยโลกขณะนี้ก็ได้สั่งซื้อวัคซีนซิโนแวคจำนวนหลายร้อยล้านโดส เพื่อฉีดให้กับประชาชนทั่วโลก จึงเป็นตัวยืนยันว่า วัคซีนซิโนแวคมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในช่วงต้นการระบาดที่ผ่านมา แม้ขณะนี้จะมีการระบาดสายพันธุ์เดลตา ซึ่งทำให้วัคซีนทุกตัวมีประสิทธิภาพลดน้อยลง แต่ไทยก็ยังหาวิธีการฉีดวัคซีนแบบไขว้ที่ทำให้ประชาชนได้รับภูมิคุ้มกันที่รวดเร็วขึ้น
วัคซีนซิโนแวคมีประสิทธิภาพ ขอความกรุณาอย่าด้อยค่าวัคซีนซิโนแวค เพราะวัคซีนตัวนี้ช่วยเราตั้งแต่ต้นปี ทำให้เราดูแลการระบาดของโรคได้เป็นอย่างดี
ส่วนเรื่องการจัดซื้อจัดจ้าง อธิบดีกรมควบคุมโรค ยืนยันว่า ทุกอย่างเป็นไปตามกฎหมาย โดยเฉพาะ พ.ร.บ.จัดซื้อจัดจ้าง ฉะนั้นข้อกล่าวอ้างที่บอกว่าไม่เป็นไปตามกฎหมายจึงไม่เป็นความจริง
สัญญาแอสตราฯ เงื่อนไขเหมือนกันทุกประเทศ
ขณะที่ นพ.นคร ระบุถึงสัญญาการจัดซื้อวัคซีนแอสตราเซเนกา ได้ทำการสั่งซื้อล่วงหน้าตั้งแต่ปี 2563 เดือน พ.ย. ดังนั้น สัญญาการจองซื้อต้องอยู่ในเงื่อนไข มีโอกาสไม่ได้รับหรือได้รับวัคซีนในลักษณะช้า เนื่องจากอยู่ในระหว่างการวิจัยและพัฒนา ซึ่งเป็นเงื่อนไขทุกประเทศ และทุกคนต้องรับความเสี่ยงร่วมกัน
การสั่งซื้อวัคซีนไม่เหมือนการซื้อสินค้าทั่วไป เนื่องจากไม่ใช่สถานการณ์ปกติจะเอาพื้นฐานความเข้าใจแบบเดิมมาตัดสินจะไม่เหมาะสม และไม่เข้ากับสถานการณ์
แจงปมไม่ร่วมโคแวกซ์ ชี้ซื้อวัคซีนได้แน่นอนกว่า
ส่วนการเข้าร่วมโครงการโคแวกซ์นั้น มีประเทศที่เข้าร่วมโครงการ 139 ประเทศ แต่มีการแจกวัคซีนเพียง 224 ล้านโดส จะเห็นได้ว่าแต่ละประเทศได้รับวัคซีนไม่มาก การที่ไทยจัดซื้อวัคซีนโดยตรงทำให้ได้รับวัคซีนมากกว่า และมีความแน่นอนมากกว่า
ขณะนี้ไทยได้รับวัคซีน และฉีดให้ประชาชนไปแล้ว 30 ล้านโดส ถ้าไทยเข้าร่วมโครงการโคแวกซ์ ก็อาจจะไม่มีความแน่นอนในการได้รับวัคซีน และอาจได้รับวัคซีนที่น้อย เพราะเป็นการจัดหาโดยโครงการขนาดใหญ่ มีประเทศเข้าร่วมจำนวนมาก และหากไทยเข้าร่วมโครงการโคแวกซ์ ก็อยู่ในกลุ่มประเทศที่ต้องจัดซื้อ
ทั้งนี้ เมื่อพิจารณาดูแล้วเห็นว่าถ้าไทยจัดซื้อเองจากผู้ผลิตวัคซีนจะมีความแน่นอนกว่า จึงเป็นเหตุให้กระทรวงสาธารณสุขเดินหน้าจัดหาวัคซีนจากผู้ผลิตวัคซีนโดยตรง แต่ในอนาคตหากสถานการณ์เปลี่ยนไป ประเทศไทยอาจจะพิจารณาเข้าร่วมโครงการได้
ชี้แจง ATK ยืนยัน โปร่งใสตรวจสอบได้
ส่วนประเด็นการจัดซื้อชุดตรวจ ATK นั้น นพ.จเด็จ ธรรมธัชอารี เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ยืนยันชุดตรวจ ATK โปร่งใส ตรวจสอบได้
ขณะที่ นายแพทย์วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ ผอ.องค์การเภสัช ยืนยันว่าการจัดซื้อบริสุทธิ์ยุติธรรมเป็นไปเพื่อประโยชน์ประเทศโปร่งใส ตรวจสอบได้ มีการบันทึกขั้นตอนการประมูล แข่งขันโดยสมบูรณ์ ได้ ATK มีคุณภาพ ราคาถูกสุดในขณะนั้น
ด้าน นพ.ไพศาล ดั่นคุ้ม เลขาธิการ อย. ยืนยันว่า มีการตรวจสอบชุดตรวจ ATK เรื่องความไวเชิงวินิจฉัย ซึ่งเป็นชุดตรวจแบบ HOME USE ที่ประชาชนใช้เองซึ่งที่ท้วงติงของชมรมแพทย์เป็นคนละแบบกัน ซึ่งขณะนี้น่าจะเข้าใจตรงกันแล้ว