วันนี้ (4 ส.ค.2563) จากการประชุมโครงการอนุรักษ์จระเข้น้ำจืดพันธุ์ไทยในพื้นที่อนุรักษ์ โดยมีตัวแทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และประสบการณ์การวิจัย และกำหนดแนวทางการอนุรักษ์จระเข้น้ำจืดพันธุ์ไทย นายจงคล้าย วรพงศธร กล่าวว่า จระเข้น้ำจืดพันธุ์ไทยเป็นสัตว์ป่าที่มีสถานภาพใกล้สูญพันธุ์ พบว่าประชากรในธรรมชาติมีจำนวนน้อย ทำให้ในปี 2548-49 มีโครงการนำร่องการปล่อยจระเข้น้ำจืดพันธุ์ไทยคืนสู่ธรรมชาติ ที่อุทยานแห่งชาติปางสีดา และพบว่าจระเข้ที่ปล่อยสามารถอาศัยอยู่รอด และแพร่ขยายพันธุ์ได้ในแหล่งที่อยู่อาศัยตามธรรมชาติ ถือเป็นความสำเร็จในการปล่อยจระเข้คืนถิ่น ทำให้ทราบข้อมูลพื้นฐานทางนิเวศที่เหมาะสมของจระเข้น้ำจืดพันธุ์ไทย จึงนำไปสู่การดำเนินโครงการอนุรักษ์จระเข้พันธุ์ไทยในประเทศไทย
ปัจจุบันพบจระเข้น้ำจืดพันธุ์ไทยอยู่ในพื้นที่อนุรักษ์เพียง 6 แห่ง ได้แก่ อุทยานแห่งชาติปางสีดา อุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ายอดโดม และเขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ด
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติ
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติ
คาดในธรรมชาติเหลือแค่ 20 ตัว
ด้านนายชลธาร ชำนาญคิด ผอ.ส่วนวิจัยและพัฒนานวัตกรรมอุทยานแห่งชาติ สำนักอุทยานแห่งชาติ กล่าวว่า เมื่อปี 2547 ได้มีการปล่อยจระเข้สายพันธุ์ไทย ที่มีการคัดเลือกสายพันธุ์อย่างถูกต้องตามหลักวิชาการสู่ธรรมชาติที่วังแก่งหินดาด ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติปางสีดา จำนวน 10 ตัว เป็นตัวผู้ 5 ตัว และตัวเมีย 5 ตัว และยังคงพบตัวได้ 1 ตัวที่อยู่ทุกวันนี้
มีการยืนยันว่าในธรรมชาติมีจระเข้พันธุ์ไทยเพียง 3 แห่งแค่ 20 ตัว ได้แก่บริเวณห้วยน้ำเย็น อุทยานแห่งชาติปางสีดา บริเวณคลองชมพู อุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง จ.พิษณุโลก และบริเวณต้นน้ำเพชรบุรี อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน จ.เพชรบุรี
นอกจากนี้ในปี 2560 มีการประชุมวิชาการ เพื่อประเมินสถานภาพและแนวทางการอนุรักษ์จระเข้ในประเทศไทย ซึ่งต่อมา รศ.น.สพ.ปานเทพ รัตนากร คณบดีคณะสัตวแพทย์ ม.มหิดล รับทุนการวิจัยจากสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) ทำวิจัยระหว่างปี 2561–2562 และรายงานฉบับสมบูรณ์เพิ่งแล้วเสร็จในเดือนมิ.ย.นี้ โดยกรมอุทยานฯ จะได้นำมาปรับใช้กำหนดแนวทางการอนุรักษ์จระเข้น้ำจืดสายพันธุ์ไทยในอุทยานแห่งชาติ