ชวนเที่ยวเกาะไปเรียนรู้ภูมิปัญญาการหาปู ด้วยเครื่องมือประมงพื้นบ้าน นั่นคือ "หยองดักปูดำ" ที่เกาะปูยู ต.ปูยู อ.เมืองสตูล จ.สตูล พร้อมเข้าครัวปรุงเมนู "หลนกะทิบูดูปูดำ" และเมนูสูตรดั้งเดิม "ปูดำผัดสามรส
เมนูพื้นบ้านจากปูดำ: ลิ้มลองความอร่อยที่มาจากภูมิปัญญาชาวบ้าน
หลายคนอาจรู้จัก "ปูดำ" เป็นปูทะเลที่มีชื่อเสียงจากเกาะปูยู ต.ปูยู อ.เมืองสตูล จ.สตูล ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องของความอร่อยและความสดใหม่ แต่คุณรู้หรือไม่ว่า การจับปูดำนั้นมีวิธีการและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่น่าสนใจมากมาย
ภัตตาคารบ้านทุ่ง ซึ่งตั้งอยู่ในจังหวัดสตูล ได้เปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้มาเรียนรู้วิธีการจับปูดำด้วยเครื่องมือพื้นบ้านที่เรียกว่า "หยองดักปูดำ" หรือ "ตังโกย" ซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ ก่อนจะได้ลิ้มลองเมนูพื้นบ้านจากปูดำที่ทำโดยฝีมือของคนในพื้นที่
การหาปูดำด้วย "หยองดักปูดำ"
"หยองดักปูดำ" เป็นเครื่องมือประมงพื้นบ้านที่ชาวบ้านบนเกาะปูยูใช้ในการจับปูดำมาตั้งแต่โบราณ โดยจะใช้ในบริเวณป่าชายเลนที่มีน้ำทะเลท่วมถึง ซึ่งเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของปูดำ
กระบวนการทำ "หยองดักปูดำ" นั้นค่อนข้างง่าย โดยจะใช้วัสดุธรรมชาติ เช่น ไม้ไผ่ มาทำเป็นโครงสร้างคล้ายกับกรง และใช้เหยื่อวางไว้ภายใน เมื่อปูดำเข้ามากิน เหยื่อ ปูก็จะติดอยู่ภายในและไม่สามารถหนีออกมาได้
ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการออกไปหาปูดำด้วย "หยองดักปูดำ" คือ ในช่วง "น้ำใหญ่" หรือช่วงเวลาขึ้น-แรม 14-3 ค่ำ เนื่องจากเป็นช่วงที่น้ำขึ้นสูงบริเวณป่าชายเลน ปูดำจะออกมาหาอาหารกันมาก ซึ่งช่วงเวลานี้จะเป็นช่วงที่เหมาะสมในการใช้ "หยองดักปูดำ" เพื่อจับปูดำได้มากที่สุด
เมนูพื้นบ้านจากปูดำ
หลังจากได้เรียนรู้วิธีการหาปูดำด้วยภูมิปัญญาชาวบ้านแล้ว ต่อไปเรามาดูกันว่าชาวบ้านนำปูดำที่ได้มานั้นไปปรุงเป็นเมนูอาหารอร่อย ๆ กันอย่างไร
เมนูที่ 1: หลนกะทิบูดูปูดำ
เมนูนี้ใช้ปูดำเป็นวัตถุดิบหลัก นำไปปูดำ ไปล้างน้ำสะอาด จากจัดเตรียมน้ำกะทิด้วยการปอกมะพร้าว ขูดมะพร้าวแล้วคั้นกะทิ แล้วจึงซอยหอมแดง หั่นตะไคร้และบุบ ซอยใบมะกรูด เพื่อจัดเตรียมวัตถุดิบให้พร้อม จากนั้นตั้งกระทะใส่น้ำ เรียงปูดำในซึ้ง นึ่งราว 20 นาที เมื่อปูนึ่งสุกได้ที่ให้เทน้ำ แล้วนำปูนึ่งไปน็อคน้ำแข็ง ซอยพริกชี้ฟ้า เด็ดพริกขี้หนู บุบหอมแดง นำข่าไปเผา แกะเนื้อปูดำนึ่ง บุบก้ามปู
จากนั้นค่อยเตรียมทำหลนกะทิด้วยการตั้งกระทะใส่ส่วนผสมของเมนูทั้งหมดลงไป เริ่มจากกะทิ ตะไคร้ ข่า หอมแดงบุบ แล้วปิดท้ายด้วยใส่ปูดำ ตามด้วยก้ามปูและพริกชี้ฟ้าซอย หอมแดงซอย และใบมะกรูดซอย ก่อนใส่พริกขี้หนู ราดหัวกะทิ ตกแต่งเพื่อกินคู่กันด้วยลวกผักปีใหญ่ (ผักปรง) ก็เป็นอันเสร็จสิ้น
เมนูที่ 2: ปูดำผัดสามรส
นอกจากการนำปูดำมานึ่งอย่างเมนูแรกแล้ว ชาวบ้านยังนำมาผัดกับเครื่องปรุงต่าง ๆ เป็นเมนูผัดที่รสชาติเข้มข้นและน่ารับประทาน โดยจะใช้เครื่องปรุงหลัก 3 รส ได้แก่ รสเปรี้ยว จากมะขามเปียก, รสหวาน จากน้ำตาลทราย และรสเค็ม จากเกลือ ผสมกับกระเทียม พริกขี้หนู หอมใหญ่ และพริกชี้ฟ้า เพื่อให้ได้รสชาติที่ลงตัว
ไม่ว่าจะเป็นเมนู "หลนกะทิบูดูปูดำ" หรือ "ปูดำผัดสามรส" ต่างก็เป็นเมนูพื้นบ้านที่ชาวบ้านบนเกาะปูยูได้สร้างสรรค์ขึ้นมา โดยใช้ปูดำเป็นวัตถุดิบหลัก และผสมผสานกับเครื่องเทศและวัตถุดิบพื้นบ้านอื่นๆ เพื่อให้ได้รสชาติที่กลมกล่อม น่าลิ้มลอง ซึ่งสะท้อนถึงภูมิปัญญาและความเชี่ยวชาญของคนในท้องถิ่นเป็นอย่างดี
ถ้าคุณกำลังมองหาประสบการณ์ใหม่ๆ ในการลิ้มลองอาหารพื้นบ้านจากปูดำ ลองแวะมาที่ภัตตาคารบ้านทุ่ง ใน จ.สตูล เพื่อเรียนรู้วิธีการหาปูดำด้วยภูมิปัญญาชาวบ้าน และลิ้มลองเมนูพื้นบ้านอร่อยๆ จากปูดำแล้วล่ะ !
ติดตามชมได้ในรายการ ภัตตาคารบ้านทุ่ง ตอน หยองดักปูดำ วันเสาร์ที่ 1 มีนาคม 2568 เวลา 16.05 - 16.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมผ่านทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
ชวนเที่ยวเกาะไปเรียนรู้ภูมิปัญญาการหาปู ด้วยเครื่องมือประมงพื้นบ้าน นั่นคือ "หยองดักปูดำ" ที่เกาะปูยู ต.ปูยู อ.เมืองสตูล จ.สตูล พร้อมเข้าครัวปรุงเมนู "หลนกะทิบูดูปูดำ" และเมนูสูตรดั้งเดิม "ปูดำผัดสามรส
เมนูพื้นบ้านจากปูดำ: ลิ้มลองความอร่อยที่มาจากภูมิปัญญาชาวบ้าน
หลายคนอาจรู้จัก "ปูดำ" เป็นปูทะเลที่มีชื่อเสียงจากเกาะปูยู ต.ปูยู อ.เมืองสตูล จ.สตูล ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องของความอร่อยและความสดใหม่ แต่คุณรู้หรือไม่ว่า การจับปูดำนั้นมีวิธีการและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่น่าสนใจมากมาย
ภัตตาคารบ้านทุ่ง ซึ่งตั้งอยู่ในจังหวัดสตูล ได้เปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้มาเรียนรู้วิธีการจับปูดำด้วยเครื่องมือพื้นบ้านที่เรียกว่า "หยองดักปูดำ" หรือ "ตังโกย" ซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ ก่อนจะได้ลิ้มลองเมนูพื้นบ้านจากปูดำที่ทำโดยฝีมือของคนในพื้นที่
การหาปูดำด้วย "หยองดักปูดำ"
"หยองดักปูดำ" เป็นเครื่องมือประมงพื้นบ้านที่ชาวบ้านบนเกาะปูยูใช้ในการจับปูดำมาตั้งแต่โบราณ โดยจะใช้ในบริเวณป่าชายเลนที่มีน้ำทะเลท่วมถึง ซึ่งเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของปูดำ
กระบวนการทำ "หยองดักปูดำ" นั้นค่อนข้างง่าย โดยจะใช้วัสดุธรรมชาติ เช่น ไม้ไผ่ มาทำเป็นโครงสร้างคล้ายกับกรง และใช้เหยื่อวางไว้ภายใน เมื่อปูดำเข้ามากิน เหยื่อ ปูก็จะติดอยู่ภายในและไม่สามารถหนีออกมาได้
ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการออกไปหาปูดำด้วย "หยองดักปูดำ" คือ ในช่วง "น้ำใหญ่" หรือช่วงเวลาขึ้น-แรม 14-3 ค่ำ เนื่องจากเป็นช่วงที่น้ำขึ้นสูงบริเวณป่าชายเลน ปูดำจะออกมาหาอาหารกันมาก ซึ่งช่วงเวลานี้จะเป็นช่วงที่เหมาะสมในการใช้ "หยองดักปูดำ" เพื่อจับปูดำได้มากที่สุด
เมนูพื้นบ้านจากปูดำ
หลังจากได้เรียนรู้วิธีการหาปูดำด้วยภูมิปัญญาชาวบ้านแล้ว ต่อไปเรามาดูกันว่าชาวบ้านนำปูดำที่ได้มานั้นไปปรุงเป็นเมนูอาหารอร่อย ๆ กันอย่างไร
เมนูที่ 1: หลนกะทิบูดูปูดำ
เมนูนี้ใช้ปูดำเป็นวัตถุดิบหลัก นำไปปูดำ ไปล้างน้ำสะอาด จากจัดเตรียมน้ำกะทิด้วยการปอกมะพร้าว ขูดมะพร้าวแล้วคั้นกะทิ แล้วจึงซอยหอมแดง หั่นตะไคร้และบุบ ซอยใบมะกรูด เพื่อจัดเตรียมวัตถุดิบให้พร้อม จากนั้นตั้งกระทะใส่น้ำ เรียงปูดำในซึ้ง นึ่งราว 20 นาที เมื่อปูนึ่งสุกได้ที่ให้เทน้ำ แล้วนำปูนึ่งไปน็อคน้ำแข็ง ซอยพริกชี้ฟ้า เด็ดพริกขี้หนู บุบหอมแดง นำข่าไปเผา แกะเนื้อปูดำนึ่ง บุบก้ามปู
จากนั้นค่อยเตรียมทำหลนกะทิด้วยการตั้งกระทะใส่ส่วนผสมของเมนูทั้งหมดลงไป เริ่มจากกะทิ ตะไคร้ ข่า หอมแดงบุบ แล้วปิดท้ายด้วยใส่ปูดำ ตามด้วยก้ามปูและพริกชี้ฟ้าซอย หอมแดงซอย และใบมะกรูดซอย ก่อนใส่พริกขี้หนู ราดหัวกะทิ ตกแต่งเพื่อกินคู่กันด้วยลวกผักปีใหญ่ (ผักปรง) ก็เป็นอันเสร็จสิ้น
เมนูที่ 2: ปูดำผัดสามรส
นอกจากการนำปูดำมานึ่งอย่างเมนูแรกแล้ว ชาวบ้านยังนำมาผัดกับเครื่องปรุงต่าง ๆ เป็นเมนูผัดที่รสชาติเข้มข้นและน่ารับประทาน โดยจะใช้เครื่องปรุงหลัก 3 รส ได้แก่ รสเปรี้ยว จากมะขามเปียก, รสหวาน จากน้ำตาลทราย และรสเค็ม จากเกลือ ผสมกับกระเทียม พริกขี้หนู หอมใหญ่ และพริกชี้ฟ้า เพื่อให้ได้รสชาติที่ลงตัว
ไม่ว่าจะเป็นเมนู "หลนกะทิบูดูปูดำ" หรือ "ปูดำผัดสามรส" ต่างก็เป็นเมนูพื้นบ้านที่ชาวบ้านบนเกาะปูยูได้สร้างสรรค์ขึ้นมา โดยใช้ปูดำเป็นวัตถุดิบหลัก และผสมผสานกับเครื่องเทศและวัตถุดิบพื้นบ้านอื่นๆ เพื่อให้ได้รสชาติที่กลมกล่อม น่าลิ้มลอง ซึ่งสะท้อนถึงภูมิปัญญาและความเชี่ยวชาญของคนในท้องถิ่นเป็นอย่างดี
ถ้าคุณกำลังมองหาประสบการณ์ใหม่ๆ ในการลิ้มลองอาหารพื้นบ้านจากปูดำ ลองแวะมาที่ภัตตาคารบ้านทุ่ง ใน จ.สตูล เพื่อเรียนรู้วิธีการหาปูดำด้วยภูมิปัญญาชาวบ้าน และลิ้มลองเมนูพื้นบ้านอร่อยๆ จากปูดำแล้วล่ะ !
ติดตามชมได้ในรายการ ภัตตาคารบ้านทุ่ง ตอน หยองดักปูดำ วันเสาร์ที่ 1 มีนาคม 2568 เวลา 16.05 - 16.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมผ่านทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
ละครดี ซีรีส์เด่น
