สรุปเนื้อหาฉบับย่อ MOU บันทึกความเข้าใจในการจัดตั้งรัฐบาลทั้ง 23 ข้อ ซึ่งจะเป็นวาระ "ร่วมกัน" ผลักดัน ของ 8 พรรคร่วมรัฐบาล นำโดย พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หัวหน้าพรรคก้าวไกล

1. ฟื้นฟูประชาธิปไตย จัดทำรัฐธรรมนูญใหม่โดยประชาชน
2. สมรสเท่าเทียม โดยไม่บังคับผู้ที่เห็นว่าขัดแย้งกับศาสนา
3. ปฏิรูประบบราชการ ทหาร ตำรวจ กองทัพ และกระบวนการยุติธรรม
4. เปลี่ยนระบบเกณฑ์ทหารแบบบังคับ เป็นระบบสมัครใจ
5. สันติภาพชายแดนใต้
6. กระจายอำนาจ
7. แก้ปัญหาทุจริต สร้างรัฐโปร่งใส
8. ฟื้นฟูเศรษฐกิจ เพิ่มรายได้ประชาชน ลดความเหลื่อมล้ำ สร้างระบบเศรษฐกิจที่เติบโตอย่างเป็นธรรม
9. ยกเครื่องกฎหมายเกี่ยวกับการทำมาหากิน เช่น ตัด ลด พัก การขอใบอนุญาตที่ไม่จำเป็น สร้างแต้มต่อให้ SME
10. ยกเลิกผูกขาดและส่งเสริมแข่งขันการค้าที่เป็นธรรม เช่น สุราก้าวหน้า
11. ปฏิรูปที่ดินทั้งระบบ
12. ปรับปรุงโครงสร้างผลิตไฟฟ้า ลดค่าครองชีพ เพิ่มความมั่นคงพลังงาน
13. จัดทำงบประมาณแบบใหม่ (Zero-based budgeting)
14. สร้างระบบสวัสดิการประชาชนทุกช่วงวัย
15. แก้ไขปัญหายาเสพติดโดยเร่งด่วน
16. นำกัญชากลับไปอยู่ในบัญชียาเสพติดให้โทษ และมีกฎหมายควบคุมรับรองการใช้ประโยชน์จากกัญชา
17. ส่งเสริมเกษตรและปศุสัตว์
18. แก้ไขกฎหมายประมง
19. ยกระดับสิทธิแรงงานทุกอาชีพให้มีสภาพการจ้างงานเป็นธรรม ได้ค่าตอบแทนสอดคล้องกับการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
20. ยกระดับระบบสาธารณสุข
21. ปฏิรูประบบการศึกษา
22. แก้ปัญหาฝุ่นพิษ ลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้เป็นศูนย์ (Net Zero) โดยเร็วที่สุด
23. ดำเนินนโยบายต่างประเทศ ฟื้นฟูบทบาทผู้นำของไทยในอาเซียนและเวทีต่าง ๆ รักษาสมดุลการเมืองระหว่างไทย กับประเทศมหาอำนาจ

นอกจากนี้ ทุกพรรคเห็นพ้องกันว่าจะร่วมกันบริหารประเทศด้วย 5 แนวทางปฏิบัติ ดังนี้

1. ทุกพรรคจะคุ้มครองสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองของประชาชนทุกคน
2. ทุกพรรคจะทํางานโดยซื่อสัตย์สุจริต หากมีบุคคลของพรรคใดมีพฤติกรรมทุจริต คอร์รัปชัน ทุกพรรคจะ ยุติการดำรงตำแหน่งของบุคคลนั้น ๆ ทันที
3. ทุกพรรคจะทำงานโดยให้เกียรติซึ่งกันและกัน จริงใจต่อกัน สนับสนุนการทำงานซึ่งกันและกัน โดยยึดถือ ผลประโยชน์ของประชาชนเป็นที่ตั้ง มากกว่าผลประโยชน์ของพรรคใดพรรคหนึ่ง
4. ทุกพรรคมีสิทธิในการผลักดันนโยบายอื่นเพิ่มเติม แต่ไม่ขัดแย้งจากนโยบายในบันทึกข้อตกลงร่วมฉบับนี้ โดยอาศัยอ้านาจฝ่ายบริหารของรัฐมนตรีที่เป็นตัวแทนของแต่ละพรรคการเมือง
5. ทุกพรรคมีสิทธิในการผลักดันนโยบายอื่นเพิ่มเติม แต่ไม่ขัดแย้งจากนโยบายในบันทึกข้อตกลงร่วมฉบับนี้ โดยอาศัยอำนาจนิติบัญญัติของผู้แทนราษฎรที่สังกัดแต่ละพรรคการเมือง

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :

• วินาทีประวัติศาสตร์ 8 พรรคลงนาม MOU ตั้ง "รัฐบาลก้าวไกล" ตัดมาตรา 112
• เลือกตั้ง2566 : ไขความหมาย MOU 8 พรรคร่วม “พลิ้ว” ได้หรือไม่