วันพืชมงคล 2566 ปีนี้ กรมปศุสัตว์ได้ทำการคัดเลือกพระโค "พันธุ์ขาวลำพูน" เพื่อใช้ในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ  ปีนี้ตรงกับ 17 พ.ค. 66 "วันพืชมงคล" โดยพระโคแรกนาขวัญ ประจำปี 2566 ได้แก่ พระโคพอ พระโคเพียง ส่วนพระโคสำรอง ได้แก่ พระโคเพิ่ม พระโคพูล

"โคขาวลำพูน" เป็นโคพื้นเมืองสำหรับใช้งานดั้งเดิม ที่พบกันมากในอำเภอต่าง ๆ ของ จ.ลำพูน และ เชียงใหม่ และแพร่กระจายไปยังอำเภอต่าง ๆ ของจังหวัดลำปาง พะเยา และ เชียงราย ที่อยู่ใกล้กับ จ.ลำพูน และ เชียงใหม่ มีลักษณะเฉพาะตัว คือ มีสีขาวปลอดทั้งตัว และไม่ใช่โคเผือกเพราะตาดำไม่เป็นสีชมพู เนื่องจากมีลำตัวสีขาว จึงทำให้ทนความร้อนจากแสงแดดได้ดีเป็นพิเศษ โคขาวลำพูนนับเป็นมรดกทางวัฒนธรรมและสังคมเกษตรกรรมของบรรพบุรุษชาวล้านนา อีกทั้งมีลักษณะเด่น "สูงใหญ่ สูงโปร่ง สง่า" จึงได้ถูกคัดเลือกให้เป็นพระโคในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ

ประเทศไทยกำหนดให้ใช้ "พระโคเพศผู้" ร่วมพระราชพิธีฯ ตั้งแต่รัชกาลที่ 1 เพื่อเป็นตัวแทนของความเข้มแข็ง ความอุดมสมบูรณ์ ตามคติความเชื่อศาสนาพราหมณ์ ที่เชื่อกันว่า พระโคคือเทวดาผู้ทำหน้าที่เป็นพาหนะของพระอิศวร เปรียบได้กับการใช้แรงงานและความเข้มแข็ง และยังเป็นสัตว์ที่พระกฤษณะและพระพลเทพดูแล เปรียบได้กับ ความอุดมสมบูรณ์ อีกด้วย