ในยุคสงครามโลกครั้งที่ 1 รวมถึงช่วงก่อนยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 หรือที่เรียกว่า “สมัยระหว่างสงคราม (Interwar Period)” นั้น เรือเหาะ (Airship) เป็นหนึ่งในอากาศยานทางการทหารที่นิยมที่สุด มันถูกใช้สอดแนมทั้งระยะใกล้และไกล ทั้งในเมืองและกลางทะเล แล้วยังรับผิดชอบการทิ้งระเบิดภายในเมืองอีกด้วย

สหรัฐอเมริกาในขณะนั้นซึ่งเห็นประโยชน์นี้ของเรือเหาะเช่นกัน ได้พยายามพัฒนาเรือเหาะสำหรับการบรรทุกเครื่องบินขึ้นมาเพื่อใช้งานสำหรับการสำรวจทางทะเล หรือ Airborne Aircraft Carrier นอกจากสหรัฐฯ แล้ว ชาติอื่นก็มีการพัฒนาเรือเหาะบรรทุกเครื่องบินเช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น สหราชอาณาจักร

เรือเหาะ USS Akron ระหว่างการปล่อยเครื่องบินจากระบบ Trapeze

ในสมัยระหว่างสงครามนั้น กองทัพสหรัฐฯ โดยเฉพาะกองทัพเรือใช้เรือเหาะในการลอดตระเวนชายฝั่งและสอดแนมเรือดำน้ำ โดยส่วนใหญ่แล้วเรือเหาะเล่านี้เป็นเรือเหาะแบบ “Non-rigid” หรือ “Blimps” ซึ่งการรักษารูปร่างของโครงสร้างนั้นขึ้นอยู่กับแรงดันภายในเรือเหาะจากแก๊สลอยตัวเพียงเท่านั้น ทำให้ผลิตได้ง่าย โดยในระหว่างนั้น เรือเหาะส่วนใหญ่ถูกผลิตโดยบริษัท Goodyear

อย่างไรก็ตาม กองทัพเรือสหรัฐฯ มีความคิดที่ดีไปกว่านั้นคือการแปลงเรือเหาะสำหรับการสอดแนมที่มีอยู่เหล่านี้ให้เป็นเรือบรรทุกเครื่องบินลอยฟ้าหรือเรือเหาะบรรทุกเครื่องบินแทน พวกมันสามารถบรรทุก ปล่อย สนับสนุน และรับเครื่องบินขนาดเล็กได้กลางอากาศ

เราอาจจะเคยเห็นตัวอย่างของเรือบรรทุกเครื่องบินลอยฟ้าในหนัง Sci-Fi หลาย ๆ เรื่อง แต่จริง ๆ แล้วกองทัพสหรัฐฯ เคยมีเรือบรรทุกเครื่องบินลอยฟ้ามาแล้ว

เครื่องบิน Curtiss F9C Sparrowhawk หลังจากการเก็บกู้เครื่องบิน

ในปี 1929 กองทัพเรือสหรัฐฯ ได้ใช้เรือเหาะ USS Los Angeles ปล่อยและรับเครื่องบินขนาดเล็กด้วยระบบ Trapeze ระบบดังกล่าวอาศัยการติดเครื่องบินไว้กับตัวเรือเหาะก่อนที่จะปล่อยเครื่องบินกลางอากาศ ส่วนการกู้นั้นอาศัยการบินเข้า Skyhook หรือตะขอสำหรับรับเครื่องบิน

เรือเหาะ USS Akron ในปี 1931

ต่อมาระบบดังกล่าวได้ถูกนำไปติดตั้งบนเรือเหาะชั้น Akron ซึ่งถูกแต่งเติมด้วยโรงเก็บเครื่องบินภายในเรือเหาะสำหรับการทำหน้าที่เป็นเรือบรรทุกเครื่องบินลอยฟ้า เรือเหาะในชั้น Akron มีทั้งหมด 2 ลำ คือ USS Akron และ USS Macon ซึ่งถือเป็นหนึ่งในวัตถุบินได้ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ณ ขณะนั้น

USS Akron และ USS Macon ถูกใช้ในการบรรทุกเครื่องบินรบ Curtiss F9C Sparrowhawk ซึ่งพัฒนาขึ้นมาสำหรับใช้งานในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 Sparrowhawk ถูกออกแบบมาสำหรับการปล่อยจากอากาศยานขนาดใหญ่โดยเฉพาะสำหรับการสอดแนมทางอากาศในบริเวณมหาสมุทร

ภาพวาดซากของ USS Macon หลังจากตกในปี 1935

เรือเหาะ USS Akron ถูกใช้งานเป็นเรือบรรทุกเครื่องบินลอยฟ้ากว่า 18 เดือน ก่อนที่ USS Akron จะตกจากการบินฝ่าพายุในปี 1933 เป็นเหตุให้ลูกเรือ 73 คนจาก 76 คนเสียชีวิต ส่วน USS Macon นั้นถูกใช้งานบรรทุกเครื่องบิน Curtiss F9C Sparrowhawk กว่า 5 ลำ อย่างไรก็ตาม USS Macon ถูกใช้งานได้เพียงแค่ 2 ปีก็เสียหายและถูกปลดระวางในปี 1935 จากการบินฝ่าพายุ

จึงเป็นจุดสิ้นสุดของเรือเหาะบรรทุกเครื่องบินของกองทัพสหรัฐฯ ในที่สุด อย่างไรก็ตาม มีความพยายามเป็นจำนวนมากในการสร้างเรือบรรทุกเครื่องบินลอยฟ้าในปัจจุบันด้วยเทคโนโลยีอากาศยานสมัยใหม่ ทว่ายังไม่มีโครงการไหนเลยที่สามารถทำได้อย่างเป็นรูปธรรม

เรียบเรียงโดย โชติทิวัตถ์ จิตต์ประสงค์

🎧 อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

รู้จักเรือเหาะบรรทุกเครื่องบินของกองทัพสหรัฐฯ ยุค 1930