วันที่ 25 ม.ค.2564 นายอรรถพล ตรึกตรอง เลขาธิการคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน (เลขาธิการ กช.) กล่าวว่า สช. ได้มีหนังสือถึงผู้รับใบอนุญาตโรงเรียนในระบบเรื่องซักซ้อมความเข้าใจการจัดการเรียนการสอนระหว่างปิดเรียนด้วยเหตุพิเศษ และการคืนค่าธรรมเนียมการศึกษาให้แก่ผู้ปกครอง เพื่อให้โรงเรียนพิจารณาคืนเงินเพื่อบรรเทาความเดือดร้อนให้แก่ผู้ปกครองนั้น ขณะนี้กำลังตรวจสอบว่าโรงเรียนใดที่เก็บค่าธรรมเนียมซึ่งเข้าข่ายการแสวงหากำไรเกินควร ทาง สช.จะแจ้งให้ลดค่าเทอมของโรงเรียนเอกชน ประกอบด้วย 2 ประเภท คือ
- ค่าธรรมเนียมการศึกษา ประเภทที่ไม่รับเงินอุดหนุน เช่น โรงเรียนนานาชาติ หรือโรงเรียนสามัญบางโรงเรียนที่ไม่รับเงินอุดหนุน แต่สามารถที่จะกำหนดค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการของโรงเรียนเองได้ โดยไม่ได้มีการกำหนดเพดาน
- ค่าธรรมเนียมการศึกษา ประเภทที่รับเงินอุดหนุน โดยจะนำค่าใช้จ่ายรายหัวภาครัฐตั้ง แล้วหักเงินอุดหนุนที่ได้รับจากรัฐบาลออก เหลือเท่าใดทางโรงเรียนก็สามารถไปเก็บเงินกับผู้ปกครองได้ โดยมีรายการค่อนข้างมาก เรียกว่าค่าธรรมเนียมอื่น เช่น ค่ารถรับส่งนักเรียน ค่าอาหารกลางวัน ค่าอาหารว่าง เครื่องดื่ม ค่าซักฟอก ซักรีด ค่าสอนเสริมพิเศษ หรือค่าห้องแอร์ หากเห็นว่าผู้ปกครองเป็นผู้รับภาระเสียเองในขณะที่โรงเรียนปิดโรงเรียนก็ต้องคืนให้
เร่งตรวจสอบ ร.ร.เอกชน เก็บค่าใช้จ่ายเกินจำเป็น
นายอรรถพล กล่าวว่า ตามที่มีผู้ปกครองมาเรียกร้องว่าขอลดเป็นเปอร์เซ็นต์ภาพรวมของค่าเทอมเลยได้หรือไม่นั้น ไม่สามารถทำได้ และโรงเรียนจะปฏิเสธไม่คืนค่าใช้จ่ายใดเลยก็ไม่ได้ ฉะนั้นผู้ปกครองและโรงเรียนเรียนต้องหารือกัน หากโรงเรียนใดมีปัญหาเรื่องการเงินไม่สามารถคืนได้ ทั้ง 2 ฝ่ายอาจเจรจาทำเป็นเครดิตไว้ใช้ หรือนำไปลดกันภาคเรียนต่อไป
ขณะนี้ สช. ได้ให้คณะทำงานเร่งตรวจสอบการเก็บค่าธรรมเนียมของโรงเรียนเอกชนทุกแห่ง ว่าโรงเรียนใดอยู่ในข่ายที่แสวงหากำไรเกินควรหรือไม่ หรือบางโรงเรียนที่ไปเก็บค่าใช้จ่ายจนเกินความจำเป็นเป็นภารของผู้ปกครอง หากมี สช. ก็สามารถสั่งให้ลดและคืนเงินผู้ปกครอง
สช. ไม่ได้นิ่งนอนใจกำลังดำเนินการตรวจสอบอยู่ และเข้าใจภาระของทั้งโรงเรียนเอกชนและผู้ปกครอง แต่สำคัญว่า ทั้งสองฝ่ายควรจะพูดคุยหรือเจรจากัน
ทั้งนี้ สช.ได้รับเรื่องร้องเรียนจากผู้ปกครองจํานวนมาก ว่า โรงเรียนในระบบประเภทสามัญศึกษาและประเภทนานาชาติได้บังคับให้นักเรียนระดับก่อนประถมศึกษาและระดับประถมศึกษาต้องเรียนผ่านออนไลน์เท่านั้น ซึ่งไม่เหมาะสมกับนักเรียน รวมทั้งยังเป็นการสร้างภาระและความเดือดร้อนให้แก่ผู้ปกครองมากยิ่งขึ้น จึงได้มีการเรียกร้องให้โรงเรียนคืนค่าธรรมเนียมการศึกษา และค่าธรรมเนียมอื่นนั้น
สช.พิจารณาแล้วเห็นว่า ตามประกาศ กระทรวงศึกษาธิการ เรื่องให้สถานศึกษาในสังกัดและในกํากับของกระทรวงศึกษาธิการปิดเรียนด้วยเหตุพิเศษ ประกาศ ณ วันที่ 2 ม.ค.2564 ไม่ได้บังคับให้โรงเรียนต้องจัดการเรียนการสอนเฉพาะผ่านออนไลน์เท่านั้น หากโรงเรียนใดมีข้อจํากัดที่ไม่สามารถจัดการเรียนการสอนด้วยวิธีใด ๆ ได้เลย ก็ให้โรงเรียนจัดการเรียนการสอนชดเชยเมื่อสามารถเปิดเรียนได้ตามปกติ
นอกจากนี้ การบรรเทาภาระและความเดือดร้อนให้แก่ผู้ปกครอง ในกรณีผู้ปกครองร้องขอคืนเงินค่าธรรมเนียมการศึกษาและค่าธรรมเนียมอื่น ให้โรงเรียนพิจารณา ดังนี้
ค่าธรรมเนียมการศึกษารายการใดที่โรงเรียนจัดเก็บจากผู้ปกครองและไม่มีความจําเป็นต้องใช้จ่ายเนื่องจากปิดเรียนด้วยเหตุพิเศษ ควรพิจารณาคืนตามสัดส่วนที่เป็นจริง ได้แก่
- ค่าอาหารและค่าอาหารว่าง
- ค่ารถรับส่ง
- ค่าเรียนดนตรี กีฬาและศิลปะ กรณีโรงเรียนไม่ได้การจัดการเรียนการสอนผ่านออนไลน์
- ค่าทัศนศึกษา
- ค่าอาหารเสริมนม กรณีโรงเรียนไม่ได้จัดซื้อและจัดส่งให้นักเรียนถึงบ้าน
รายการค่าธรรมเนียมอื่นรายการใดที่โรงเรียนจัดเก็บจากผู้ปกครอง หากไม่ได้ดําเนินการใด ควรพิจารณาคืนตามความเหมาะสม ได้แก่
- ค่าเรียนคอมพิวเตอร์/ค่าอินเตอร์เน็ต/ค่าใช้บริการ ICT
- ค่าเรียนเสริมภาษาต่างประเทศ
- ค่าซักฟอก
- ค่าเรียนว่ายน้ำ
- ค่าเรียนเสริมวิชาการ
- ค่ากิจกรรมค่ายเสริมทักษะวิชาการ/วิชาชีพ
ทั้งนี้ รายการที่ 2.1 – 2.6 ให้หมายความรวมถึงรายการค่าธรรมเนียมอื่นที่โรงเรียนจัดเก็บโดยใช้ ชื่อเรียกอื่น ๆ ที่มีวัตถุประสงค์ในทํานองเดียวกันด้วย