วานนี้ (29 เม.ย.2563) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เฟชบุ๊กมูลนิธิสืบนาคะเสถียร ระบุว่า โครงการอ่างเก็บน้ำคลองวังโตนด จ.จันทบุรี จะเข้าที่ประชุมคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ (กก.วล.) ในวันนี้ (30 เม.ย.) ด้านมูลนิธิสืบฯ หวั่น โครงการดังกล่าวสร้างผลกระทบต่อถิ่นอาศัยสัตว์ป่า และเพิ่มโอกาสให้ช้างออกนอกพื้นที่ป่ามากขึ้น
มูลนิธิสืบนาคะเสถียร ระบุว่า ส่วนหนึ่งของโครงการดังกล่าวกินพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาสิบห้าชั้น หากผ่านความเห็นชอบตามขั้นตอน น้ำจะเข้าท่วมป่าผืนนี้กว่า 7,000 ไร่ บริเวณที่จะถูกน้ำท่วมเป็นพื้นที่หัวใจสำคัญในการแก้ไขปัญหาช้างป่าออกนอกพื้นที่ ซึ่งเป็นพื้นที่เชื่อมต่อกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสอยดาว
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ป่าบริเวณดังกล่าว ถือเป็นแหล่งอาศัยหลักของช้างป่า และเป็นพื้นที่แห่งโอกาสในการฟื้นฟูเพื่อรองรับประชากรช้างป่าได้อีกเป็นจำนวนมาก จากผลการศึกษาของสำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช พบว่าพื้นที่อนุรักษ์ในกลุ่มป่าตะวันออก มีความหลากหลายทางชีวภาพของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่
มูลนิธิสืบนาคะเสถียรมีความกังวลต่อการดำเนินโครงการดังกล่าว เนื่องจากพื้นที่มีสภาพภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นป่าที่ราบต่ำ และเป็นที่ราบสูงในบางพื้นที่ ซึ่งสัตว์เลี้ยงลูกด้วยขนาดใหญ่มักใช้พื้นที่ป่าที่ราบต่ำ ประกอบกับสังคมพืชที่มีลักษณะโปร่งไม่รกทึบ เป็นแหล่งอาหารที่สัตว์กินพืชส่วนใหญ่มักใช้พื้นที่ในการหากิน
ดังนั้นการเปลี่ยนสภาพพื้นที่ป่าให้กลายเป็นอ่างเก็บน้ำ ถือเป็นการทำลายแหล่งอาศัยของช้างป่าอย่างสิ้นเชิง อีกทั้งยังเพิ่มโอกาสให้ช้างป่าออกนอกพื้นที่ป่ามากยิ่งขึ้นหลายเท่าตัว และอาจสร้างความเสียหายให้กับประชาชนในพื้นที่อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ห่วงพื้นที่น้ำท่วมป่ากว่า 14,000 ไร่
นอกจากนี้ พื้นที่ดังกล่าวยังทับซ้อนกับพื้นที่ภายใต้โครงการพัชรสุธาคชานุรักษ์ ที่ได้เริ่มดำเนินการแก้ไขปัญหาช้างป่าออกนอกพื้นที่ตั้งแต่ปี 2561 และยังเป็นพื้นที่จัดทำแหล่งน้ำและแหล่งหญ้าขนาดเล็กสำหรับช้าง โดยมูลนิธิป่ารอยต่อฯ 5 จังหวัด ซึ่งทั้ง 2 โครงการมีเป้าหมายสำคัญในการดึงช้างป่าที่ออกไปรบกวนประชาชนในพื้นที่โดยรอบกลับเข้ามาอยู่อาศัยในพื้นที่ป่าอีกครั้ง หากต้องกลายสภาพเป็นอ่างเก็บน้ำ
นอกจากจะแก้ไขปัญหาช้างป่าออกนอกพื้นที่ไม่ได้แล้ว ยังทำให้สูญเสียป่าพื้นราบขนาดใหญ่ ที่มีศักยภาพรองรับการอพยพกลับมาของช้าง ปิดกั้นทางเดินไม่ให้ช้างกลับคืนสู่ป่า
แม้อุทยานแห่งชาติเขาสิบห้าชั้น มีพื้นที่ขนาดเล็กเป็นลำดับที่ 5 ของกลุ่มป่าตะวันออก แต่กลับพบสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่มากถึง 7 ชนิด และถือได้ว่ามีค่าความชุกชุมของชนิดสัตว์ดังกล่าวค่อนข้างสูง
โครงการอ่างเก็บน้ำคลองวังโตนด จังหวัดจันทบุรี เป็นอ่างเก็บน้ำ 1 ใน 4 แห่ง ตามโครงการในลำน้ำย่อยของลุ่มน้ำโตนด ซึ่งโครงการดังกล่าว ถูกระบุว่ามีไว้เพื่อรองรับแผนยุทธศาสตร์ โครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC)
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ภาพ:กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ทั้งนี้จากข้อมูลของกรมอุทยนแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช ระบุว่าเส้นสีแดง คือ ขอบเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาสิบห้าชั้น ส่วนเส้นสีฟ้า คือ บริเวณพื้นที่น้ำท่วมหากมีการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำคลองวังโตนด โดยน้ำจะท่วมพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาสิบห้าชั้น 7,503 ไร่ และท่วมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าขุนซ่อง 7,097 ไร่
จากผลการเก็บข้อมูลของสำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช พื้นที่ที่จะถูกน้ำท่วมเป็นพื้นที่แหล่งอาศัยและหากินสำคัญของช้างป่า ซึ่งสามารถพบเห็นได้ตลอดตามแนวเส้นคลองโตนด