ตอนมาเรียมตายแรกๆ ผมเฉยๆ นะ เพราะอาการเขาไม่ดีมานานแล้ว แต่พอรู้ว่าตายเพราะขยะพลาสติกชิ้นเล็กนิดเดียวแค่ 8 ชิ้น ผมพังเลย มันเป็นสิ่งที่เราทุ่มเท รณรงค์และเราเก็บขยะตรงนั้นทุกวัน เก็บมาตลอด แต่ก็ช่วยเขาไว้ไม่ได้
นายวรวัฒน์ สภาวสุ ผู้นำ Trash Hero Bangkok เล่าให้ไทยพีบีเอสออนไลน์เกี่ยวกับประสบการณ์พี่เลี้ยง "มาเรียม" พะยูนน้อยขวัญใจคนไทย แม้จะเป็นช่วงเวลาเพียงสั้นๆ แต่ความทรงจำและความเจ็บปวดยังชัดเจนจนทำให้นายวรวัฒน์ ลุกขึ้นมาสู้เก็บขยะอีกครั้งอย่างจริงจังและทุ่มเทกับทุกๆ โครงการเก็บขยะ ไม่ใช่แค่เฉพาะ Trash Hero Bangkok
นายวรวัฒน์ เล่าว่า ได้มีโอกาสไปเป็นพี่เลี้ยงมาเรียม 10 วัน โดยมีข้อตกลงว่าต้องอยู่ให้ได้ครบ 10 วัน โดยต้องเสียค่าใช้จ่าเองทั้งหมด ซึ่งตอนนั้นก็ตั้งใจไปมาก เพราะปกติเก็บขยะมาตลอด เลยอยากไปหาแรงบันดาลใจและเปลี่ยนบรรยากาศ ช่วงที่ได้เข้าไปดูแลวันแรกรู้สึกมีความสุขมากที่ได้มาดูแลน้อง แต่หลังจากผ่านไป 2 – 3 วัน มาเรียมก็เริ่มมีปัญหา เจ้าหน้าที่และอาสาสมัครวิเคราะห์สถานการณ์กันไปร้อยแปด
ภาพ : Warawat Bibb Sabhavasu
ภาพ : Warawat Bibb Sabhavasu
ขณะที่อยู่ที่เกาะลิบง จิตวิญญาณ Trash Hero Bangkok ก็ยังกระตุ้นให้ นายวรวัฒน์ ลงพื้นที่เก็บขยะอยู่เสมอในช่วงเวลาพัก ซึ่งแม้ว่าจะเก็บขยะอยู่ทุกวัน แต่ในพื้นที่ก็ยังเต็มไปด้วยขยะจำนวนมาก ซึ่งเขาไม่เคยคิดเลยว่าขยะเหล่านี้จะไปอยู่ในท้องมาเรียมในวันหนึ่ง
ตอนน้องตายแรกๆ ผมเฉยๆ นะ เพราะอาการเขาไม่ดีมานานแล้ว แต่พอรู้ว่าตายเพราะขยะพลาสติกชิ้นเล็กนิดเดียวแค่ 8 ชิ้น ในท้อง ผมพังเลย เพราะมันเป็นสิ่งที่เราทุ่มเท รณรงค์และเราเก็บขยะตรงนั้นทุกวัน แต่ก็ช่วยเขาไว้ไม่ได้ จากนั้นก็เลยเริ่มกลับมาวุ่นวาย เก็บขยะบ้าบอขึ้นไปอีก
ภาพ : Warawat Bibb Sabhavasu
ภาพ : Warawat Bibb Sabhavasu
นายวรวัฒน์ ระบุว่า ส่วนตัวไม่รู้ว่าจะแก้ปัญหาในอนาคตได้รึเปล่า แต่รู้อย่างเดียวว่าต้องทำปัจจุบันให้ดีที่สุด ถามว่าพะยูนจะได้อยู่อีกนานไหม พะยูนมีอยู่ 200 ตัว ตั้งแต่ต้นปีจนถึงเดือนที่ 10 มีพะยูนตายไปแล้ว 20 ตัว ซึ่งไม่เคยเกิดเหตุการณ์เช่นนี้มาก่อน และมีแนวโน้มว่าจะตายต่อเนื่อง
วันก่อนก็มีคนแชร์เรื่องสัตว์สงวน สัตว์หายากตาย สัตว์สงวนที่เรียนตั้งแต่เด็กๆ มันไปหมดแล้ว ขณะนี้ลูกๆ หลานๆ ของพวกเราเริ่มออกมาเคลื่อนไหวเรื่องพวกนี้แล้ว ผมก็อยากเป็นหนึ่งในกระบอกเสียงให้เด็กๆ ที่เห็นปัญหาได้ขับเคลื่อนต่อไปได้ เพราะผู้ใหญ่กำลังขโมยอนาคตพวกเขาไป
จุดเริ่มต้นเก็บขยะกับ Trash Hero เพราะชาวต่างชาติคนหนึ่ง
นายวรวัฒน์ ยังได้เล่าถึงจุดเริ่มต้นเข้าร่วม Trash Hero Bangkok ให้กับไทยพีบีเอสออนไลน์ว่า เมื่อ 2 ปีก่อนได้ไปเรียนดำน้ำ แล้วเห็นชาวต่างชาติกลุ่มหนึ่งเดินเก็บขยะที่เกาะเต่า แล้วทำให้คิดขึ้นมาว่าเขาเป็นชาวต่างชาติยังมาเก็บขยะที่เมืองไทย เราเป็นคนไทยควรทำอะไรสักอย่าง จากนั้นก็ได้เห็นกระติกน้ำ Trash Hero Bangkok เลยไปค้นหาว่ามันคืออะไร
พอค้นแล้วเราก็เจอว่ามันมีองค์กรแบบนี้อยู่ด้วย และเกิดขึ้นที่เมืองไทย ตอนนี้จดทะเบียนอยู่ที่สวิตเซอร์แลนด์ มีคนร่วมงานด้วยแล้ว กว่า 200,000 คน เก็บขยะกันแล้วกว่า 1 ล้านกิโลกรัม มันเป็นอะไรที่สุดยอดมากๆ ก็เลยลองไปเข้าไปร่วมกับเขาดู
หลังจากทราบว่ามี Trash Hero Bangkok ก็ตัดสินใจไปเข้าร่วมซึ่งจัดที่บึงตะโก้ บางพลี เมื่อไปถึงก็พบชาวต่างชาติแค่คนเดียว เขาก็บอกว่า I’m Trash Hero Bangkok ทำให้รู้สึกตกใจมาก ว่านี่หรือ Trash Hero Bangkok เขาก็บอกว่าเขาสะดวกตรงนี้ ใกล้ที่ทำงาน และอยากทำด้วยใจ เลยตั้งเคมเปญเก็บขยะทุกวันพฤหัสบดี ผมเลยตัดสินใจเข้าร่วมเก็บขยะด้วยทุกครั้งที่มีโอกาส
ผมรู้มาก่อนว่าคนภาคใต้ หรือบางที่เขาก็ตั้งใจเก็บกันจริงจัง ทำเต็มที่ แต่ขยะกรุงเทพก็เป็นส่วนสำคัญที่จะพัดไปถึงเขา เลยคิดว่าต้องทำอะไรที่จริงจังสักที โดยต้องให้คนกรุงเทพมาตระหนักรู้ปัญหา เป็นเหตุให้มาเคลื่อนไหวจริงจัง แล้วจัด Trash Hero Bangkok ในเมือง ให้คนเข้าถึงได้
ไม่ต้องเป็น Trash Hero แต่ขอให้เป็น Trash Zero ก็พอ
การลงพื้นที่เก็บขยะกับ Trash Hero Bangkok มีครั้งหนึ่งที่นับเป็นจุดเปลี่ยนของนายวรวัฒน์ หลังจากได้พบกับเด็กนักศึกษาชาวอเมริกันที่มาฝึกงานที่ประเทศไทย โดยเก็บขยะข้างถนนพระราม 9 มีคนเก็บกันอยู่ 10 คน แล้วก็เอาขยะใส่ถัง ก็คุยกันว่า อย่างน้อยเราก็ได้ทำอะไร เพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลง อย่างน้อยขยะที่มันอยู่ริมทาง ที่มันจะไหลลงท่อระบายน้ำ โดยกำจัดก่อนเพื่อให้สถานการณ์ขยะดีขึ้น
มันทำได้ง่ายๆ แค่ลงมือทำ แล้วเขาเป็นนักศึกษาที่อีก 2 วันต้องกลับสหรัฐอเมริกาแล้วไม่ได้กลับมาไทยอีกเลย เขายังทำได้ แล้วเราคนไทย ทำไมเราจะไม่ลงมือทำ
เมื่อสอบถามว่าที่ผ่านมาเก็บขยะมามากขนาดไหน นายวรวัฒน์ ตอบว่า ตลอด 2 ปี คงตอบว่าเก็บมาจนนับไม่ถ้วน ส่วนใหญ่นับเป็นกิโลกรัมไม่ได้นับเป็นชิ้น อย่างอีเวนต์ไปเก็บที่บางกระเจ้า ก็เก็บขยะได้เกือบ 1 ตัน ในเวลาแค่ 1 ชั่วโมง ซึ่งความจริงเราสามารถลงพื้นที่เก็บขยะได้ทุกวัน เพราะขยะมาทุกวัน ซึ่งนอกจากเก็บขยะร่วมกับ Trash Hero Bangkok แล้ว ยังได้ร่วมเก็บขยะในโครงการเก็บรักษ์กับนักแสดง โตโน่ ภาคิน คำวิลัยศักดิ์ และเข้าร่วมพายเรือเก็บขยะแม่น้ำเจ้าพระยากับ ผศ.ดร.ปริญญา เทวนฤมิตรกุล รองอธิการบดีฝ่ายความยั่งยืนและบริหารศูนย์รังสิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ด้วย
ภาพ : Warawat Bibb Sabhavasu
ภาพ : Warawat Bibb Sabhavasu
ทั้งนี้ นายวรวัฒน์ ระบุว่า จากข้อมูลที่พูดคุยกับอาจารย์ปริญญา ทราบมาว่า กทม.เก็บขยะในแม่น้ำได้วันละ 14 ตัน เฉพาะขยะที่ลอยๆ อยู่ แล้วช้อนมาได้ ซึ่งนับเป็นขยะจำนวนมโหฬารมากที่คนกรุงเทพทิ้งลงแม่น้ำ ลำคลอง แต่หลายคนยังไม่รู้ว่าขยะที่ทำให้มาเรียมหรือสัตว์อื่นตายมันมาจากบนบก มาจากพวกเรา ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้องการให้ทุกคนได้เห็นถึงปัญหานี้
จริงๆ การแก้ปัญหาขยะ คุณอาจไม่ต้องมาเก็บขยะกับผมก็ได้ แต่ช่วยอย่าสร้างขยะเพิ่มก็พอ ไม่ต้องมาเป็น Trash Hero Bangkok แต่เป็น Trash Zero แทน
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
จ่อประกาศ 12 พื้นที่คุ้มครองบ้าน "พะยูน" ฝูงสุดท้าย
ยังไม่หยุด! "พะยูน" ถูกอวนรัดตายเพิ่มตัวที่ 21